Bài viết sau sẽ giúp bạn kiểm tra các dấu hiệu bất thường trên hộp thư Gmail, từ đó biết được tài khoản Gmail của mình đã bị kẻ khác xâm nhập trái phép hay chưa.
Gmail là dịch vụ email được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Tài khoản Gmail có thể chứa nhiều thông tin quan trọng liên quan đến cá nhân, công việc…
Ngoài ra, tài khoản Gmail còn liên kết đến các dịch vụ khác của Google như Drive, Photos, Youtube… do vậy nếu tài khoản Gmail bị chiếm đoạt và xâm nhập trái phép sẽ ảnh hưởng nhiều đến sự riêng tư của người dùng.
Một trong những biện pháp nhằm đảm bảo an toàn cho hộp thư Gmail của bạn đó là kiểm tra những hoạt động gần đây của tài khoản. Nếu phát hiện ra những hoạt động bất thường, nhiều khả năng tài khoản Gmail đã bị xâm nhập trái phép, khi đó bạn cần phải thay đổi mật khẩu đăng nhập tài khoản ngay lập tức.
Dưới đây là những cách thức giúp kiểm tra xem hộp thư Gmail có bị xâm nhập trái phép hay không để có cách khắc phục kịp thời.
Kiểm tra lịch sử đăng nhập của hộp thư Gmail
Hiện tại Google có cung cấp chức năng cho phép người dùng xem lại lịch sử các lần đăng nhập gần đây trên Gmail, từ đó có thể phát hiện những lần đăng nhập bất thường.
Để sử dụng chức này, bạn đăng nhập vào tài khoản Gmail trên máy tính, sau đó kéo xuống phần dưới cùng của hộp thư, nhấn vào mục "Chi tiết" (hoặc "Details" với ngôn ngữ tiếng Anh) tại mục "Hoạt động tài khoản gần đây" (Last account activity).
Một cửa sổ trình duyệt mới hiện ra sẽ hiển thị đầy đủ thông tin của 10 lần đăng nhập gần đây nhất, kèm theo thông tin ứng dụng hoặc trình duyệt web sử dụng để đăng nhập, dãy số IP của mạng internet mỗi lần đăng nhập, cũng như thời gian đã đăng nhập vào tài khoản Gmail.
Nếu trong 10 lần đăng nhập này, bạn nhận thấy có ít nhất một lần đăng nhập bất thường, chẳng hạn, bạn thường xuyên sử dụng trình duyệt Firefox để đăng nhập vào Gmail, nhưng trong lịch sử đăng nhập lại xuất hiện một lần đăng nhập bằng trình duyệt Chrome, điều này cho thấy khả năng một ai khác đã đăng nhập trái phép vào hộp thư của bạn.
Hoặc bạn có thể dựa vào số IP của mạng internet đã đăng nhập. Nếu nhận thấy có một dãy số IP lạ trong 10 lần đăng nhập gần đây không giống với IP của những lần đăng nhập khác, có thể hộp thư Gmail đã bị đăng nhập trái phép từ một thiết bị lạ.
Một điều cần lưu ý, do địa chỉ IP tại Việt Nam chủ yếu là IP động, nghĩa là số IP thường xuyên thay đổi. Do vậy nếu phát hiện thấy tài khoản Gmail được đăng nhập từ nhiều địa chỉ IP khác nhau, chưa chắc hộp thư Gmail đã bị xâm nhập trái phép.
Tuy nhiên, nếu chỉ trong một thời gian ngắn nhưng hộp thư Gmail lại đăng nhập từ 2 địa chỉ IP khác nhau (chẳng hạn 2 lần đăng nhập cách nhau chỉ vài phút, nhưng từ 2 địa chỉ IP khác nhau, trong khi bạn chỉ sử dụng 1 máy tính để đăng nhập) thì rất có thể tài khoản Gmail của bạn đã bị xâm nhập trái phép.
Xem chi tiết lịch sử hoạt động của hộp thư Gmail
Bên cạnh chức năng trên chỉ cho phép xem lịch sử 10 lần đăng nhập gần nhất, Google còn cung cấp chức năng cho phép người dùng xem chi tiết quá trình hoạt động, thay đổi thiết lập trên tài khoản Gmail.
Đối với người dùng máy tính
Nếu đang sử dụng máy tính, bạn đăng nhập vào hộp thư Gmail, sau đó nhấn vào biểu tượng ở góc trên bên phải hộp thư, chọn "Quản lý tài khoản Google của bạn" từ menu hiện ra.
Chọn mục "Bảo mật" ở trang web hiện ra tiếp theo. Tại đây, bạn chọn chức năng "Xem lại hoạt động bảo mật".
Lập tức, danh sách lịch sử hoạt động gần đây trên hộp thư Gmail, bao gồm lịch sử đăng nhập, những lần thay đổi thiết lập trên Gmail... đều được liệt kê đầy đủ. Đặc biệt, tại đây, Gmail còn chỉ ra những địa điểm của thiết bị đăng nhập vào Gmail, điều này sẽ cho bạn biết được tài khoản của mình có bị xâm nhập trái phép hay không.
Chẳng hạn nếu bạn đang sống tại Hà Nội, nhưng trong lịch sử hoạt động của Gmail lại xuất hiện những lần đăng nhập tại Đà Nẵng hay TP.HCM, điều này cho thấy Gmail đã bị xâm nhập trái phép từ nơi khác.
Nếu phát hiện thấy lịch sử hoạt động khả nghi, như đăng nhập từ nơi khác, thay đổi các thiết lập (mà bạn không thực hiện)... rất có thể hộp thư Gmail của bạn đã bị xâm nhập trái phép.
Trong trường hợp này, việc cần làm là thay đổi ngay mật khẩu đăng nhập của Gmail bằng cách nhấn nút "Thay đổi lần gần nhất" tại trang web "Bảo mật" hiện ra ở trước đó.
Tại trang web "Bảo mật" này, bạn cũng có thể chọn để kích hoạt tính năng bảo mật 2 lớp. Với cơ chế bảo mật 2 bước, mỗi khi bạn đăng nhập vào hộp thư Gmail, quá trình không chỉ yêu cầu bạn điền mật khẩu của tài khoản, mà còn yêu cầu xác nhận thêm lớp mật khẩu thứ 2.
Mật khẩu thứ 2 này sẽ gửi về điện thoại của bạn dưới dạng tin nhắn hoặc thông qua ứng dụng của Google. Bạn phải khai báo đúng 2 mật khẩu (mật khẩu hộp thư và mật khẩu thứ 2) mới có thể đăng nhập vào tài khoản. Điều này sẽ tăng khả năng bảo mật của hộp thư Gmail lên mức mạnh hơn rất nhiều.
Đối với người dùng smartphone
Nếu muốn kiểm tra lịch sử hoạt động của hộp thư Gmail trên smartphone, bạn truy cập vào ứng dụng Gmail trên smartphone, nhấn vào biểu tượng tài khoản ở góc trên bên phải, chọn "Tài khoản Google" ở hộp thoại hiện ra.
Tại giao diện tiếp theo, bạn lướt tay ở các tab phía trên, chọn mục "Bảo mật". Tại mục "Hoạt động bảo mật gần đây", nếu xuất hiện thông báo "Không có hoạt động hay cảnh báo bảo mật nào trong 28 ngày qua", thì bạn có thể yên tâm tiếp tục sử dụng tài khoản Gmail của mình.
Ngược lại, bạn nhấn vào nút "Xem lại hoạt động bảo mật" để kiểm tra các hoạt động khả nghi và nếu phát hiện thấy có hoạt động nào bất thường trên tài khoản Gmail, bạn nên lập tức thay đổi mật khẩu hộp thư Gmail và kích hoạt tính năng bảo mật 2 lớp.
Trên đây là cách thức để kiểm tra tài khoản Gmail của mình có bị xâm nhập trái phép hay không. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn bảo vệ tài khoản Gmail và các dữ liệu chứa trên đó một cách an toàn và hiệu quả.
Quang Huy