Sáng 10/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 47 để cho ý kiến bước đầu về dự thảo Báo cáo kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao”.

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, đây là chuyên đề giám sát rất thiết thực và có ý nghĩa chiến lược trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn mới, cần nguồn nhân lực chất lượng cao làm nền tảng cho tăng trưởng nhanh, bền vững.

6 năm thu hút hơn 700 sinh viên xuất sắc vào cơ quan Nhà nước

Trình bày báo cáo của Đoàn giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu nhận định nguồn nhân lực của nước ta cơ bản đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Với khu vực công, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chiếm tỷ lệ không nhiều trong tổng số lực lượng lao động toàn xã hội, phần lớn có trình độ từ đại học trở lên.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh (Ảnh: Hồng Phong).

Ông Vinh thông tin từ năm 2018 đến tháng 10/2024, có 706 sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ được thu hút, tuyển dụng vào làm việc trong các cơ quan, tổ chức.

Nhiều công chức, viên chức, người lao động được cấp học bổng, hỗ trợ đào tạo sau đại học ở trong nước và ngoài nước, hỗ trợ một lần khi thu hút nhân tài về địa phương.

Một số địa phương, đơn vị sự nghiệp công lập đã thực hiện thi tuyển công khai một số vị trí lãnh đạo, cho phép nhân sự ngoài hệ thống được thi tuyển, thí điểm trả lương cao cho giảng viên, bác sĩ giỏi, có cơ chế nội bộ linh hoạt về lương, môi trường làm việc và chế độ đãi ngộ khác để giữ người tài.

Dù vậy, ông Nguyễn Đắc Vinh nêu thực tế cơ chế, chính sách đặc biệt để thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, trọng dụng nhân lực chất lượng cao, nhân tài chậm đổi mới; chính sách tuyển dụng, thu nhập, tạo môi trường làm việc chưa thực sự hấp dẫn.

“Chúng ta đang thiếu hụt chuyên gia đầu ngành, tổng công trình sư trong các lĩnh vực quan trọng, nhất là công nghệ mới, công nghệ cao, có đủ năng lực dẫn dắt, thúc đẩy kinh tế phát triển bứt phá”, ông Vinh nói.

Đoàn Giám sát cũng cho rằng việc đánh giá cán bộ “chưa thực chất, tính định lượng chưa cao, chưa gắn với sản phẩm công việc cụ thể; thiếu cơ chế sàng lọc hiệu quả, thay thế kịp thời những cán bộ, công chức, viên chức yếu kém, uy tín thấp”.

Phiên họp thứ 47 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 10/7 (Ảnh: Hồng Phong).

Một trong những giải pháp được Đoàn giám sát đề xuất là ưu tiên đầu tư cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại các thành phố lớn, vùng kinh tế trọng điểm, để hình thành các cơ sở giáo dục nghề nghiệp chất lượng cao; hình thành các trung tâm quốc gia, trung tâm vùng đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao.

Trong sử dụng nguồn nhân lực, theo ông Vinh, cần hoàn thiện đề án vị trí việc làm của các cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập các cấp sau sắp xếp tổ chức, bộ máy; thực hiện triệt để và có hiệu quả các quy định về tuyển dụng, sử dụng và thực hiện chính sách, chế độ nhằm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao vào làm việc trong các cơ quan, đơn vị.

Cần cơ chế về nhà ở, thu nhập cho nhân lực chất lượng cao

Góp thêm ý kiến về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng từ kết quả này đặt ra yêu cầu đổi mới giáo dục, kể cả giáo dục phổ thông.

“Giáo dục phổ thông không phải chỉ học chữ, học kỹ năng mà còn chuẩn bị tâm thế của người chủ đất nước. Giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học phải có sự đổi mới rất mạnh mẽ và phải sát với thị trường, sát với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội”, ông Mãi nêu quan điểm.

Bên cạnh đó, ông nhấn mạnh cần nhìn nhận đúng vấn đề tự chủ, xã hội hóa trong giáo dục. Tự chủ, xã hội hóa, theo ông Mãi, không có nghĩa là để các cơ sở giáo dục tự thu, tự xoay sở.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi (Ảnh: Hồng Phong).

“Thậm chí, quá trình tự chủ này, xã hội hóa này, ngân sách phải đầu tư nhiều hơn nữa với quan niệm đầu tư cho giáo dục, y tế, xã hội. Tự chủ đây là tự quyết chứ không phải tự chủ về ngân sách, tài chính. Xã hội hóa không phải thương mại hóa giáo dục - đào tạo, mà Nhà nước vẫn phải có đầu tư, thậm chí đầu tư nhiều hơn năm sau nhiều năm trước, nhưng tỷ trọng trong sự tham gia của xã hội có thể thấp đi”, ông Mãi nêu quan điểm.

Ông nhấn mạnh thêm rằng nếu để các cơ sở đào tạo, giáo dục tự lo kinh phí sẽ nảy sinh nhiều vấn đề khác.

Đề cập chính sách đột phá trong giáo dục - đào tạo, ông Mãi nhắc đến việc thu hút nhân lực chất lượng cao từ bên ngoài và có cơ chế trả lương cao cho đội ngũ này. “Nếu trả 10.000 USD một tháng cho người đó, mỗi năm chỉ có hơn 100.000 USD, tương đương hơn 1 tỷ đồng. Đây là đầu tư quá rẻ”, ông Mãi dẫn chứng.

Về phía Chính phủ, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh điều quan trọng sau giám sát là có cơ chế, chính sách để thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ mục tiêu trong kỷ nguyên cách mạng công nghiệp 4.0.

Vấn đề quan trọng nhất là làm thế nào để đào tạo và sử dụng được nguồn nhân lực chất lượng cao, theo lời Phó Thủ tướng. Theo ông, phải xác định cần đào tạo chuyên sâu ở những ngành nào. Đối tượng đào tạo cũng phải là những thanh niên, sinh viên ưu tú để đưa đi học và quay trở về phục vụ đất nước.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Hồng Phong).

Về hình thức và nguồn lực, theo Phó Thủ tướng, Nhà nước không thể đảm nhiệm hết mà phải từ nguồn lực của xã hội. Ông đặt vấn đề nên chăng có một quỹ về đào tạo và thu hút nhân tài.

Muốn thu hút, sử dụng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh phải có cơ chế, chính sách cho nhân lực chất lượng cao về nhà ở, biên chế, thu nhập...

“Trước mắt, với cán bộ công nghệ thông tin ở cấp xã, tỉnh, thậm chí cả cấp bộ trong cơ quan Nhà nước, cần có cơ chế đặc thù, ít nhất hưởng 200% lương thì mới giữ được nhân tài. Nếu không giữ được thì vận hành theo dạng số hóa rất khó khăn và sau đó bị rối”, ông Phớc nói.

Theo dantri.com.vn

https://dantri.com.vn/xa-hoi/tra-10000-usd-moi-thang-cho-nhan-luc-chat-luong-cao-la-dau-tu-qua-re-20250710105650180.htm