Hướng tới “mục tiêu kép” với tinh thần cầu thị lắng nghe

Đánh giá tình hình Việt Nam từ khi bùng phát đợt dịch Covid-19 lần thứ tư cuối tháng 4-2021 đến nay, TS. Trần Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, đến nay, dù diễn biến dịch còn phức tạp, nhưng công tác phòng, chống dịch đã có những chuyển biến cơ bản, đặc biệt là về công tác ngoại giao vaccine và đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng cho người dân. Chính phủ vẫn hướng tới “mục tiêu kép”, song cũng lắng nghe, cân nhắc với tinh thần cầu thị hơn với những đề xuất mới, như đề xuất cho phép các nhà máy trong khu công nghiệp duy trì sản xuất trong điều kiện bảo đảm phòng chống dịch, đề xuất cho phép doanh nghiệp chủ động nhập vaccine, v.v. Nhờ đó, Chính phủ và nhiều ngành, địa phương đã có điều kiện để cân nhắc tích cực hơn các kịch bản, lộ trình và biện pháp mở cửa trở lại nền kinh tế, hướng tới phục hồi và phát triển kinh tế trong trạng thái bình thường mới.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì tọa đàm.

TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia đánh giá cao thành tựu bình ổn kinh tế vĩ mô của Việt Nam, nhất là việc duy trì mức tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) ở mức thấp, dự báo trung bình năm đạt khoảng 2,5%.

Các đại biểu ghi nhận, những thành tựu đạt được về kinh tế-xã hội từ đầu năm đến nay rất tích cực. Cụ thể là ổn định kinh tế vĩ mô được duy trì. CPI bình quân 8 tháng năm 2021 tăng 1,79% so với bình quân cùng kỳ năm 2020. Xuất khẩu trong 8 tháng đầu năm tăng trưởng tới 21,8% so với cùng kỳ 2020. Không ít doanh nghiệp nhận thấy cơ hội kinh doanh mới và gia nhập thị trường, với 81,6 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và 32,4 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động.

Việt Nam đã nổi lên là một hình mẫu về cải cách thể chế kinh tế ở khu vực, được các nền kinh tế thành viên Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tín nhiệm, ủng hộ làm Trưởng nhóm xây dựng Chương trình nghị sự mở rộng của APEC về cải cách cơ cấu giai đoạn 2021-2025…

Việt Nam và thế giới chịu ảnh hưởng nặng nề từ đợt bùng phát Covid-19 lần thứ 4

Các ý kiến phát biểu nhấn mạnh rằng, cả Việt Nam và thế giới đều đang gánh chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19 với những biến thể mới nguy hiểm hơn. Đặc biệt, đợt bùng phát dịch lần thứ 4 tại Việt Nam từ tháng 4 đến nay đã gây thiệt hại rất lớn cho Việt Nam, nhất là ở khu vực phía Nam là vùng phát triển rất năng động. Điều này khiến kinh tế, xã hội Việt Nam chịu tác động nặng nề và rất khó đạt mục tiêu tăng trưởng đã đề ra từ đầu năm, mặc dù Đảng, Nhà nước Việt Nam đã có rất nhiều chính sách để vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa khôi phục phát triển kinh tế, xã hội.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phần tham luận.

Đại diện Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam WB đưa ra dự báo, năm 2021, tăng trưởng kinh tế thế giới đạt mức trung bình khoảng 5,6%, mức phục hồi lớn nhất trong 80 năm qua. Tuy nhiên, tốc độ phục hồi có sự khác biệt lớn giữa các quốc gia. Cụ thể, khu vực Đông Á và Thái Bình Dương được dự báo có mức tăng trưởng bình quân đạt 7,6%, khu vực Nam Á đạt mức tăng trưởng bình quân 7,3%. Ba khu vực có tốc độ tăng trưởng dự báo thấp nhất là Trung Đông và Bắc Phi với mức 3,8%, châu Phi cận Sahara với mức 3,2% và các nền kinh tế thu nhập thấp đạt 2,2%. Việt Nam được dự báo chỉ đạt mức tăng trưởng bình  quân 4,8%, thấp hơn mức trung bình 5,6% của thế giới. Có 5 nguyên nhân dẫn tới tình trạng hiện nay là diễn biến dịch Covid-19 xấu đi, các chương trình tiêm chủng chậm ngay cả khi đã được tăng tốc, Việt Nam là một trong những quốc gia có mức độ hạn chế di chuyển nghiêm ngặt nhất, chính sách ứng phó về kinh tế có quy mô nhỏ và thiếu cân bằng, các chương trình trợ giúp xã hội còn rụt rè và hạn chế.

Quyền trưởng đại diện thường trú của UNDP Terence Jones dẫn báo cáo thương mại và phát triển năm 2021 của UNCTAD ngày 15-9-2021 với dự báo, năm 2021, mức tăng trưởng bình quân của kinh tế thế giới đạt 5,3%; các nước đang phát triển đạt mức 6,2%, khu vực châu Á đạt 5,9%, khu vực Đông Nam Á đạt 3,5%.

Kinh nghiệm quốc tế cho Việt Nam

Đại diện WB đưa ra khuyến nghị về 4 bài học để đi vào trạng thái bình thường mới. Đó là tiêm chủng (đồng thời với xét nghiệm) có ý nghĩa quan trọng để kiểm soát đại dịch và cũng để giảm thiểu thiệt hại về kinh tế; vẫn cần có những hạn chế đi lại nhưng phải hợp lý hơn; tìm điểm cân bằng phù hợp giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ; tăng cường trợ giúp xã hội để ngăn chặn tình trạng kiệt quệ tài chính ở những nhóm dễ bị tổn thương và hạn chế gia tăng bất bình đẳng.

Đại diện thường trú của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) tại Việt Nam và Lào Francois Painchaud nhấn mạnh, có sự khác biệt lớn trong cơ  cấu gói hỗ trợ tài khóa. Việt Nam chủ yếu dựa vào các biện pháp hoãn, giãn thuế trong khi các nước khác lại tập trung vào hỗ trợ tiền mặt và giảm thu ngân sách. Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, Việt Nam cần tăng các khoản hỗ trợ bằng tiền cả về giá trị và số lượng người thụ hưởng, các thủ tục hành chính cần đơn giản hơn nữa, nên tăng gấp đôi các khoản hỗ trợ bằng tiền để đạt tỷ lệ thu nhập thay thế khoảng 60%, ngang với mức bảo hiểm thất nghiệp cho lao động ở khu vực chính thức.

Quyền trưởng đại diện thường trú của UNDP Terence Jones phát biểu.

Quyền trưởng đại diện thường trú của UNDP Terence Jones phân tích, do các chính sách giãn cách xã hội dẫn tới tiết kiệm bắt buộc hoặc tiết kiệm ngoài kế hoạch, làm mất thu nhập với các công ty sản xuất, vận chuyển và kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, dẫn tới làm giảm thu ngân sách. Để giải quyết tình trạng này, Chính phủ có thể tăng đáng kể quy mô của chương trình hỗ trợ tiền mặt mà không vấp phải nguy cơ tăng lạm phát hoặc tăng lãi suất. Nếu Việt Nam thực hiện gói hỗ trợ tiền mặt với quy mô 5% GDP quý trong những tháng cuối năm 2021, tương đương với khoảng 77 nghìn tỷ đồng, sẽ giúp Việt Nam đạt mức hỗ trợ tương đương với các nước trong khu vực. Gói hỗ trợ 77 nghìn tỷ đồng này sẽ có tác động lớn hơn nhiều tới tổng tiêu dùng tư nhân và tổng sản lượng kinh tế. Để đạt được đồng thời mục tiêu kép là hỗ trợ các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn và kích thích tăng trưởng kinh tế thì cần triển khai chương trình hỗ trợ tiền mặt càng nhanh càng tốt. Ông Terence Jones đưa ra gợi ý triển khai gói trợ cấp cho mọi trẻ từ sơ sinh đến 6 tuổi (khoảng 11 triệu trẻ); phụ nữ mang thai; người cao tuổi từ đủ 60 tuổi trở lên (khoảng 11,5 triệu người) và người khuyết tật.

Báo QĐND điện tử sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về cuộc tọa đàm này.

Bài, ảnh: CHIẾN THẮNG/qdnd.vn

https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/chuyen-gia-kinh-te-hien-ke-de-viet-nam-dat-muc-tieu-kep-672411