Những bộ mặt mới của Covid-19

Thứ 3, 12.05.2020 | 15:07:41
601 lượt xem

Mỗi tuần, các bác sĩ và chuyên gia lại tìm ra một triệu chứng mới của Covid-19, từ sưng ngón chân đến chứng đông máu gây chết người nhanh chóng.

Covid-19 khi mới bắt đầu được nhận dạng bởi các cơn ớn lạnh, sốt và đau đầu, tương tự với bệnh cúm thông thường. Sau 4 tháng hoành hành khắp thế giới, nó có các biểu hiện mới có thể gây tử vong cho người nhiễm. 

Nhiều trường hợp bệnh nhân mắc ‘hội chứng giải phóng cytokine’, hệ miễn dịch phản ứng thái quá đối với tác nhân xâm nhập, tấn công cơ thể thay vì mầm bệnh.

"Hầu hết các loại virus có thể gây hại theo hai cách. Chúng làm hỏng mô trong quá trình nhân lên, hoặc kích hoạt các tác dụng không mong muốn của hệ miễn dịch", Jeremy Rossman, chuyên gia về virus, Đại học Kent, giải thích.

Đối với các ca nghiêm trọng, Covid-19 gây ra chứng đông máu. Nhiều bệnh nhân xuất hiện cục máu đông trong phổi, ngay dưới bề mặt da và dần di chuyển lên tim. Tình trạng khiến nhiều người tử vong.

"Đông máu thường xảy ra ở người bị bệnh nặng do nhiễm virus. Song đối với Covid-19, điều này dường như phổ biến hơn cả", ông Babak Javid, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, Bệnh viện Đại học Cambridge, cho biết.

Đông máu ở người nhiễm nCoV biểu hiện khá đa dạng, từ tổn thương da lành tính ở bàn chân, đến nghẽn mạch máu, đôi khi là đột quỵ hoặc tắc phổi, nguy hiểm đến tính mạng.

Bác sĩ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 (huyện Đông Anh, Hà Nội) điều trị bệnh nhân nhiễm nCoV trong tháng 3. Ảnh: Ngọc Thành 

Bác sĩ Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 (huyện Đông Anh, Hà Nội) điều trị bệnh nhân nhiễm nCoV trong tháng 3. Ảnh: Ngọc Thành 

Cả hai triệu chứng đều được ghi nhận ở "bệnh nhân 91", một phi công 43 tuổi, người Anh đang điều trị tại Việt Nam. Anh gặp ‘cơn bão cytokine’ và tình trạng rối loạn đông máu. Bộ Y tế đã phải đặt mua thuốc từ nước ngoài để điều trị riêng, đồng thời tính đến phương pháp phẫu thuật ghép phổi.

Mới đây, thành phố New York cũng ghi nhận ba trường hợp tử vong ở trẻ em do hội chứng Kawasaki – viêm mạch máu hệ thống cấp tính sau khi mắc Covid-19. Nhiều bệnh nhi bị đau bụng và tiêu chảy. Hội chứng ảnh hưởng đến động mạch vành, có thể khiến trẻ bị sốc nhiễm khuẩn bởi tụt huyết áp, tim không bơm đủ máu đến các cơ quan quan trọng.

Đây là biến chứng tương đối hiếm gặp. Các trường hợp tại Mỹ đã được đưa vào khoa hồi sức tích cực để điều trị.

Tuần trước, các chuyên gia khoa tiết niệu, Đại học Y khoa Nam Kinh, đã đăng tải một nghiên cứu trên tạp chí Nature Reviews, cho thấy bệnh nhân Covid-19 bị tổn thương thận cấp tính và gặp các biến chứng về tiết niệu nghiêm trọng.

Phân tích cũng chỉ ra rằng lượng hormones của các bệnh nhân nam nhiễm virus sẽ "thay đổi đáng kể".

"Sau khi hồi phục Covid-19, nam giới trẻ tuổi nếu muốn có con nên tìm bác sĩ tư vấn sinh sản", nghiên cứu viết rõ.

Căn bệnh còn gây ra tình trạng mất vị giác và khứu giác. Triệu chứng được ghi nhận ở khoảng 3,5% người nhiễm virus, theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC). Các chuyên gia lưu ý tình trạng này đặc biệt hiếm thấy ở các bệnh nhiễm trùng do virus khác.

Theo tiến sĩ Clemens Wendtner, giáo sư y khoa tại Bệnh viện Đại học Ludwig - Maximilians của Munich, bệnh nhân lấy lại khứu giác trong vài tuần.

Một bệnh nhân trong khu hồi sức tích cực (ICU) tại bệnh viện ở Tây Ban Nha. Ảnh: AP

Một bệnh nhân trong khu hồi sức tích cực (ICU) tại bệnh viện ở Tây Ban Nha. Ảnh: AP

Các chuyên gia cũng phát hiện thêm một dấu hiệu lạ ở người nhiễm nCoV không có triệu chứng. Họ tạm gọi tình trạng này là "ngón chân Covid" (Covid toes). Theo đó, ngón chân của người bệnh sẽ có những tổn thương dễ nhận biết, chuyển màu tím đỏ, hơi sưng hoặc bị loét. Một số trường hợp xảy ra với ngón tay. Nhiều người  cảm thấy nóng và ngứa ngáy.

Đây có thể là triệu chứng xuất hiện sớm, khi người bệnh không có biểu hiện bất thường nào khác.

Dù chưa có lời giải thích chính xác, các nhà khoa học phỏng đoán "ngón chân Covid" là hệ quả của phản ứng viêm do virus, gần giống với bệnh cước khi tiếp xúc với nhiệt độ quá thấp.

Ở người trưởng thành, Covid-19 cũng có thể gây ra đột quỵ, tổn thương tim và phù não. Một số người bị phát ban trên da. "Phát ban do nCoV dường như rất phổ biến nhưng lại khó xác định", bác sĩ da liễu Graeme Lipper cho biết.

Các triệu chứng của Covid-19 thường chồng chéo, đan xen lẫn nhau. Tuy nhiên điều này không có nghĩa virus gây ra hàng loạt biểu hiện hiếm gặp.

"Nếu đây là căn bệnh phổ biến, dù là hội chứng rất hy hữu, chũng cũng xảy ra khá thường xuyên", ông Babak Javid.

Hiện toàn thế giới ghi nhận hơn 4,2 triệu ca nhiễm nCoV. Tuy nhiên số bệnh nhân không triệu chứng hoặc biểu hiện quá nhẹ và không nhập viện có thể lên tới "hàng chục hoặc hàng trăm triệu", theo ông Javid.

Nhiều chuyên gia cũng tỏ ra bối rối trước biểu hiện đa dạng của các bệnh nhân Covid-19.

"Chúng tôi bắt đầu nghĩ rằng mình nên hoài nghi tất cả mọi thứ", Sylvie Monnoye, một bác sĩ tư ở Paris, nói.


Thục Linh/vnexpress.net


  • Từ khóa