Những điểm chính trong “ranh giới đỏ” của Anh đưa ra hôm 27/2 bao gồm việc không đàm phán bất cứ dàn xếp nào được cho là sẽ lấy mất đi "quyền kiểm soát pháp luật và đời sống chính trị" của nước Anh. Theo đó, Anh muốn tìm kiếm quan hệ thương mại với EU, tương tự như thỏa thuận thương mại mà khối này đã có với Canada, Nhật Bản hay Hàn Quốc.

Anh cũng khẳng định sẽ không chấp nhận việc phải tuân theo luật pháp của EU cũng như phán quyết của tòa án tối cao EU trên đất Anh. Bộ trưởng Văn phòng Nội các Anh Michel Gove khẳng định, Anh mong muốn mối quan hệ thương mại tốt nhất có thể với EU, nhưng không vì thế mà Anh phải đánh đổi chủ quyền của mình.

Trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier. Ảnh: FT.

“Nguyên tắc đầu tiên trong cách tiếp cận của chúng ta đó là đảm bảo mối quan hệ dựa trên hợp tác thân thiện giữa các quốc gia có chủ quyền tương đương. Chúng tôi tôn trọng chủ quyền của EU, quyền tự trị, các sắc lệnh pháp lý của EU. Anh cũng hy vọng EU sẽ có sự tôn trọng tương tự với nước Anh", ông Michel Gove nói.

Những “ranh giới đỏ” mà Anh đặt ra cho EU đang đi ngược lại mục tiêu đàm phán khối đưa ra trước đó. Liên minh châu Âu cho rằng, sự gần gũi về địa lý và các mối quan hệ chặt chẽ hiện có buộc Anh phải tuân thủ một số điều kiện của EU để đảm bảo sự cạnh tranh công bằng. Phía EU nhấn mạnh, bất cứ thỏa thuận thương mại nào cần phải giữ vững các tiêu chuẩn quy định chung cao, lấy tiêu chuẩn của EU làm căn cứ tham khảo. EU cũng bác bỏ mô hình thỏa thuận thương mại giống như của Canada.

Trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier nhấn mạnh: “Anh nói muốn có một thỏa thuận giống như giữa EU và Canada. Tuy nhiên vấn đề đó là Anh không phải là Canada. EU sẵn sàng đề nghị cho Anh quyền tiếp cận ưu đãi đối với thị trường của chúng tôi, với một mức độ chưa từng có đối với một nước thứ ba. Đó chính là thiện chí từ phía EU dành cho một đối thủ cạnh tranh trực tiếp ngay trước cửa nhà của chúng tôi”.

Một lĩnh vực gây tranh cãi và được cho là khó khăn nhất trong các cuộc đàm phán giữa Anh và Liên minh châu Âu là quyền đánh bắt cá. Vấn đề này có ý nghĩa quan trọng đối với EU, đặc biệt là Pháp, nơi cá và hải sản đánh bắt ở vùng biển Anh chiếm 30% doanh thu cho ngư dân.

EU muốn duy trì quyền đánh cá của mình trong vùng biển của Anh và cảnh báo rằng việc không đồng ý về điều khoản này có thể khiến các cuộc đàm phán thương mại thất bại. Tuy nhiên, Anh khẳng định sẽ lấy lại quyền kiểm soát vùng biển của mình như một quốc gia ven biển độc lập. Thay vào đó, Anh đề xuất sẽ đàm phán hàng năm về quyền tiếp cận các vùng biển.

Giới quan sát nhận định, những quan điểm đối nghịch nhau của hai phía cho thấy giai đoạn đàm phán phía trước có thể gặp nhiều trắc trở như quá trình đàm phán thỏa thuận “ly hôn” kéo dài ba năm qua. Thủ tướng Anh Boris Johnson bày tỏ hy vọng có thể đạt được một thỏa thuận thương mại với EU, nhưng sẵn sàng dừng các cuộc đối thoại nếu hai bên không đạt được bước tiến vào tháng 6 /2020.  Ủy ban châu Âu cũng cho biết đang chuẩn bị cho tất cả các kịch bản, trong đó có cả khả năng Anh ra khỏi EU không thỏa thuận.

Quan điểm cứng rắn của Anh và Liên minh châu Âu cũng được cho có thể là chiến thuật của hai bên, áp đảo đối phương ngay từ khi bắt đầu để buộc một bên phải nhượng bộ. Nếu muốn đạt được thỏa thuận vào cuối năm nay, Anh và EU buộc phải có những nhượng bộ, để tránh kịch bản Anh ra khỏi EU không thỏa thuận với các hậu quả nghiêm trọng.

Theo một báo cáo của Liên Hợp Quốc, mỗi năm, Anh có thể mất 32 tỷ USD kim ngạch hàng hóa xuất khẩu sang các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) nếu nước này không đạt được thỏa thuận thương mại song phương với khối. Trong khi đó một số nước EU chịu ảnh hưởng tiêu cực khi không có thỏa thuận thương mại với Anh. Ireland là quốc gia chịu tổn thất nhất với hàng hóa xuất khẩu có thể giảm tới 10% nếu kịch bản không thỏa thuận xảy ra./.

Phạm Hà/VOV1

https://vov.vn/the-gioi/dam-phan-thuong-mai-anh-eu-bat-dong-ve-cac-ranh-gioi-do-1015700.vov