Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị gặp mặt các nhà đầu tư nước ngoài - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Cùng dự và chủ trì Hội nghị tại đầu cầu Hà Nội có Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng. 

Hội nghị có sự tham dự của Bộ trưởng các Bộ Công Thương, Tài chính, Lao động-Thương binh và Xã hội, GD&ĐT, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP, Thống đốc NHNN Việt Nam, 180 đại biểu đại diện cho các DN, hiệp hội DN đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Hội nghị được kết nối trực tuyến tới 63 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố với sự tham dự của lãnh đạo UBND các tỉnh cùng các sở, ngành liên quan; 37 điểm cầu DN có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Tại Hội nghị, các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam sẽ đưa ra những nhận định về xu hướng dòng vốn đầu tư trên thế giới và đánh giá môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam. Các DN nước ngoài cũng sẽ nhận diện thách thức, tận dụng cơ hội để đầu tư và mở rộng đầu tư trong một số lĩnh vực tại Việt Nam.

Đại diện lãnh đạo một số địa phương sẽ chia sẻ về thực thi chính sách và chuẩn bị điều kiện để đón dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Lãnh đạo các bộ, ngành tham dự Hội nghị sẽ có những phản hồi, tiếp thu chính sách về những lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý.

Tin cậy, chân thành, chia sẻ, trách nhiệm, lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: Hội nghị có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, vượt qua dự báo, tác động tới tình hình kinh tế Việt Nam, gây ra những khó khăn cần tháo gỡ, những thách thức cần vượt qua.

Chính phủ Việt Nam mong muốn được lắng nghe, chia sẻ và thấu hiếu, đồng hành cùng các nhà đầu tư nước ngoài. Các nhà đầu tư nước ngoài đã và đang đầu tư tại Việt Nam cũng đã cảm nhận được những chia sẻ, thấu hiếu, đồng hành và sự nhất quán của Chính phủ Việt Nam trong quá trình chỉ đạo, điều hành các lĩnh vực liên quan đến đầu tư nước ngoài và tiếp tục rà soát thể chế, pháp luật, cải thiện mạnh mẽ hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh trên nguyên tắc lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ,  hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm và xác định rõ, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài (khu vực FDI) là một bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, được khuyến khích, tạo điều kiện phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng với các khu vực kinh tế khác.

Nhà nước tôn trọng, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của nhà đầu tư; bảo đảm hài hoà lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người lao động trong doanh nghiệp; không hình sự hóa các quan hệ kinh tế và dân sự nhưng xử lý nghiêm những người vi phạm pháp luật theo quy định để bảo đảm, bảo vệ những người làm ăn chân chính, tuân thủ pháp luật và có trách nhiệm với cộng đồng, với sự phát triển chung.

Thủ tướng đánh giá cao sự quyết tâm, nghiêm túc và hiệu quả của các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam thời gian qua trên tinh thần tin cậy, chân thành, chia sẻ, trách nhiệm, lắng nghe, thấu hiểu và  đồng hành. Những yếu tố quyết định này là chìa khóa cho sự hợp tác thành công giữa đôi bên - khi chúng ta có những yếu tố này thì những khó khăn, vướng mắc sẽ được giải quyết dễ dàng, kịp thời và hiệu quả hơn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta thẳng thắn nhìn nhận lĩnh vực FDI vẫn còn những tồn tại, hạn chế, bất cập cần giải quyết, những thách thức cần vượt qua, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu phát triển và mong muốn của cả hai phía. Trong khi đó, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội, nhất là các hoạt động đầu tư nước ngoài. Đặc biệt, việc OECD có kế hoạch áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024 sẽ tác động, ảnh hưởng lớn đến đầu tư nước ngoài cũng như thu hút đầu tư nước ngoài của các quốc gia, khu vực.

Trong bối cảnh đó, bên cạnh việc kiên định các vấn đề có tính nguyên tắc, việc thích ứng linh hoạt, an toàn, sáng tạo, phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả đối với các vấn đề cụ thể về đầu tư nước ngoài là rất quan trọng, mang tính quyết định đối với cả quản trị quốc gia và quản trị doanh nghiệp. Để thích ứng linh hoạt một cách hiệu quả, trước tiên chúng ta cần phải có niềm tin, sự chia sẻ, lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành.

Cách đây hơn nửa năm, vào tháng 9/2022, Thủ tướng Chính phủ đã có buổi gặp gỡ, trao đổi với các doanh nghiệp FDI. Khi đó, hai bên đã trao đổi, thảo luận thẳng thắn, chân thành trên cơ sở niềm tin, sự chia sẻ, lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành từ cả hai phía; từ đó thống nhất các giải pháp tập trung khắc phục khó khăn, tiếp tục hợp tác hiệu quả và đang tiếp tcj thành công.

Thủ tướng: Nếu chúng ta tin cậy, chân thành, chia sẻ, trách nhiệm, lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành cùng nhau thì mọi vướng mắc đều có thể được tháo gỡ, mọi thách thức đều có thể vượt qua, mang lại lợi ích cho nhà đầu tư, cho người dân, cho Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tiếp tục tinh thần đó, tại Hội nghị hôm nay, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung trao đổi, thảo luận, đánh giá thực trạng tình hình, xác định rõ những điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc, thời cơ, thuận lợi, trên cơ sở đó đề ra nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ và nâng cao hiệu quả đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong bối cảnh thế giới, khu vực và Việt Nam đang có những khó khăn, thách thức.

Thủ tướng cho biết, vừa qua, các cơ quan đã khảo sát, lắng nghe ý kiến các doanh nghiệp để triển khai các biện pháp cụ thể liên quan tới giảm, giãn, miễn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất cho doanh nghiệp và Chính phủ, Thủ tướng đang tiếp tục quyết liệt chỉ đạo NHNN có các chính sách tiền tệ trong một vài ngày tới về khoanh nợ, giảm nợ, giãn nợ, gia hạn nợ…

Thời gian của Hội nghị không nhiều, nội dung phong phú, yêu cầu cao, Thủ tướng đề nghị quý vị đại biểu, đại diện doanh nghiệp, nhà đầu tư phát biểu ngắn gọn, tập trung nêu rõ vấn đề, đề xuất kiến nghị cụ thể với tinh thần thẳng thắn, chân thành, cởi mở, trách nhiệm trên nguyên tắc "khó khăn đến đâu thì tháo gỡ đến đó, khó khăn ở đâu thì tháo gỡ ở đó; vướng mắc ở cấp nào thì cấp đó giải quyết", "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm".

Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương trao đổi, giải đáp về các đề xuất, kiến nghị của các doanh nghiệp, nhà đầu tư và có giải pháp cụ thể trên tinh thần chân thành, thẳng thắn, cầu thị, lắng nghe, thấu hiểu, đồng hành.

Tinh thần là, xử lý công việc, vấn đề đặt ra phải nghiêm túc, kịp thời, linh hoạt, hiệu quả của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Trong đó, những khó khăn, vướng mắc giải quyết được ngay thì phải các bộ, ngành, địa phương có câu trả lời rõ ràng, dứt khoát, những vấn đề chưa giải quyết được ngay thì phải khẩn trương nghiên cứu, chủ động giải quyết hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý kịp thời, linh hoạt, hiệu quả với tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", cân đối hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và Nhân dân.

Thủ tướng cho biết ngay sau Hội nghị sẽ ban hành một văn bản phù hợp để thống nhất triển khai thực hiện. "Nếu chúng ta tin cậy, chân thành, chia sẻ, trách nhiệm, lắng nghe, thấu hiểu và  đồng hành cùng nhau thì mọi vướng mắc đều có thể được tháo gỡ, mọi thách thức đều có thể vượt qua, mang lại lợi ích cho nhà đầu tư, cho người dân, cho Việt Nam", Thủ tướng chia sẻ.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng: Hội nghị cho thấy sự quan tâm, tinh thần đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài đối với Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, việc Thủ tướng Chính phủ quyết định tổ chức Hội nghị gặp mặt các nhà đầu tư nước ngoài hôm nay cho thấy sự quan tâm, đồng hành của Chính phủ với cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước, chính là thông điệp của người đứng đầu Chính phủ, tiếp tục khẳng định chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước Việt Nam đối với khu vực đầu tư nước ngoài. Theo đó, khu vực đầu tư nước ngoài được xác định có vai trò quan trọng trong nền kinh tế; được khuyến khích phát triển nhằm phát huy ngoại lực, khơi dậy tinh thần sáng tạo, cộng hưởng sức mạnh nội lực, kịp thời nắm bắt cơ hội, nâng cao hiệu quả hợp tác đầu tư.

Với sự tham dự của đông đảo các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài lớn đã đầu tư tại Việt Nam và hàng trăm tập đoàn lớn trên thế giới tham dự trực tuyến, Hội nghị cho thấy sự quan tâm, tinh thần đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài đối với Việt Nam.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết: Năm 2023 là năm quan trọng với Việt Nam, là năm "bản lề" trong kế hoạch trung hạn 2021-2025 để cơ cấu lại nền kinh tế đất nước và thực hiện các mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 – 2025. Nếu các năm 2021-2022 là giai đoạn tạo tiền đề, thì 2023 là thời điểm để "tăng tốc". Mục tiêu là đến năm 2025, Việt Nam là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Qua đó, tạo sự bứt phá cho 5 năm tiếp theo (2025-2030) với mục tiêu trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Phấn đấu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Để đạt được những mục tiêu nêu trên, ngay từ bây giờ, không chỉ Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương mà các doanh nghiệp cũng cần hành động từ sớm, từ xa, để vượt qua thách thức, chủ động thích ứng, tận dụng cơ hội, phát triển bền vững, mang lại những giá trị mới.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị một số nhiệm vụ, giải pháp trong ngắn hạn và dài hạn với các bộ, ngành, địa phương cũng như các DN, hiệp hội DN.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng bày tỏ tin tưởng, với sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự đoàn kết thống nhất, chung sức đồng lòng, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cùng sự hợp tác đầu tư của cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có các nhà đầu tư nước ngoài, chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội, hợp tác cùng phát triển hướng đến sự thịnh vượng chung.

"Cùng với nỗ lực chung của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cam kết sẽ tiếp tục giữ vững ngọn lửa đổi mới, tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa vai trò tham mưu giúp Chính phủ kiến tạo những bước đột phá trong cải cách thể chế, môi trường đầu tư kinh doanh. Đồng thời, sẽ phối hợp chặt chẽ cùng các bộ, ngành và địa phương để tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đầu tư kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp nói chung và đầu tư nước ngoài nói riêng tại Việt Nam có hiệu quả và thành công", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.

Ông Takeo Nakajima, Trưởng đại diện Tổ chức xúc tiến và thương mại Nhật Bản (Jetro) Hà Nội mong muốn chứng kiến nhiều trường hợp đầu tư FDI vào các vùng như Thanh Hóa, Quảng Ninh, Thái Bình - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Takeo Nakajima, Trưởng đại diện Tổ chức xúc tiến và thương mại Nhật Bản (Jetro) Hà Nội: Các doanh nghiệp Nhật Bản rất sẵn sàng đầu tư tại Việt Nam, với khảo sát của JETRO, 47% số người được hỏi cho biết họ sẽ mở rộng kinh doanh trong 1-2 năm tới. 55% vào năm 2021 và 60% vào năm 2022.

Trong thời gian vừa qua, đầu tư từ Nhật Bản (kết hợp mở rộng và mở rộng) tăng 53% về số lượng nhưng giảm 50% về giá trị.

Thách thức thứ nhất là thị trường xuất khẩu toàn cầu chậm chạp. Cụ thể, thị trường xuất khẩu đã giảm từ mùa hè năm ngoái đến nửa đầu năm nay, điều này khiến tiêu thụ của doanh nghiệp giảm.

Gần 40% các công ty Nhật Bản sẽ tăng cường các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn những công ty tăng cường các sản phẩm đa năng.

Thách thức nữa là tăng chi phí, tiền lương của công nhân ngày càng tăng. Việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu cũng sẽ dẫn đến tăng chi phí.

Ngoài ra có những công nghệ mới như là trí tuệ nhân tạo và Việt Nam cần đầu tư vào những công nghệ mới này, đầu tư vào công nghệ logistic để tạo điều kiện giao dịch thông suốt.

Thách thức thứ ba liên quan đến việc cấp các loại giấy phép trong nước, tốc độ xử lý thủ tục hành chính chậm, 66% doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cho biết các thủ tục hành chính có vẻ đang chậm lại, con số này ở ASEAN chỉ 47%, do đó Việt Nam cần phải loại bỏ các loại phí không chính thức và tạo điều kiện cho mức giá phù hợp, điều này quan trọng vì các doanh nghiệp cần xử lý thủ tục hành chính thông suốt và minh bạch.

Chúng tôi thấy có rất nhiều cơ hội đầu tư, Jetro thúc đẩy hợp tác giữa Nhật Bản và Việt Nam. Ví dụ về sự hợp tác bao gồm Denso, Nagase và Gakken…

Cơ hội thứ hai là công nghệ xanh, các doanh nghiệp đầu tư mong muốn có chính sách về điện phù hợp và ổn định và hệ thống hệ thống năng lượng mới, trong đó có công nghệ xe điện, xe hybrid.

Chúng tôi mong muốn chứng kiến nhiều trường hợp đầu tư FDI vào các vùng ven của đất nước, như các tỉnh Thanh Hóa, Quảng Ninh, Thái Bình. Đây là cơ hội để phát triển nền kinh tế địa phương.

Cộng đồng doanh nghiệp cam kết đồng hành cùng Chính phủ cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Ông Nitin Kapoor, Đồng Chủ tịch Liên minh Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam (VBF), Chủ tịch AstraZeneca Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Nitin Kapoor, Đồng Chủ tịch Liên minh Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam (VBF), Chủ tịch AstraZeneca Việt Nam: Các thành viên VBF đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy FDI và đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Việt Nam với hơn 221.000 thành viên đến từ 14 Phòng Thương mại và 13 Nhóm công tác. 

Chúng tôi đã đầu tư vào 19/21 ngành kinh tế tại Việt Nam, góp phần tăng trưởng FDI mạnh mẽ.  Đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đến từ hơn 108 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm các quốc gia hàng đầu và cũng là thành viên của VBF như: Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), châu Âu, Hoa Kỳ, Anh…

Chúng tôi đánh giá cao sự điều hành quyết liệt, chủ động, sáng tạo,  linh hoạt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong năm 2022 khi nền kinh tế Việt Nam chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch và nguy cơ suy thoái kinh tế thế giới. Việt Nam đã làm tốt trong ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và nhanh chóng thích ứng với kỷ nguyên chuyển đổi số mới.

Việt Nam đã kịp thời thành lập 3 tổ công tác gồm: Nhóm công tác liên quan đến thanh khoản tín dụng, nhóm công tác liên quan đến xử lý khó khăn với thị trường bất động sản và Tổ công tác xử lý các vấn đề liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp; đồng thời mở cửa biên giới Việt Nam, mở rộng thị trường xuất khẩu và đẩy mạnh ngoại giao kinh tế.

VBF xin có một số đề xuất. Thứ nhất, về vấn đề năng lượng, phần lớn đầu tư của quá trình chuyển đổi năng lượng phải đến từ khu vực tư nhân. Để đẩy nhanh hơn nữa cải cách quy định và chính sách, chúng tôi đề xuất phân công đại diện VBF cho các nhóm công tác chuyển đổi năng lượng hiện nay như Ban thư ký của Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) và Ủy ban soạn thảo chính sách liên quan.

Về lao động, chúng tôi cảm ơn Chính phủ đang rà soát chính sách visa; đồng thời đơn giản hóa Bộ luật Lao động. Đây là điều kiện tạo thuận lợi cho thủ tục giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam; thu hút những tài năng đến Việt Nam.

Về thuế, cần nghiên cứu tác động của Thuế tối thiểu toàn cầu đến lợi ích của nhà đầu tư và môi trường kinh doanh tại Việt Nam, từ đó đưa ra các giải pháp thiết thực, hiệu quả và kịp thời để bảo đảm đầu tư, bù đắp lợi ích cho doanh nghiệp trong trường hợp ưu đãi thuế được giảm hoặc hủy bỏ do tác động của Thuế tối thiểu toàn cầu.

Về dược phẩm, chúng tôi rất vui khi thấy những cải tiến liên tục và mong muốn Việt Nam đẩy nhanh việc cấp giấy phép lưu hành (MA) cho các thiết bị y tế và dược phẩm.

Chúng tôi rất vui vì Luật Dược đang được sửa đổi  để giải quyết các thách thức như hạn chế kho bãi và vận chuyển đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài  và  loại bỏ các yêu cầu cụ thể của từng quốc gia để hài hòa các quy trình của Việt Nam với các tiêu chuẩn khu vực và toàn cầu.

Chúng tôi mong muốn Việt Nam có cơ chế mua sắm cụ thể đối với trang thiết bị, vật tư tiêu hao y tế trong Luật Đấu thầu (sửa đổi) và các văn bản liên quan

Về thị trường bất động sản ở Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn về thanh khoản, cân đối cung cầu. Đây cũng là thách thức cho cả các doanh nghiệp và các nhà đầu tư. Do đó, phản ứng của Việt Nam là rất kịp thời khi đã có nhiều chính sách để giải quyết những khó khăn này, như kiểm soát vấn đề trái phiếu doanh nghiệp. Chúng tôi tin rằng niềm tin của người dân sẽ được phục hồi, thị trường sẽ sớm quay trở lại như cũ.

Về Kinh tế số sự phát triển của nền kinh tế số ở Việt Nam đòi hỏi phải phát triển cơ sở hạ tầng và dịch vụ kỹ thuật số như dịch vụ đám mây và trung tâm dữ liệu. Việt Nam nên hài hòa các tiêu chuẩn địa phương với các tiêu chuẩn quốc tế để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư.

Cộng đồng doanh nghiệp VBF (bao gồm cả FDI và doanh nghiệp tư nhân trong nước) cam kết đồng hành cùng Chính phủ trong việc xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, hướng tới phát triển kinh tế bền vững.

VBF và các thành viên sẽ tiếp tục thực hiện các nghiên cứu đánh giá tác động đối với Dự thảo Luật và các quy định, cung cấp các nghiên cứu thực tiễn tốt nhất và tiến hành đối thoại trong quá trình soạn thảo. Chúng tôi rất vui mừng về tiềm năng của Việt Nam và mong muốn được hợp tác chặt chẽ.

Ông Hong Sun, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Kocham) - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Hong Sun, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Kocham): Quý I/2023, chúng ta đã chứng kiến Tổng sản phẩm trong nước (GDP) chỉ tăng ở mức 3,32%, có phần không như kỳ vọng và đầu tư nước ngoài đã giảm mạnh. Đặc biệt, tỉ trọng đầu tư trong lĩnh vực sản xuất - lĩnh vực mà các doanh nghiệp FDI đầu tư vào Việt Nam nhiều nhất cũng đã giảm mạnh, cho thấy các doanh nghiệp đang đối mặt với muôn vàn khó khăn do khủng hoảng kinh tế toàn cầu.

Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, quy mô đầu tư nước ngoài quý I đạt 5,44 tỷ USD, giảm 38,8% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ tương đương 50% tổng mức đầu tư cùng thời điểm trước khi xảy ra đại dịch COVID năm 2019. Tuy nhiên, về số lượng dự án đã tăng 13,5% đạt 1.459 dự án cho thấy đa phần các dự án đầu tư mới đều là các dự án có quy mô nhỏ.

Đáng tiếc là tổng quy mô đầu tư của Hàn Quốc vào Việt Nam quý I chỉ đạt 474 triệu USD, tương đương 70,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Số lượng dự án cũng giảm 9,1% so với cùng kỳ xuống còn 344, đưa Hàn Quốc, nhà đầu tư số một tại Việt Nam, xuống vị trí thứ tư, mức thấp nhất kể từ năm 2008. Cho thấy cơ cấu thương mại tập trung vào một số mặt hàng cụ thể rất nhạy cảm với những biến động kinh tế.

Tuy nhiên, từ sau khi kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, chúng ta có thể thấy rõ ràng rằng Chính phủ cũng như rất nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc coi Việt Nam là đối tác hợp tác tốt nhất của mình. Đầu tư của Hàn Quốc vào Việt Nam đang đa dạng hóa cơ cấu đầu tư từ sản xuất chế tạo sang công nghiệp dịch vụ, gần đây đã tăng tỷ trọng đầu tư vào các ngành công nghệ cao, vốn trước đây chỉ tập trung vào các ngành thâm dụng lao động nên chúng ta có thể kỳ vọng vào việc mở rộng hoạt động kinh doanh và các cơ hội đầu tư mới sẽ tiếp tục tăng lên.

Hiện nay, có khoảng 9.000 doanh nghiệp Hàn Quốc đã đầu tư vào Việt Nam và thương mại giữa hai nước năm ngoái đã tăng 175 lần trong 30 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1992 và kim ngạch thương mại năm 2022 đạt mức cao nhất trong lịch sử là 87,7 tỷ USD. Trong bối cảnh các doanh nghiệp Hàn Quốc đang hoạt động tại Việt Nam sử dụng khoảng 700.000 lao động và đóng góp một phần rất lớn vào nền kinh tế Việt Nam, chúng tôi biết rằng Chính phủ Việt Nam cũng rất lo ngại về việc các công ty Hàn Quốc sẽ cắt giảm đầu tư.

Chúng tôi rất vui mừng khi Chính phủ Việt Nam đang cho thấy những nỗ lực tích cực để thúc đẩy hợp tác, hỗ trợ doanh nghiệp FDI, cũng như nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư nước ngoài bằng các biện pháp như: ban hành "Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược hợp tác đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021-2030" ngày 28/3/2023 vừa qua. Chúng tôi tin rằng nền kinh tế toàn cầu đang có dấu hiệu phục hồi và nếu các chính sách chủ đạo của Chính phủ bắt đầu phát huy hiệu quả thì đầu tư nước ngoài cũng sẽ dần tăng trở lại.

Hiện nay nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc đầu tư vào Việt Nam đang cân nhắc việc tăng vốn đầu tư và đầu tư mới nếu như môi trường đầu tư tiếp tục ổn định. Đặc biệt là các doanh nghiệp công nghệ cao và các công ty tài chính, năng lượng. Để thu hút thêm nhiều doanh nghiệp công nghệ cao vào Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng doanh nhân nước ngoài cần cảm thấy sự cải thiện về thủ tục hành chính đơn giản hơn, hiệu quả hơn, ưu đãi của Chính phủ rộng hơn… thì nhà đầu tư sẽ cảm thấy an toàn hơn khi đầu tư vào Việt Nam.

Sắp tới sẽ có nhiều doanh nghiệp lớn của Hàn Quốc đầu tư vào Việt Nam. Đơn cử như: Công ty Điện tử Samsung – doanh nghiệp Hàn Quốc đang đầu tư nhiều nhất vào Việt Nam – cũng đã đầu tư thêm 20 tỷ USD vào lĩnh vực sản xuất, hoàn tất xây dựng và đưa vào vận hành Trung tâm nghiên cứu R&D quy mô lớn nhất Đông Nam Á từ cuối năm ngoái. Các công ty như Điện tử LG, LG Display, LG Innotek hiện đang mở rộng đầu tư để phát triển thành cứ điểm sản xuất toàn cầu về điện ô tô, thiết bị điện tử và thiết bị gia dụng.

Hiện nay chúng tôi có tiếp nhận được một số kiến nghị của các doanh nghiệp Hàn Quốc mới vào đầu tư tại Việt Nam về một số khó khăn liên quan đến cơ chế cấp giấy phép lao động cho lao động nước ngoài và phê duyệt hạ tầng phòng cháy chữa cháy,...  Tôi tin rằng nếu Chính phủ quan tâm và nỗ lực tháo gỡ những khó khăn của các doanh nghiệp FDI để các doanh nghiệp này có thể mở rộng kinh doanh ổn định tại Việt Nam, thì doanh nghiệp sẽ có thể gạt bỏ những lo lắng và tin tưởng đầu tư nhiều hơn nữa.

Ông Greg Testerman, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa kỳ tại Việt Nam (Amcham): Amcham đánh giá rất cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc cải thiện môi trường chính sách và đơn giản hóa thủ tục hành chính - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Greg Testerman, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa kỳ tại Việt Nam (Amcham): Amcham đánh giá rất cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc cải thiện môi trường chính sách và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2022 nhấn mạnh tính cấp thiết của việc  chuyển đổi nhiên liệu hóa thạch. Chúng tôi mong muốn Việt Nam sẽ thúc đẩy đầu tư vào điện gió, điện mặt trời ngoài khơi cũng như hệ thống pin lưu trữ.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp thành viên của chúng tôi vẫn có những quan ngại về sự chưa ổn định trong chính sách về điện của Việt Nam và mong muốn Việt Nam đẩy nhanh quá trình cấp phép cho các dự án năng lượng sạch. Điều này sẽ nhanh chóng có tác động tích cực vào tính cạnh tranh của ngành năng lượng Việt Nam. Chúng tôi cũng mong muốn Việt Nam sẽ sớm thông qua Quy hoạch điện VIII, hiện có rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang chờ đợi việc này.

Amcham mong muốn Chính phủ Việt Nam sẽ ưu tiên phát triển hệ thống pin dự trữ điện trong Quy hoạch điện VIII, việc thông qua việc mua bán điện trực tiếp và có kế hoạch cho phép các công ty có cam kết cao trong việc giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch tham gia vào quá trình này.

Vừa qua, Chính phủ Việt Nam đã thông qua Nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và AmCham sẽ tiếp tục thảo luận với Bộ Thông tin và Truyền thông và đánh giá cao hợp tác giữa hai bên trong lĩnh vực này.

Trong lĩnh vực y tế, các thành viên của chúng tôi cũng đang phải đối mặt với quá trình cấp phép mất nhiều thời gian, AmCham để nghị Quốc hội sớm thông qua Nghị định 80 để cho phép đẩy nhanh việc cho phép cấp phép gia hạn các giấy phép về thực phẩm sắp hết hạn. Chúng tôi khuyến nghị nên thực hiện một giải pháp lâu dài để điều chỉnh các quy trình của Việt Nam phù hợp với các tiêu chuẩn toàn cầu, bao gồm sửa đổi Luật Dược.

Các doanh nghiệp của Hoa Kỳ luôn mong muốn đóng góp lợi ích về tài chính cũng như kinh nghiệm quản trị doanh nghiệp cho Việt Nam, vì vậy chúng tôi mong việc tạo điều kiện cho việc nhập cảnh được thông suốt, trong đó có tạo điều kiện cho nhập cảnh của khách du lịch sẽ tác động tích cực đến kinh tế Việt Nam.

Vì lợi ích sức khỏe cộng đồng, chúng tôi mong muốn Bộ Tài chính xem xét, nghiên cứu các tác động của đề xuất áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường. Kinh nghiệm quốc tế chỉ ra rằng loại thuế này không có tác dụng lắm trong việc giảm thiểu tỉ lệ béo phì, tiểu đường trong khi đó áp dụng loại thuế này sẽ gây ảnh hưởng đến ngành nước giải khát Việt Nam vốn đang chịu ảnh hưởng nặng nề của COVID-19 cũng như sẽ ảnh hưởng đến nhiều ngành khác như mía, bán lẻ, đóng gói và logistics…

Các doanh nghiệp Amcham luôn đi đầu trong công tác bảo vệ môi trường và luôn  ủng hộ nỗ lực của Chính phủ trong xây dựng nền kinh tế xanh, tuần hoàn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vướng mắc trong việc thực hiện các quy định về EPR, cụ thể: Thứ nhất, vẫn chưa có định mức chi phí tái chế (Fs), điều này ngăn cản các doanh nghiệp lập kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2024. Nhiều đề xuất có điểm F rất cao vì họ không thể thực hiện khi tính đến giá trị của vật liệu thu hồi, có nguy cơ gây tăng giá rất lớn, Do đó, đề nghị Chính phủ sớm ban hành định mức chi phí tái chế Fs để các doanh nghiệp có kế hoạch kinh doanh vào năm 2024.

Thứ hai, vì đây là chính sách rất mới nên nhiều loại bao bì, sản phẩm chưa có công nghệ tái chế hoặc tái chế nên đề nghị trong 2 năm đầu (2024 &2025) tập trung hướng dẫn thực hiện chỉ thu hồi nếu doanh nghiệp khai báo không đầy đủ hoặc không chính xác, không áp dụng hình thức xử phạt, trừ trường hợp cố tình không khai báo hoặc cố tình gian lận.

Đại diện các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam tham dự Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Gabor Fluit: Chúng tôi hoan nghênh Chính phủ Việt Nam vì những nỗ lực không ngừng trong việc giải quyết những thách thức mà cộng đồng doanh nghiệp và đầu tư nước ngoài tại Việt Nam đang phải đối mặt. Hội nghị này là cơ hội quý giá để chúng ta cùng suy nghĩ và đưa ra các chiến lược giúp Việt Nam có thể tận dụng và khai thác tiềm năng to lớn của mình.

Nền kinh tế toàn cầu đã trải qua thời kỳ đầy bất ổn gần đây. Điều này chắc chắn ảnh hưởng đến các doanh nghiệp châu Âu và môi trường đầu tư của Việt Nam. Chỉ số môi trường kinh doanh của EuroCham (BCI) đã biến động trong 12 tháng qua, giảm từ 73 điểm trong quý I/2022 xuống chỉ còn 48 điểm trong quý IV/2022 và quý I/2023.

Các số liệu trong Báo cáo trong quý I/2023 cho thấy có dấu hiệu hy vọng, khi chỉ số lạc quan của các doanh nghiệp châu Âu về nền kinh tế Việt Nam đã tăng 8 điểm, mặc dù chỉ số BCI vẫn ở mức 48. Ngoài ra, việc điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng của EU cho thấy đà sụt giảm kinh tế đang "tạo đáy" và doanh nghiệp sẽ chứng kiến sự tích cực trong thời gian tới.

Mặc dù phải đối mặt với một số rào cản nhưng Việt Nam đã được công nhận là một ngôi sao đang lên trong lĩnh vực kinh doanh và đầu tư. Tuy nhiên, với tình hình kinh tế hiện nay, không có chỗ cho sự tự mãn. Việt Nam giờ đây cần phải có những bước đi táo bạo và quyết đoán hướng tới những cải cách mang tính đột phá để duy trì đà tăng trưởng. Về vấn đề này, EuroCham đề xuất một số hành động có thể mở đường cho sự tăng trưởng bền vững và ổn định.

Các mục tiêu đầy tham vọng của Việt Nam về chuyển đổi năng lượng xanh đã được ghi nhận rõ ràng và Việt Nam đã phát triển một chiến lược quốc gia toàn diện để đạt được các mục tiêu này. Tuy nhiên, việc thực hiện chiến lược này chưa đáp ứng được kỳ vọng. Năng lượng sạch và tái tạo là chất xúc tác cho đầu tư và tăng trưởng trên toàn nền kinh tế, đồng thời các doanh nghiệp châu Âu phụ thuộc rất nhiều vào nguồn năng lượng này.

Trong thời gian qua, việc chưa đáp ứng được nhu cầu này đã khiến một số dự án đầu tư phải tạm ngưng mở rộng. Để đáp ứng nhu cầu năng lượng trong tương lai, chúng ta cần đẩy nhanh việc hoàn thiện và triển khai Quy hoạch phát triển điện VIII.

Việt Nam cũng nên có các hợp đồng mua bán điện trực tiếp để khuyến khích các nhà sản xuất năng lượng tái tạo, đặc biệt là các nhà máy trong KCN nên được phép tham gia hơp đồng mua bán điện trực tiếp. Chúng tôi đề nghị tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà máy có nhu cầu sử dụng năng lượng tái tạo để đáp ứng các yêu cầu tuân thủ từ EU.

Quá trình chuyển đổi của Việt Nam sang nền kinh tế tuần hoàn cũng có vai trò then chốt không kém để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững và thúc đẩy hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Chúng tôi hoan nghênh lộ trình đề xuất của Bộ Tài nguyên và Môi trường và những nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện quy định mở rộng về trách nhiệm của nhà sản xuất. Tuy nhiên, chúng tôi khuyến cáo nên áp dụng định mức chi phí tái chế do doanh nghiệp góp cần được trừ đi phần giá trị thu hồi được sau tái chế đối với doanh nghiệp sử dụng vật liệu có giá trị tái chế cao.

Các doanh nghiệp cũng nên được phép nộp các khoản đóng góp tái chế của họ cho năm 2024 vào đầu năm 2025, dựa trên thực tế sản xuất và nhập khẩu. Việt Nam nên tăng cường xử phạt đối với việc vi phạm các quy định về chất thải, đồng thời thúc đẩy việc sử dụng các vật liệu thay thế như nhựa có thể phân hủy sinh học như một biện pháp giảm thiểu chất thải chính.

Với ý nghĩa quan trọng của việc phát triển chất lượng nguồn nhân lực, Việt Nam cũng nên tiếp tục tập trung trở thành điểm thu hút nhân tài chất lượng cao và đội ngũ quản lý có kinh nghiệm. Cần hành động quyết liệt để thu hút và giữ chân nhân tài cũng giống như gieo mầm thịnh vượng cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của Việt Nam trong tương lai, tất nhiên điều này đòi hỏi phải giải quyết nút thắt về giấy phép lao động cho lao động nước ngoài.

Tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, chúng tôi rất vui khi Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cam kết sửa đổi Nghị định 152 theo hướng đơn giản hóa các thủ tục bao gồm cả quy trình xin cấp mới hoặc gia hạn giấy phép và cho các nhà quản lý nước ngoài chuyển sang vị trí chuyên gia, điều này chắc chắn sẽ mang lại những hiệu quả lâu dài có lợi cho đất nước về nhiều mặt.

Về du lịch, lĩnh vực này là một phần quan trọng trong tăng trưởng của Việt Nam. Chúng tôi rất vui mừng được biết thêm về những cải cách thị thực du lịch sắp tới của Chính phủ. Vì vậy, chúng tôi tiếp tục khuyến nghị mở rộng miễn thị thực nhập cảnh cho tất cả các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu, mở cửa cho khách du lịch chi tiêu cao và tạo điều kiện xúc tiến đầu tư trong thời gian tới.

Về chăm sóc sức khỏe, EuroCham nhấn mạnh đến việc cải thiện khả năng tiếp cận dược phẩm và thiết bị y tế thông qua các quy trình quản lý được tối ưu hóa cùng các thông lệ tốt nhất toàn cầu. Điều này đòi hỏi các chính sách mua sắm đấu thầu và tài chính dựa trên giá trị phải được sửa đổi bởi Luật Dược.

Chúng tôi đánh giá cao việc triển khai Nghị định 07 và Nghị quyết 30 vừa qua đã góp phần khắc phục tình trạng thiếu vật tư y tế và gián đoạn xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị tại các bệnh viện.

Chúng tôi cũng ghi nhận những nỗ lực của Bộ Y tế trong việc phê duyệt cấp phép lưu hành cho các thiết bị y tế loại C và D còn tồn đọng và các thiết bị nộp mới, góp phần cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao với chi phí hợp lý.

Về thuế và phí, EuroCham hoan nghênh quyết định của Chính phủ về gia hạn nộp thuế và giảm thuế giá trị gia tăng. Điều này sẽ hỗ trợ phục hồi kinh doanh và kích thích nhu cầu của người tiêu dùng.

Việt Nam cũng cần xây dựng các chính sách ưu đãi phù hợp, cạnh tranh để thu hút đầu tư, đặc biệt là trước quy định thuế tối thiểu toàn cầu sắp được áp dụng. Ngoài ra, việc hài hòa hóa thủ tục hành chính và chính sách thuế là rất quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng thương mại trong khuôn khổ EVFTA.

Theo hướng đó, chúng tôi  khuyến nghị Chính phủ không nên sử dụng thuế tiêu thụ đặc biệt như một công cụ để bù lại việc việc xóa bỏ thuế nhập khẩu. Chính phủ có thể xem xét áp dụng hệ thống thuế thu nhập đặc biệt (TTĐB) hỗn hợp đối với rượu vang và rượu mạnh và không nên áp dụng thuế TTĐB đối với các sản phẩm thiết yếu như sữa và thực phẩm bổ sung dinh dưỡng. Chúng tôi cũng kiến nghị miễn hoặc giảm thuế TTĐB cho các sản phẩm công nghiệp thân thiện với môi trường, chẳng hạn như xe điện.

Cuối cùng, chúng ta muốn thúc đẩy chuyển đổi số cho cả khu vực công và khu vực tư, đặc biệt trong việc thực hiện các thủ tục hành chính nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và doanh nghiệp. Điều này nên bao gồm việc số hóa các dịch vụ và sử dụng các công nghệ hiện đại như điện toán đám mây, tự động hóa và trí tuệ nhân tạo.

Cuối cùng, có thể quý vị đã biết về số lượng các ca mắc COVID-19 tăng cao thời gian gần đây, nhưng chúng tôi mong muốn và đề xuất rằng Chính phủ Việt Nam sẽ đánh giá sự cần thiết của những biện pháp chống dịch và những biện pháp quá mức cẩn trọng, sẽ trở thành rào cản cho các hoạt động kinh doanh, đặc biệt là doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch, lưu trú.

Cộng đồng doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam cam kết sẵn sàng sát cánh với Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng một quốc gia thịnh vượng và kiên cường, hướng tới phát triển bền vững và nền kinh tế xanh.

Ông Preben Elnef - Phó Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc LEGO Manufacturing Việt Nam phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Preben Elnef - Phó Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc LEGO Manufacturing Việt Nam: Với sự giúp đỡ và với sự hợp tác, hỗ trợ và  hướng dẫn  tuyệt vời từ Lãnh đạo Chính phủ, các cơ quan chức năng tại Hà Nội và Bình Dương, chúng tôi  đã quản lý để có được tất cả các phê duyệt giai đoạn đầu của chúng tôi... Đối với chúng tôi, điều này thể hiện sự cởi mở và khả năng tiếp cận của Việt Nam.  

Tôi xin chia sẻ thêm một số quan điểm về những gì có thể thúc đẩy hơn nữa môi trường đầu tư của Việt Nam:

Trong nhiều năm, Việt Nam đã có một môi trường đầu tư cởi mở và ổn định. Đó là một yếu tố quan trọng để các nhà đầu tư nước ngoài nhìn vào khi họ tiến hành đánh giá nội bộ để xác định vị trí tốt nhất để đầu tư vào châu Á Thái Bình Dương.

Bằng cách giữ ổn định hệ sinh thái này, Việt Nam sẽ tiếp tục tạo được uy tín với các nhà đầu tư cũng như khẳng định vị thế dẫn đầu trong thu hút đầu tư nước ngoài trong dài hạn. Tính minh bạch và khả năng dự đoán của môi trường kinh doanh là rất quan trọng đối với các nhà đầu tư nước ngoài và nên tránh những thay đổi đột ngột trong chính sách mà không có thông báo đầy đủ hoặc các quy tắc trùng lặp để duy trì khả năng cạnh tranh và xây dựng niềm tin của nhà đầu tư.

Việt Nam đã thiết lập nhiều chính sách  thân thiện với lao động cho  người lao động, nhưng điều quan trọng là Chính phủ phải hợp tác với các ngành công nghiệp để tiếp tục đầu tư vào việc nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động  - chuyển từ  lao  động chi phí thấp sang lực lượng lao động có  kỹ năng cao.  

Bằng cách này, Việt Nam sẽ giữ được khả năng cạnh tranh của mình với các nước trong khu vực và trên thế giới. Và song song với đó, hãy tiếp tục đầu tư vào giáo dục  chất lượng ở mọi lứa tuổi. Càng nhiều người được giáo dục và được đào tạo kỹ năng, đất nước sẽ càng phát triển nhanh hơn.

Đồng thời, chúng tôi đề nghị Chính phủ tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng, vì đây là xương sống của nền kinh tế. Một quốc gia có mạng lưới giao thông dày đặc và hiệu quả sẽ góp phần vào sự phát triển và tăng trưởng kinh tế xã hội.  

Đối với các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài, những người rất cam kết giảm lượng khí thải carbon và muốn đầu tư để bảo vệ hành tinh của chúng ta cho nhiều thế hệ tương lai thông qua phát triển bền vững, cần phải "theo dõi nhanh" và đơn giản hóa thời gian phê duyệt thủ tục hành chính. Các công ty muốn cung cấp chuyên môn bền vững cho dù đó là thông qua năng lượng tái tạo, giảm chất thải hoặc xây dựng trung hòa carbon nên nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng nên hỗ trợ các công ty đầu tư vào  năng lượng xanh của riêng  họ cho tiêu dùng của riêng họ. Tại Tập đoàn LEGO, chúng tôi đang trong quá trình chuyển đổi từ năng lượng truyền thống sang năng lượng tái tạo xanh hơn và sạch hơn. Sự chuyển đổi này sẽ bắt đầu từ nhà máy tại Việt Nam và tiến tới tất cả các nhà máy của Tập đoàn LEGO, nơi cũng sẽ trở thành nhà máy trung hòa carbon trong tương lai.

Tôi xin cảm ơn Lãnh đạo Chính phủ Việt Nam, các bộ, Lãnh đạo tỉnh Bình Dương và các ban ngành của tỉnh đã hướng dẫn nhiệt tình và hỗ trợ quý báu cho  nhà máy của chúng tôi tại VSIP III, tỉnh Bình Dương.  Việc nhận được Giấy phép xây dựng là một cột mốc quan trọng khác đối với Tập đoàn LEGO cũng như là sự khẳng định cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư  nước ngoài đầu tư, mở rộng và phát triển  sự hiện diện của họ  để giúp Việt Nam thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế bền vững.

Bà Antonia Zahn-Weber, Giám đốc điều hành VFT Industry UG, phát biểu trực tuyến từ đầu cầu Munich, Đức - Ảnh chụp qua màn hình/Nhật Bắc

Bà Antonia Zahn-Weber, Giám đốc điều hành VFT Industry UG, có trụ sở tại Munich, Đức: Sau khi thực hiện nghiên cứu thị trường, chúng tôi đã quyết định triển khai dự án tại Việt Nam. Quyết định của chúng tôi được củng cố hơn nữa bởi các hiệp định quốc tế mà Việt Nam đã ký kết quốc tế và song phương với EU và Đức để cùng nhau vượt qua khủng hoảng khí hậu.

VFT Industry UG đã hợp tác với các doanh nghiệp Đức, Việt Nam để chuẩn bị cho khoản đầu tư ước tính 1,5 tỷ USD tại Việt Nam có khả năng sản xuất thép không gỉ xanh ước tính 600.000 tấn/năm để giao thương trên thị trường Việt Nam và châu Âu.

Đức nổi tiếng với các ngành công nghiệp vĩ mô. Đức cũng sẽ phối hợp các tổ chức quốc tế, bao gồm WB để thiết lập, đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng tại Việt Nam. Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đã hỗ trợ chúng tôi có cuộc đối thoại với các nhân vật cao cấp của Việt Nam để bàn về quá trình triển khai dự án.

Năng lượng là nền tảng cho tất cả các ngành công nghiệp của Việt Nam. Các kỹ sư Đức đã liên tục phát triển việc sản xuất thép không gỉ lên mức công nghệ cao nhất.

Việc sản xuất thép là hoạt động sản xuất toàn cầu nhưng cũng tạo ra nhiều C02. Chúng tôi đã có công nghệ của Đức để sản xuất ít phát thải cho Việt Nam.Việc sản xuất điện dựa trên các công nghệ được cấp bằng sáng chế của Đức mà chúng tôi sẽ triển khai tại Việt Nam, ước tính sẽ sản xuất 700.000.000 kWh/năm. Chúng tôi cũng mong muốn đạt được mức phát thải bằng 0 ngay từ những ngày đầu tiên và tạo ra khoảng 800.000 chứng chỉ Vàng C02 hằng năm.

Về việc thu hút đầu tư các nguồn vốn cho phát điện, chúng tôi cũng có sự hỗ trợ từ Vương quốc Anh. Sự hỗ trợ của Anh giúp tạo ra các nguồn năng lượng xanh và các nhà máy sản xuất điện xanh của chúng tôi cũng sẽ hỗ trơ các ngành công nghiệp khác. Chúng tôi mong muốn mang những kinh nghiệm sản xuất của chúng tôi đến Việt Nam. Chúng tôi đã đầu tư hàng triệu euro vào hệ thống sản xuất điện năng lượng xanh. Chúng tôi rất vinh dự có sự hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam cũng như chính quyền địa phương để triển khai các dự án giảm phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Michael Michalak, Phó Chủ tịch cấp cao, Giám đốc điều hành khu vực ASEAN, Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC): Cho phép tôi bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đến Thủ tướng và lãnh đạo các bộ đã dành hơn 2 giờ tiếp Đoàn Doanh nghiệp Hoa Kỳ của chúng tôi tại Văn phòng Chính phủ cách đây một tháng. Những thông tin tích cực mà chúng tôi thu được từ chuyến thăm này đã giúp củng cố mạnh mẽ lòng tin của cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ vào triển vọng tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam và những cơ hội ở thị trường này.

Chúng tôi rất ấn tượng với sự thẳng thắn, chân thành và cầu thị của Thủ tướng và nhiều thành viên Chính phủ trong việc lắng nghe kiến nghị và chỉ đạo giải quyết, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Với tinh thần đó, hôm nay tôi xin được nêu một số đề xuất về cải thiện môi trường kinh doanh nhằm thu hút đầu tư chất lượng cao, thúc đẩy đổi mới và tăng trưởng bền vững.

Trước hết, các doanh nghiệp Hoa Kỳ rất lạc quan về triển vọng tăng trưởng thương mại và đầu tư giữa hai nước trong thời gian tới trên nền tảng quan hệ song phương ngày càng gắn bó chặt chẽ hơn, thể hiện qua chuyến thăm Mỹ dự Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt Mỹ - ASEAN của Thủ tướng vào tháng 5 năm ngoái và cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden hôm 29/3.

Để khai thác hết tiềm năng đó, chúng tôi xin có một số đề xuất cụ thể sau:

Trong lĩnh vực năng lượng, chúng tôi mong muốn Việt Nam đơn giản hoá và rút ngắn thời gian xem xét và phê duyệt các dự án điện. Cần ưu tiên phê duyệt sớm những dự án đã hoàn thành các thủ tục cần thiết. Cần sớm ban hành Quy hoạch điện VIII.

Việt Nam đang thu hút được ngày càng nhiều nhà đầu tư chất lượng cao và nhiều trong số họ đã cam kết thực hiện lộ trình trung hoà carbon nên cần được tiếp cận năng lượng tái tạo sớm. Đề nghị chính phủ sớm phê duyệt kế hoạch thí điểm thực hiện cơ chế bán điện trực tiếp từ nhà sản xuất điện đến hộ tiêu thụ công nghiệp (DPPA).

Ông Kim Yong Seup, Tổng Giám đốc Công ty Hyosung Đồng Nai: Hyosung cam kết ủng hộ các chính sách của Chính phủ Việt Nam nhằm thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu, cũng như luôn sẵn sàng thực hiện hết các trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Kim Yong Seup, Tổng Giám đốc Công ty Hyosung Đồng Nai: Tập đoàn Hyosung được thành lập vào năm 1962 tại Hàn Quốc, hiện đang kinh doanh trong các lĩnh vực dệt may, hóa chất, vật liệu công nghiệp, công nghiệp nặng và công nghệ thông tin với doanh thu đạt khoảng 20 tỷ USD trong năm 2022.

Đặc biệt, Hyosung tại Việt Nam chính là mạng lưới toàn cầu quan trọng nhất của Tập đoàn Hyosung, và kể từ sau khi tiến hành đầu tư vào tỉnh Đồng Nai năm 2007, đến nay chúng tôi đã đầu tư lũy kế tổng 4 tỷ USD và đã tuyển dụng khoảng 9.000 người lao động địa phương tại các tỉnh Bắc Ninh ở phía Bắc, Quảng Nam ở phía Trung, tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bà rịa Vũng Tàu ở phía Nam, và chúng tôi cũng đang đạt doanh thu hàng năm ở mức 4.0 tỷ USD.

Hyosung không chỉ liên tục tiến hành đầu tư thêm nhằm đẩy mạnh việc phát triển các hoạt động kinh doanh đang thực hiện tại 4 tỉnh thành mà chúng tôi còn đang xem xét đầu tư với quy mô lớn vào các lĩnh vực mà Hyosung chưa từng thực hiện tại Việt Nam như sinh học (Bio), công nghệ cao, thông tin và truyền thông. Trong quá trình xem xét đầu tư, chúng tôi nhận thấy rằng gần đây Việt Nam đang rất đẩy mạnh vấn đề thân thiện với môi trường cũng như hoàn thiện thể chế pháp luật nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu. Với tư cách là một thành viên của các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, chúng tôi rất đồng cảm cũng như tích cực ủng hộ những thay đổi này. Có lẽ hiện tại những thay đổi này có thể gây ra một số khó khăn cho các nhà đầu tư, nhưng chúng tôi tin chắc rằng nếu như xây dựng được môi trường kinh doanh đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu thì đến cuối cùng nó sẽ đem lại lợi ích cho cả Chính phủ Việt Nam cũng như cho các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, liên quan đến các dự án đầu tư đã và đang thực hiện, chúng tôi rất mong sẽ nhận được sự hỗ trợ từ phía Chính phủ để giúp các nhà đầu tư có thể hoàn thành việc đầu tư theo đúng thời hạn dự kiến. Các Doanh nghiệp đều quyết định mở rộng đầu tư dựa trên cam kết với khách hàng, và chúng tôi phải tiến hành đầu tư theo đúng với lịch trình dự kiến để có thể cung cấp các sản phẩm cho khách hàng theo đúng thời hạn đã hứa.

Nếu nhận được sự phê duyệt/cấp phép kịp thời và chúng tôi giữ đúng lời hứa với khách hàng thì điều này không chỉ giúp cải thiện uy tín của mỗi doanh nghiệp mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia của Việt Nam.

Một lần nữa, Hyosung cam kết ủng hộ các chính sách của Chính phủ Việt Nam nhằm thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu, cũng như luôn sẵn sàng thực hiện hết các trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Chúng tôi rất mong phía Chính phủ Việt Nam sẽ có những chỉ đạo để các hạng mục, dự án đang triển khai của doanh nghiệp sẽ được phê duyệt, cấp phép đúng thời hạn.

Ông Kim Sung Hun, Tổng giám đốc Công ty Amkor Technology Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Kim Sung Hun, Tổng giám đốc Công ty Amkor Technology Việt Nam: Công ty Amkor Technology Việt Nam với tư cách là một công ty bán dẫn toàn cầu đã thành lập nhà máy bán dẫn công nghệ cao tại Bắc Ninh, hiện nay tất cả công việc liên quan đến việc tiến hành thi công xây dựng đang được thực hiện rất thuận lợi.

Lý do chúng tôi thành lập nhà máy bán dẫn tại Bắc Ninh là do ở nơi đây có môi trường tốt về cơ sở hạ tầng, giáo dục, mạng lưới vận hành liên quan đến điện, nước cũng như thông tin liên lạc, cùng những điều kiện cần thiết để nuôi dưỡng nhân tài, nguồn nhân lực trình độ kỹ thuật cao cùng với sự hỗ trợ tích cực của chính quyền Trung ương cũng như địa phương đã giúp chúng tôi có cơ hội cũng như quyết định đầu tư tại Việt Nam.

Chúng tôi biết Việt Nam theo đuổi mục tiêu phát triển kinh tế cạnh tranh và bảo đảm ổn định xã hội đồng thời cũng là đối tác linh hoạt và đáng tin cậy, có nền tảng vững chắc để bảo đảm an toàn trong hoạt động kinh doanh toàn cầu.

Để cải thiện môi trường đầu tư tại Việt Nam, chúng tôi xin đề xuất một số kiến nghị như sau:

Thứ nhất, cần đưa ra các quy chuẩn rõ ràng, chi tiết hơn về các văn bản dưới luật liên quan đến phòng cháy, chữa cháy và nới lỏng các quy định khi kiểm duyệt, thẩm định các mô hình đặc thù kinh doanh của những ngành nghề sử dụng công nghệ cao.

Thứ hai, cần tăng cường hỗ trợ hành chính về xây dựng và phòng cháy chữa cháy thông qua việc mở rộng, bổ sung tăng thêm các cơ quan có quyền thẩm duyệt, thực thi thẩm định và thiết lập hệ thống hỏi đáp trực tuyến.

Thứ ba là hỗ trợ, kết nối để có thể tiếp cận cũng như làm việc với các trường đại học cũng như các tổ chức liên quan để có thể tuyển dụng được nhân lực chất lượng cao cũng như công nghệ bán dẫn.

Chính phủ cũng cần sớm đưa ra quyết định cũng như các biện pháp để đối phó với tịnh trạng xấu đi của môi trường đầu tư trong khi áp dụng chính sách thuế tối thiểu toàn cầu.

Chúng tôi hy vọng những ý kiến về cải tiến nêu trên sẽ giúp các công ty đầu tư vào Việt Nam có thể hiểu rõ hơn cũng như là phát triển trong một môi trường kinh doanh ổn định và đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế đất nước.

Nhân dịp này chúng tôi cũng cảm ơn Chính phủ Việt Nam, các bộ, ban, ngành cũng như tỉnh Bắc Ninh đã giúp đỡ chúng tôi trong thời gian qua để chúng tôi thực hiện dự án thuận lợi và thành công.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trao đổi với các nhà đầu tư, các doanh nghiệp bên lề Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Kim Huat Ooi, Phó Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam: Kinh tế toàn cầu đã bị ảnh hưởng chủ yếu từ 3 nguyên nhân và chúng cũng đang ảnh hưởng đến Việt Nam, bao gồm căng thẳng địa chính trị, chiến tranh Ukraine và lạm phát toàn cầu tác động đến kinh tế vĩ mô. GDP quý I/2023 thấp của Việt Nam là kết quả của điều này. Năm 2023 là một năm đầy thách thức đối với thế giới.

Intel Việt Nam là một trong những địa điểm sản xuất quan trọng của Tập đoàn Intel và sản lượng sản xuất của chúng tôi đóng góp đáng kể vào tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam qua từng năm.

Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh (SHTP) đóng góp đáng kể vào GDP của TPHCM, đặc biệt là tăng trưởng xuất khẩu, và Intel là một trong những người đóng góp chính.

Trong 3 năm qua, bất chấp tác động của COVID-19, giá trị xuất khẩu hằng năm của Intel chiếm hơn 50% tổng kim ngạch xuất khẩu SHTP. Intel đã đóng góp 75 tỷ đô la giá trị xuất khẩu trong 13 năm qua và đã tạo ra hơn 7.000 việc làm công nghệ cao.

Khoản đầu tư của chúng tôi đã tăng lên 1,5 tỷ đôla như một trong những hoạt động lắp ráp/thử nghiệm quan trọng tại Intel và chúng tôi mong muốn tiếp tục tăng trưởng tại Việt Nam.

Năm 2006, Intel đã chọn TPHCM đặt hệ thống mạng lưới lắp ráp thử nghiệm vì một vài lý do. Đầu tiên là các nhà lãnh đạo Việt Nam có tầm nhìn xa và rất quan tâm tới việc lắp đặt cũng như thu hút công nghiệp công nghệ cao. Điều này cùng với tài năng sẵn có, cơ sở hạ tầng tốt, cơ chế một cửa chủ động tại SHTP và vị trí chiến lược của TPHCM tại trung tâm chuỗi cung ứng khu vực.

Là công ty công nghệ cao đầu tiên đầu tư vào Việt Nam, tầm nhìn của chúng tôi về việc tạo ra một tương lai cho Intel và Việt Nam không thay đổi kể từ ngày đầu tiên và chúng tôi mong muốn được hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong hành trình dài hạn này.

Khi đầu tư vào TPHCM, Thành phố đã trao quyền cho Ban Quản lý Khu công nghệ cao TPHCM là cơ quan một cửa cho tất cả các nhà đầu tư trong Khu Công nghệ cao. Đó là một trong những chỉ số thành công quan trọng thu hút quyết định đầu tư của chúng tôi tại đây.

Chúng tôi hy vọng cơ chế một cửa có thể sớm được khôi phục để cải thiện sự dễ dàng trong kinh doanh, giảm thời gian thực hiện cho tất cả các loại giấy phép như phòng cháy, chữa cháy, xây dựng, môi trường, v.v…

Tôi tin rằng cơ chế một cửa là một ví dụ tuyệt vời về quan hệ đối tác giữa Chính phủ và doanh nghiệp để cho phép tăng trưởng hiệu quả và bền vững.

Ông Dominik Meichle, Tổng giám đốc Tập đoàn Bosch Việt Nam: Chúng tôi tin rằng phát triển nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để tạo dựng canh tranh quốc gia - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Dominik Meichle, Tổng giám đốc Tập đoàn Bosch Việt Nam: Bosch hiện diện tại Việt Nam trong gần 2 thập kỷ vừa qua với cam kết ngày càng cao đối với Việt Nam. Hiện nay, chúng tôi tuyển mộ 6.000 nhân viên tại các xưởng chất lượng cao với 3 trung tâm công nghệ cao. Trong năm 2022, chúng tôi đã thiết lập một doanh nghiệp thứ 3 về đồ gia dụng để bảo đảm cung ứng nhu cầu của thị trường sở tại.

Sắp tới, chúng tôi sẽ tăng cường quy mô 6.000 nhân viên trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển chất lượng cao. Chúng tôi sẽ tính đến việc mở rộng sang lĩnh vực khác, trong đó có nông nghiệp công nghệ cao, logistic. Nền kinh tế toàn cầu đang trải qua thời kỳ khó khăn với hàng loạt những vấn đề và khủng hoảng, cạnh tranh rất cao của các quốc gia. Tuy nhiên, mọi vấn đều tiềm ẩn cơ hội. Chúng tôi tin rằng Việt Nam sẽ có cơ hội để nổi lên.

Để đạt được điều này, tôi xin nêu ra một số đề xuất. Thứ nhất, về phát triển nguồn nhân lực, tại Bosch có một khẩu hiệu, đó là con người tạo giá trị. Tuần này, chúng tôi có một dấu mốc lớn 15 năm các doanh nghiệp, xí nghiệp chất lượng cao và 10 năm chương trình đào tạo chất lượng cao… Chúng tôi tin rằng phát triển nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để tạo dựng canh tranh quốc gia và đề nghị Chính phủ tích cực đóng vai trò đi đầu để điều phối hệ sinh thái giữa các doanh nghiệp, giới học thuật và các bên liên quan để thúc đẩy hoạt động cải thiện một cách cụ thể nguồn nhân lực cũng như cung cấp tài chính cho lĩnh vực này. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ với những kinh nghiệm của mình.

Thứ hai, tạo ra một môi trường kinh doanh ổn định và có thể dự đoán được. Việt Nam tham gia trụ cột thứ 2 của OECD về thuế suất tối thiểu toàn cầu và điều này sẽ ảnh hưởng đến mức thuế ưu đãi của Chính phủ dành cho các nhà đầu tư. Đồng thời ảnh hưởng toàn diện đến hiệu quả của các nhà đầu tư và một ảnh hưởng đó là tính minh bạch của chính sách.

Theo đó, chúng tôi đề xuất Chính phủ đánh giá lại các gói hỗ trợ cho doanh nghiệp và đưa ra các biện pháp hỗ trợ thay thế để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp tục duy trì sự hiện diện của mình sau khi thực hiện thuế tối thiểu toàn cầu. Điều này sẽ giúp giữ chân doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn và sức cạnh tranh ngày càng cao trên toàn cầu.

Chúng tôi đánh giá cao việc Chính phủ thúc đẩy đầu tư vào lĩnh vực nhân lực hất lượng cao, đầu tư nghiên cứu và phát triển. Tuy nhiên còn một số khó khăn như quy định hạn chế về nhập khẩu thiết bị, khiến khó nhập khẩu thiết bị cho nghiên cứu phát triển. Bosch cam kết sẽ hợp tác chặt chẽ với các bộ ngành liên quan để giải quyết vấn đề giúp Việt Nam trở thành một trung tâm nghiên cứu và phát triển toàn cầu.

Ông Masayoshi Fujimoto, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Tập đoàn Sojitz, Chủ tịch Ủy ban Kinh doanh Nhật Bản-Việt Nam tại Liên đoàn Doanh nghiệp Nhật Bản (Keidanren) phát biểu trực tuyến - Ảnh: VGP/Nhật Bản

Ông Masayoshi Fujimoto, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Tập đoàn Sojitz, Chủ tịch Ủy ban Kinh doanh Nhật Bản-Việt Nam tại Liên đoàn Doanh nghiệp Nhật Bản (Keidanren): Quan hệ đối tác của chúng tôi với Việt Nam có thể bắt đầu từ năm 1986 khi chúng tôi thành lập văn phòng đầu tiên tại Hà Nội. Kể từ đó, chúng tôi đã thành lập một loạt các doanh nghiệp tại Việt Nam phù hợp với giai đoạn của đất nước phát triển. Bắt đầu với kinh doanh lâm nghiệp và mở rộng sang sản xuất phân bón hóa học, phát điện, phát triển khu công nghiệp và hoạt động của các cửa hàng tiện lợi.

Gần đây nhất, Sojitz đã mua lại Tổng công ty Giấy Sài Gòn và thành lập liên doanh mới với Tập đoàn Vinamilk để giới thiệu, quản lý theo phong cách Nhật Bản trong chăn nuôi.

Hiện tại, chúng tôi điều hành 23 công ty liên doanh đang hoạt động tại Việt Nam.Về mặt kinh doanh gần đây của chúng tôi phát triển, chúng tôi đang hướng tới đầu tư dài hạn bền vững phù hợp với chính sách của Chính phủ Việt Nam.

Chúng tôi cam kết đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam về giảm phát thải CO2 xuống 0% vào năm 2050, Sojitz đang xây dựng " Nhà máy điện chu trình hỗn hợp nhiên liệu Sơn Mỹ 1-LNG" và các dự án "Kinh doanh phân phối khí" để giảm phụ thuộc vào than đá. Đồng thời, chúng tôi đang tham gia vào sản xuất điện mặt trời áp mái để xây dựng những nhà máy thân thiện với môi trường, khu công nghiệp thông minh góp phần giảm phát thải CO2.

Sojitz cũng đang hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng văn hóa ẩm thực Việt Nam thông qua quan hệ đối tác với tập đoàn Vinamilk. Sự hợp tác không chỉ giới hạn trong kinh doanh thực phẩm, mà còn tiếp cận rộng hơn đối với nhiều vấn đề như năng lượng bền vững.

Chúng tôi muốn tăng cường phát triển nguồn nhân lực bằng cách đưa sinh viên tốt nghiệp Việt Nam có tay nghề cao sang Nhật Bản để nâng cao kỹ năng của họ. Năm nay, Nhật Bản và Việt Nam kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây cũng là năm đánh dấu kỷ niệm 20 năm thành lập Keidanren - Khuôn khổ để cải thiện môi trường đầu tư tại Việt Nam. Tôi rất tự hào về thành tích này và hy vọng mạnh mẽ rằng năm đặc biệt này sẽ đưa cả hai nước xích lại gần nhau hơn.

Chúng tôi mong muốn Thủ tướng Chính phủ quan tâm hơn đến môi trường đầu tư ở Việt Nam như sự chậm trễ trong việc phê duyệt cho các dự án đang diễn ra. Nếu vấn đề này được giải quyết trong thời gian tới sẽ rất hữu ích và hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp.

Tôi rất biết ơn sự hỗ trợ liên tục của Chính phủ Việt Nam với các doanh nghiệp Nhật Bản và tôi cũng mong đợi sự thành công chung của chúng ta trong những năm tới.

Ông Joseph Frank Uddo III, Chủ tịch Tập đoàn AES, nêu các giải pháp định hướng và các đề xuất chính sách để thúc đẩy đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực năng lượng của Việt Nam - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Joseph Frank Uddo III, Chủ tịch Tập đoàn AES: AES đã đầu tư vào lĩnh vực năng lượng Việt Nam trong 12 năm nay và chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng của Việt Nam.

Trong hội nghị hôm nay tôi xin nêu 2 vấn đề: Thứ nhất là các giải pháp định hướng và thứ hai là các đề xuất về chính sách để thúc đẩy đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực năng lượng của Việt Nam.

Vấn đề thứ nhất, hệ thống pin lưu trữ năng lượng "BESS" là giải pháp năng lượng sạch 100% và là yếu tố hỗ trợ thực sự cho một hệ thống truyền tải năng động hơn và tích hợp năng lượng tái tạo. Hiện tại, Fluence, liên doanh giữa AES và Siemens, đang sản xuất pin khối lưu trữ (Fluence Cube) tại Việt Nam và xuất khẩu sang nhiều thị trường trên toàn thế giới, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, BESS là một 'hệ số nhân" và 'yếu tố hỗ trợ tích cực' giúp đầu tư nhiều hơn vào năng lượng tái tạo vì nó cho phép tích hợp nhiều nguồn năng lượng như mặt trời, gió và năng lượng phân tán hơn.

Dự thảo Quy hoạch điện VIII hiện tại cũng thừa nhận nhiều vấn đề về kết nối lưới điện, xây dựng hệ thống truyền tải và sự mất cân đối cung - cầu giữa các vùng miền. BESS có thể nhanh chóng giải quyết tất cả những vấn đề này ngay thời điểm hiện nay, đảm bảo sự ổn định của lưới điện và đóng vai trò chính trong việc góp phần đạt được mục tiêu phát thải carbon ròng bằng "0" của Việt Nam  vào năm 2050.

Chúng tôi đặc biệt khuyến nghị Việt Nam nên lập kế hoạch phát triển thêm Hệ thống lưu trữ năng lượng (BESS) từ nay đến năm 2030 trong Quy hoạch điện VIII. Ngoài ra, cũng cần có các chính sách mở đường cho việc phát triển BESS và hỗ trợ một vài dự án quy mô tương đối để có thể chứng minh giá trị của BESS đối với các đơn vị vận hành lưới điện tại Việt Nam.

Vấn đề thứ hai: Tăng trưởng kinh tế ở Việt Nam đã thúc đẩy nhu cầu điện tăng đáng kể và ước tính sẽ cần 8-10 tỷ USD hàng năm đầu tư vào lĩnh vực năng lượng trong thập kỷ tới để giải quyết nhu cầu năng lượng ngày càng tăng và dự báo thiếu hụt năng lượng. Việt Nam cũng đang trong giai đoạn chuyển đổi năng lượng và đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Khu vực kinh tế tư nhân nói chung và đầu tư nước ngoài nói riêng đang đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Trong bối cảnh này, AES đã và đang phát triển danh mục các dự án khí đốt tự nhiên, Pin lưu trữ và năng lượng tái tạo với khoản đầu tư hàng tỉ đô la để hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng của đất nước và đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050, trong đó có các dự án năng lượng Sơn Mỹ I, Sơn Mỹ II tại tỉnh Bình Thuận. Kế hoạch của chúng tôi chỉ khả thi nếu có các chính sách và khung pháp lý thuận lợi của Chính phủ Việt Nam. Ngoài ra, chúng tôi hy vọng rằng công cuộc cải cách hành chính đang diễn ra tại Việt Nam sẽ giúp đơn giản hóa và rút ngắn quy trình xem xét phê duyệt cho các dự án năng lượng hiện tại và tương lai nói chung và dự án điện tái tạo nói riêng.

Ông Emin Turan, Tổng Giám đốc Tập đoàn dược phẩm Sanofi tại Việt Nam bày tỏ trân trọng sự cởi mở của Chính phủ Việt Nam trong việc cải thiện môi trường kinh doanh - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Emin Turan, Tổng Giám đốc Tập đoàn dược phẩm Sanofi tại Việt Nam: Sanofi là một công ty chăm sóc sức khỏe toàn cầu sáng tạo đã hoạt động tại Việt Nam được hơn 70 năm, chúng tôi cũng vừa xin tái cấp giấy chứng nhận đầu tư tại Việt nam. Chúng tôi có liên doanh với Vinapharm, với cơ sở sản xuất hiện đại ở Trung tâm công nghệ cao TPHCM, với công suất 100 triệu hộp mỗi năm cho Việt Nam và xuất khẩu, đây là một minh họa tuyệt vời về cách một tập đoàn đa quốc gia và một doanh nghiệp địa phương có thể hợp tác thành công, hiện thực hoá tầm nhìn và xây dựng một trung tâm sản xuất.

Chúng tôi rất trân trọng sự cởi mở của Chính phủ Việt Nam trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, hy vọng Việt Nam sớm hiện thực hoá những tầm nhìn về ngành dược phẩm của mình.

Tôi muốn đề cập tới 3 vấn đề chính, mong muốn được quý vị quan tâm, chú ý:

Thứ nhất là nâng cao hiệu quả của các quy định, ngày nay khả năng tiếp cận đổi mới sáng tạo của các sản phẩm Việt Nam đang đi sau các nước. Đến năm 2021, có 460 loại thuốc tiên tiến toàn cầu được sản xuất trên thế giới nhưng chỉ có 9% các loại thuốc này xuất hiện tại Việt Nam, tỉ lệ này thấp và thua kém nhiều nước trên thế giới cũng như khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Chúng tôi nhận thấy đây là do các rào cản chính sách, sự chậm trễ hành chính trong việc đăng ký thuốc, quy trình hoàn trả kéo dài và thay đổi chính sách thường xuyên, có thể ảnh hưởng đến thời gian tiếp cận các loại thuốc này của Việt Nam, đặc biệt là các thuốc điều trị mới. Điều này cũng cản trở các hoạt động đầu tư vào ngành dược.

Do những trở ngại này, một loại thuốc hoặc vaccine mới sẽ chỉ có mặt tại bệnh viện công sau 8 năm kể từ thời điểm nộp đơn đăng ký trong nước. Khoảng thời gian này rất dài và không tốt cho các quyết định đầu tư của công ty dược phẩm.

Theo chúng tôi, Việt Nam có rất nhiều tiềm năng, vừa là thị trường có nhu cầu ngày càng tăng về chăm sóc sức khỏe chất lượng cao và là một quốc gia có thể phát triển thành một trung tâm khu vực về sản xuất và nghiên cứu dược phẩm và công nghệ sinh học. Để hiện thực hóa những tiềm năng này, chúng tôi mong muốn Việt Nam quan tâm hơn đến các chính sách:

Thứ nhất là Quyết định 1661 của Thủ tướng Chính phủ ban hành vào tháng 10/2021: Chúng tôi mong muốn Quyết định này cần được triển khai để hướng đến mục tiêu xóa bỏ rào cản hành chính và chúng tôi hy vọng Nghị định 54 sửa đổi trong năm 2023 sẽ phản ánh những cải tiến trong Quyết định này.

Thứ hai là cần đẩy nhanh thời gian đăng ký bằng cách áp dụng những khuyến nghị của WHO về sự đáng tin cậy của cơ chế, chính sách, giảm thiểu thời gian cấp phép, tránh lãng phí thời gian khi phê duyệt các loại thuốc hiện đại, tiên tiến, các loại vaccine mới.

Đẩy nhanh thời gian cấp thuốc mới tại các bệnh viện công. Chúng tôi đề xuất quy trình rà soát hàng năm để các loại thuốc mới đủ điều kiện sử dụng tại các bệnh viện công thay vì chu kỳ 4-5 năm như hiện nay.

Cho phép bệnh nhân lựa chọn tại các nhà thuốc dịch vụ của bệnh viện công: ngay cả trước khi các loại thuốc nói trên có sẵn thông qua các chu kỳ hoàn trả và đấu thầu công khai.

Về FDI, Chính phủ Việt Nam khuyến khích mạnh mẽ các công ty dược phẩm đa quốc gia hoạt động thông qua mô hình kinh doanh của một thực thể có vốn đầu tư nước ngoài. Sanofi có liên doanh với Tập đoàn Pharma, chúng tôi rất sẵn sàng thay đổi mô hình của chúng tôi một chút để hỗ trợ Việt Nam hiện thực hoá tầm nhìn về dược phẩm của mình.

Về ưu đãi đầu tư, chúng tôi hoan nghênh tham vọng và tầm nhìn rõ ràng của Việt Nam trong việc phát triển ngành dược phẩm thông qua Nghị quyết 29 và 36, cũng như Quyết định 376 của Thủ tướng Chính phủ.

Chúng tôi mong rằng những chính sách của Việt Nam cần phải minh bạch, đáng tin cậy, vì hiện nay với những diễn biến khó lường trên toàn cầu, chúng ta muốn thu hút FDI thì chúng ta phải có những chính sách như vậy, chính sách đóng vai trò quan trọng nhất.

Ông Hans Kerstens, Trưởng Quản lý các Khu công nghiệp Deep C nêu khuyến nghị tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Ông Hans Kerstens, Trưởng Quản lý các Khu công nghiệp Deep C: Việt Nam phải đối mặt với những thách thức lớn để đạt được  mục tiêu trở thành Net Zero vào năm 2050.

Cho đến nay,  rất ít quốc gia dám đặt các mục tiêu đầy tham vọng như vậy về mặt chuyển đổi năng lượng.

Để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng cho Net Zero vào năm 2050, Deep C đưa ra một số khuyến nghị cho Chính phủ Việt Nam như sau:

Huy động nhiều nguồn lực, trong đó có thúc đẩy sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân và tạo khung pháp lý và quy định đầy đủ, minh bạch để thực hiện các mục tiêu. Đặc biệt, chủ trương, chính sách tạo điều kiện cho các khu công nghiệp triển khai thuận lợi các sáng kiến phát triển năng lượng tái tạo, từng bước thay thế các nguồn năng lượng truyền thống.  

Hiện nhiều tỉnh vẫn chưa cho phép các khu công nghiệp thành lập các công ty phân phối năng lượng của riêng họ và một hướng dẫn rõ ràng hơn về vấn đề này sẽ được đánh giá cao.

Ngoài các dự án điện mặt trời áp mái, năng lượng gió đang triển khai, Deep C cũng tích cực trao đổi với các đối tác về khả năng hợp tác kết nối từ các dự án điện gió đại dương, lưu trữ điện, sinh khối, LNG, sản xuất điện mặt trời trên các bãi chôn lấp kín.

DEEP C mong muốn tìm kiếm sự hỗ trợ của Trung ương và địa phương cho nỗ lực này, bắt đầu từ bây giờ với việc phê duyệt  khảo sát, nghiên cứu, lập Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án năng lượng mặt trời tại bãi chôn lấp Đình Vũ hiện tại để bổ sung điện cho hoạt động sản xuất và vận hành trong các khu công nghiệp, bao gồm các giải pháp xử lý toàn diện cho bãi chôn lấp gây ô nhiễm, trong đó có xử lý khí thải, nước rỉ rác, đồng thời tối ưu hóa năng lượng tái tạo và phát triển bền vững.

Hài hòa các mục tiêu chuyển đổi năng lượng với các mục tiêu khác trong chiến lược phát triển bền vững. Đặc biệt, mô hình phát triển khu công nghiệp sinh thái cần được quan tâm nhiều hơn với sự hỗ trợ đầy đủ về khung pháp lý để hiện thực hóa các sáng kiến, linh hoạt tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện; các chính sách, ưu đãi thiết thực cho mô hình khu công nghiệp sinh thái cũng cần được xem xét, tạo động lực cho nhiều khu công nghiệp tham gia vào cuộc cách mạng này.

Chúng tôi hy vọng sáng kiến này tạo khung khổ pháp lý hướng tới giảm phát thải bằng không tại Việt Nam.

Phó Chủ tịch UBND. TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền tham gia một số ý kiến về tình hình thu hút đầu tư nước ngoài và các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án FDI có sử dụng đất.

Về thu hút đầu tư nước ngoài, Thành phố đã quán triệt quan điểm, định hướng, mục tiêu và nhiệm vụ thu hút đầu tư nước ngoài theo Nghị quyết số 50 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 58 của Chính phủ. Đến nay, Hà Nội đứng thứ 2 toàn quốc về thu hút FDI với trên 7.000 dự án còn hiệu lực và vốn đầu tư 61,7 tỷ USD (trong đó vốn đăng ký 39,9 tỷ USD; hơn 5.000 lượt góp vốn, mua cổ phần với giá trị 21,8 tỷ USD). Về vốn thực hiện, các dự án đã triển khai thực hiện được 41,1 tỷ USD (chiếm 66,6%) – đây là tỉ lệ khá cao so với mức bình quân chung của cả nước.

Trong 4 tháng đầu năm 2023, thu hút FDI tăng trưởng đột phá với kết quả đứng đầu toàn quốc, đạt gần 1,71 tỷ USD (tăng 260% so với cùng kỳ).

Bức tranh tổng quát về thu hút FDI trên của Hà Nội cho thấy dòng vốn FDI có xu hướng tiếp cận thông qua hình thức góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của doanh nghiệp, dự án hiện hữu. Điều này khẳng định tiềm năng thu hút của Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung; nhưng đồng thời chỉ dấu về những vướng mắc nhất định đối với dòng vốn trực tiếp vào các dự án, trong đó có dự án sử dụng đất.

Tuy nhiên còn một số tồn tại, vướng mắc cần được quan tâm tháo gỡ để thúc đẩy thu hút và triển khai các dự án có sử dụng đất, trong đó có các dự án FDI.

Thứ nhất, về quy hoạch, Thành phố có sự thay đổi về địa giới hành chính vào năm 2008 và hiện nay cũng đang triển khai quy hoạch Thủ đô, điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng Thủ đô dẫn tới một số dự án đã được cấp phép thì cũng chậm triển khai thực hiện do phải điều chỉnh cho phù hợp với quy hoạch cấp cao hơn.

Từ đó, công tác xây dựng các danh mục, các dự án để công bố, kêu gọi  thu hút đầu tư còn gặp nhiều khó khăn.

Thứ hai, về cơ chế, chính sách, những quy định pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng kinh doanh bất động sản có những thay đổi, còn chống chéo, chưa thống nhất. Cơ quan chuyên môn của Thành phố trong quá trình tham mưu, giải quyết còn gặp khó khăn nhất là đối với những dự án quy mô lớn, thực hiện trong thời gian dài và trải qua các giai đoạn chuyển tiếp của quy định pháp luật.

Thứ ba, về tiếp cận đất đai, theo quy định pháp luật về đất đai, nhà đầu tư nước ngoài được tiếp cận đất đai thông qua 3 hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, thông qua thuê đất hoặc nhận chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án. Trên thực tế, việc xây dựng danh mục dự án để đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư còn chậm, khó khăn. Quỹ đất phát triển các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố còn triển khai chậm trong thời gian vừa qua,

Thứ tư, về tiến độ thực hiện dự án. Trên địa bàn Thành phố còn tồn tại các dự án chậm tiến độ nhưng không đủ cơ sở điều chỉnh do không thuộc trường hợp gia hạn quá 24 tháng quy định tại Khoản 4 Điều 41 Luật Đầu tư. Mặt khác, việc thu hồi dự án gặp khó khăn do thiếu quy định chi tiết về xử lý các nghĩa vụ, quyền lợi của nhà đầu tư nhằm tránh phát sinh khiếu kiện và tác động xấu đến môi trường đầu tư.

Trên cơ sở nhận diện những khó khăn, vướng mắc trên, TP. Hà Nội đã và đang thực hiện một số giải pháp cụ thể. Thứ nhất, đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công tác lập quy hoạch cũng như rà soát quy hoạch chung xây dựng của Thành phố để trình Chính phủ, Quốc hội thông qua vào tháng 10/2023.

Thứ hai, phối hợp chặt chẽ với các bộ ban ngành để hoàn thiện Luật Thủ đô tạo khung khổ pháp lý tháo gỡ những khó khăn, điểm nghẽn về thể chế để giúp Thủ đô tăng tốc trong vấn đề phát triển cũng như phát huy tiềm năng, lợi thế của mình.

Thứ ba, tập trung xây dựng danh mục công khai thu hút đầu tư. Đây là các nội dung mà các nhà đầu tư trong nước và các nhà đầu tư nước ngoài hết sức quan tâm.

Thứ tư, tạo mặt bằng sạch để thúc đẩy hình thành các khu công nghiệp. Trong giai đoạn 2021-2025, Hà Nội đang triển khai các thủ tục để thành lập 4-5 khu công nghiệp trên địa bàn. Đây cũng là điều kiện để tạo mặt bằng sạch thu hút các nhà đầu tư vào sản xuất công nghệ cao, không ảnh hưởng nhiều đến môi trường.

Thứ năm, Thành phố cũng đẩy mạnh xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số, chú trọng cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm các thủ tục, phối hợp liên thông các thủ tục hành chính trong giải quyết lĩnh vực đầu tư nhất là các dự án đầu tư nước ngoài.

Phát biểu từ đầu cầu TPHCM, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết TPHCM cam kết tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, môi trường sống, tiếp tục phối hợp chặt chẽ giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các nhà đầu tư - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi: Năm 2022, Thành phố thu hút 4,33 tỷ USD vốn FDI trong đó hàm lượng dự án yếu tố công nghệ cao đạt 2,8 tỷ USD chiếm 65,78% so với tổng vốn đầu năm 2022.

Thời gian vừa qua, chúng tôi thường xuyên gặp gỡ các nhà đầu tư để trực tiếp lắng nghe, tháo gỡ các vướng mắc cho nhà đầu tư và đã đạt nhiều hiệu quả. Thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục công việc này, dự kiến sắp tới TPHCM sẽ làm việc với AmCham.

Trong công tác thu hút đầu tư nước ngoài từ kinh nghiệm của TPHCM chúng tôi cũng thấy 3 nhóm hạn chế như sau: Hệ thống cơ sở hạ tầng Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam (đặc biệt là hạ tầng giao thông, hạ tầng dịch vụ) còn chưa đồng bộ, phát triển tương xứng với tiềm năng, nhu cầu phát trển của vùng; Các ưu đãi về thuế nhằm thu hút đầu tư nước ngoài theo quy định hiện hành sẽ không còn hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài trong bối cảnh thuế tối thiểu toàn cầu thực thi vào năm 2024; TPHCM đang thiếu quỹ đất công nghiệp để có thể thu hút các nhà đầu tư lớn, các doanh nghiệp lớn vào đầu tư.

Hiện tại TPHCM đang đẩy mạnh các dự án về hạ tầng giao thông, dịch vụ logistíc chuyển đổi năng lượng và tạo thêm quỹ đất công nghiệp bằng việc hình thành các khu công nghiệp mới và điều chỉnh giá các khu công nghiệp hiện hữu. Chúng tôi cũng tập trung triển khai đào tạo nhân lực cũng như xây dựng chính quyền số để nâng cao hiệu quả thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

Nhân Hội nghị này, trước đại diện các hiệp hội, các nhà đầu tư nước ngoài, TPHCM cam kết tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, môi trường sống, thực thi có hiệu quả các chính sách của Trung ương trên địa bàn và tiếp tục phối hợp chặt chẽ giải quyết các khó khăn, vướng mắc của các nhà đầu tư.

TPHCM cũng có 5 kiến nghị gửi đến Thủ tướng Chính phủ:

Thứ nhất, TPHCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan sớm cập nhật chiến lược chính sách quốc gia về thu hút FDI và sớm có kế hoạch, chính sách phù hợp khi Thuế tối thiểu toàn cầu được áp dụng. Đây là việc vô cùng quan trọng đối với thu hút đầu tư FDI.

Kiến nghị Thủ tướng tiếp tục chỉ đạo giải quyết các vướng mắc liên quan đến xuất nhập cảnh, xuất nhâp khẩu, giấy phép lao động, thuế, phòng cháy chữa cháy mà các nhà đầu tư đã phát biểu từ sáng.

Thứ hai, chúng tôi kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các Bộ, ngành hỗ trợ TPHCM triển khai các cơ chế thu hút nhà đầu tư chiến lược sau khi được Quốc hội thông qua Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017/QH14 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM. Chúng tôi cũng đã đề xuất chính sách cho các lĩnh vực phát triển công nghệ bán dẫn, công nghệ chíp, vật liệu mới, công nghệ pin mới… đây là những chính sách mà các nhà đầu tư nước ngoài đã phát biểu.

Thứ ba, rất mong Thủ tướng chỉ đạo bộ, ngành hỗ trợ TPHCM hoàn thiện các điều kiện để tiếp nhận cũng như giới thiệu các nhà đầu tư chiến lược trong các lĩnh vực công nghệ cao như công nghệ vi mạch, bán dẫn, sinh học, các trung tâm phát triển nghiên cứu… cho TPHCM.

Thứ tư, kiến nghị Thủ tướng sớm xét, quyết định bổ sung vào Danh mục Quy hoạch Khu công nghiệp Thành phố 2 khu công nghiệp: khu công nghiệp Phạm Văn Hai I có diện tích 379 ha và khu công nghiệp Phạm Văn Hai II có diện tích 289 ha tại xã Phạm Văn Hai huyện Bình Chánh với định hướng theo mô hình khu công nghiệp công nghệ cao, tập trung thu hút đầu tư ngành điện, điện tử, cơ khí tự động hóa, hỗ trợ khởi nghiệp, công nghiệp công nghệ cao.

Thứ năm, TPCHM đã hoàn thiện và trình hồ sơ quy hoạch chung TP Thủ Đức trong tháng 4, nếu được phê duyệt, trong quý 3/2023, chúng tôi sẽ tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư vào TP Thủ Đức phù hợp với quy hoạch.

Bộ trưởng Bộ LĐTB& XH Đào Ngọc Dung báo cáo một số vấn đề các nhà đầu tư quan tâm liên quan đến vấn đề đào tạo bồi dưỡng phát triển nhân lực - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ trưởng Bộ LĐTB& XH Đào Ngọc Dung: Tôi xin báo cáo một số vấn đề các nhà đầu tư quan tâm liên quan đến vấn đề đào tạo bồi dưỡng phát triển nhân lực.

Để các nhà đầu tư cũng như là doanh nghiệp nước ngoài đầu tư thuận lợi vào Việt Nam, bên cạnh những yếu tố về thể chế và các yếu tố khác, có hai vấn đề là hạ tầng và nhân lực rất được quan tâm.

Riêng về nhân lực, hiện nay quy mô dân số của Việt Nam là 100 triệu người, trong đó lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là 51,7 triệu, trong số đó lực lượng tham gia lao động chiếm 68,5%. Tỉ lệ thiếu việc làm thông thường trong độ tuổi vào cuối năm 2022 là 2,1%; tỉ lệ thất nghiệp của Việt Nam trung bình cho đến nay là khoảng 2,2%, trong đó thanh niên thất nghiệp khoảng 7,72%.

Nhìn lại bức tranh trên cho thấy tỉ lệ thất nghiệp của Việt Nam nằm trong những nước tỉ lệ thấp. Nhưng con số 7,72% đôi khi chúng ta phải nhìn dưới hai góc độ vừa là chưa tốt nhưng ngược lại đây cũng là một lực lượng dự trữ tốt cho chúng tôi. Như vậy có thể thấy rằng Việt Nam có một lực lượng lao động trẻ dồi dào, tiềm năng.

Thứ hai, chúng tôi đang điều chỉnh theo hướng giữ được quy mô dân số vàng hiện nay. Mặc dù Việt Nam không còn ở đỉnh dân số vàng nhưng đang ở giai đoạn dân số vàng và để sớm chủ động khắc phục tình trạng già hóa dân số, chúng tôi đã và đang đi 4 bước cơ bản và chắc chắn, không để rơi vào tình trạng dân số già như một số quốc gia đang gặp phải.

Một việc nữa là Việt Nam sẽ tập trung nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia về nhân lực. Về vấn đề này, Chính phủ đã có Nghị quyết chuyên đề.

Về đào tạo nhân lực và chính sách xã hội, trong giai đoạn tới, đặc biệt là đến 2030 và tầm nhìn 2045, Việt Nam đã hoạch định ba vấn đề có tính chất đột phá trong phát triển chính sách xã hội:

Thứ nhất, phát triển thị trường lao động linh hoạt, bền vững, hiện đại và đổi mới, trong đó xác định việc làm bền vững và sinh kế của người dân, phát triển nhân lực là một trọng tâm.

Vấn đề thứ hai, đột phá thứ hai là xóa bỏ toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát cho người lao động, trong đó từ nay đến 2030 sẽ phấn đấu đầu tư, phát triển 1 triệu căn hộ cho công nhân và người lao động có thu nhập thấp.

Thứ ba là xây dựng một lưới an sinh trong đó tập trung vào các vấn đề giáo dục và y tế.

Đối với các nhà đầu tư, chúng tôi cam kết: Thứ nhất là Việt Nam sẽ đáp ứng cơ bản các nguồn nhân lực cho các nhà đầu tư vào Việt Nam.

Thứ hai là sẽ đồng hành với các nhà đầu tư để có chiến lược đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng tay nghề để đáp ứng yêu cầu, trong đó rất quan tâm đến lao động có chất lượng cao, có kỹ năng tay nghề cao.

Thứ ba là sẽ tập trung sửa đổi hệ thống pháp luật làm sao để thông thoáng nhất. Đặc biệt, đối với Nghị định số 152 quy định về người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam và tuyển dụng, quản lý người lao động Việt Nam làm việc cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam.

Ngay hôm nay, tiếp thu ý kiến của các nhà đầu tư, Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa quyết định cho chúng tôi tập trung sửa đổi theo thủ tục rút gọn. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, từ nay đến tháng 5 này, chúng tôi sẽ tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các nhà đầu tư với tinh thần là sẽ phấn đấu trong tháng 7 sửa xong Nghị định 152 theo tinh thần thông thoáng nhất, trên cơ sở phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn tình hình Việt Nam, vừa đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nhưng cũng phải đảm bảo yêu cầu quản lý nhà nước cũng như sự phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam trong thời gian tới.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nêu một số kiến nghị với các nhà đầu tư nước ngoài để giúp Việt Nam chuyển dịch năng lượng và phát triển các ngành công nghiệp nền tảng - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên: Trong bối cảnh thế giới biến động, chúng tôi chia sẻ và sẵn sàng đồng hành, hợp tác trong điều kiện có thể. Tuy nhiên cũng phải nói rằng, ở nước nào cũng có luật pháp của mình, và luật pháp nước nào cũng có những nguyên tắc giống nhau. Đó là người dân và doanh nghiệp được làm tất cả những việc luật không cấm, nhưng cơ quan Nhà nước và cán bộ, công chức chỉ làm những việc luật cho phép. Nước nào cũng có hoàn cảnh, điều kiện, có văn hoá, tập quán riêng cần được tôn trọng.

Chỉ hơn 2 năm qua, từ thời điểm dịch COVID-19 đến giờ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có hàng chục cuộc đối thoại, tiếp xúc với cộng đồng doanh nghiệp cả trong và ngoài nước để lắng nghe, động viên, tháo gỡ trực tiếp những khó khăn cho các doanh nghiệp. Hôm nay, trong Hội nghị này, các đồng chí lãnh đạo Chính phủ và đa số các thành viên Chính phủ có mặt tại đây đã thể hiện tinh thần này.

Qua trao đổi lĩnh vực công thương, chúng tôi thấy nổi lên mấy vấn đề mà quý vị quan tâm.

Thứ nhất là điện, chúng ta đều biết điện, giao thông bao giờ cũng phải đi trước một bước. Nhưng do tính chất phức tạp, vừa phải khắc phục tồn tại trong quy hoạch, tổ chức thực hiện quy hoạch trước đó, vừa bị tác động nhiều chiều cả điều kiện hoàn cảnh trong nước, cả những cam kết quốc tế Quy hoạch điện VIII là một trong số ít quy hoạch ngành, quốc gia của Việt Nam được triển khai từ năm 2019, đến nay đã gần 4 năm, qua 4 lần dự thảo và cơ bản được hoàn thiện, đáp ứng được mấy nguyên tắc cơ bản:

Một là đáp ứng được nguyên tắc cung ứng đủ điện cho nền kinh tế theo chiến lược phát triển kinh tế của đất nước, bảo đảm phù hợp cơ cấu giữa các nguồn điện, cả điện nền, cả phủ đỉnh, an toàn cho hệ thống, cân đối giữa các vùng miền, cân đối giữa nguồn và truyền tải.

Đặc biệt, đã quán triệt tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là giá thành điện năng đáp ứng được khả năng thanh toán của các đối tượng sử dụng điện.

Nguyên tắc thứ hai là thực hiện nghiêm túc cam kết của Việt Nam tại COP 26, COP 27 cũng như trong các diễn đàn quốc tế về chuyển dịch năng lượng. Việt Nam cam kết và sẽ thực hiện được mục tiêu trung hoà carbon năm 2050 bằng nỗ lực của mình, và bằng những cam kết của các nước phát triển, các tổ chức quốc tế đối với Việt Nam nói riêng và đối với các nước phải thực hiện cam kết này nói chung.

Thứ ba, trong Quy hoạch điện VIII đã mở hướng có thể khai thác, phát huy tiềm năng, thế mạnh của mình để góp phần chuyển dịch năng lượng cho khu vực và thế giới. Cụ thể là có thể phát triển năng lượng mặt trời và năng lượng gió, nhất là gió ngoài khơi để có thể xuất khẩu trực tiếp cho các quốc gia hoặc xuất khẩu gián tiếp thông qua điều chế halogen, các pin năng lượng sạch hoặc các hình thức xuất khẩu khác.

Trong Quy hoạch điện VIII, chúng tôi có ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, cả điện mặt trời, điện gió cả trên bờ và ngoài khơi, rồi điện sinh khối, cũng như các nguồn điện Việt Nam có lợi thế, thực hiện mục tiêu chuyển đổi nhiên liệu của các nhà máy nhiệu điện than, nhiệt điện khí bằng các hình thức đốt kèm, phát triển các ngành sản xuất mới như là hydro, pin năng lượng sạch. Chúng tôi đang triển khai xây dựng các cơ chế phát triển điện mặt trời áp mái, cơ chế mua bán điện trực tiếp.

Hiện nay, Bộ Công Thương đang cùng với tư vấn gấp rút hoàn thiện và dự kiến trình Thủ tướng phê chuẩn chậm nhất là trung tuần tháng 5 năm nay.

Về phát triển điện gió ngoài khơi và mái nhà, đây là nguồn năng lượng sạch Việt Nam có tiềm năng, tuy nhiên phát triển đến đâu, bao giờ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố cả khách quan và chủ quan. Riêng điện mặt trời mái nhà, theo phương thực tự sản tự tiêu, mua bán trực tiếp và không qua hệ thống truyền tải điện quốc gia đang được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng thí điểm, mà điển hình là TPHCM đang được Quốc hội xem xét nghị quyết thí điểm cơ chế chính sách phát triển này. Đây cũng là gợi ý tốt, thông qua thực tiễn của LEGO trong TPHCM, thực tiễn mà các vị nêu để hình thành những khu công nghiệp sạch.

Về điện gió ngoài khơi, tiềm năng  của Việt Nam là rất lớn, nhưng để khai thác phát triển còn tuỳ thuộc vào quy hoạch không gian biển, tuỳ thuộc vào sự điều chỉnh để có sự thống nhất trong các quy định của luật hiện hành, xem xét các yếu tố an ninh quốc phòng, cảnh quan môi trường.

Sau khi Quy hoạch điện VIII được duyệt, Bộ Công Thương sẽ xây dựng kế hoạch, đề xuất các chính sách triển khai thí điểm để thực hiện.

Về cơ chế mua bán điện trực tiếp, quyền mua bán điện trực tiếp giữa khách hàng lớn và đơn vị phát điện cũng được quy định rất rõ trong Điều 47 của Luật Điện lực. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã xây dựng cơ chế này, đang lấy ý kiến thông qua Cổng Thông tin điện tử Chính phủ và Cổng Thông tin điện tử Bộ Công Thương từ tháng 9/5/2022. Chúng tôi cũng đang tiếp thu để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Những ý kiến của Eurocham, Amcham hay các nhà đầu tư khác sẽ được chúng tôi nghiên cứu một các nghiêm túc để tiếp thu.

Nhân Hội nghị này, chúng tôi cũng kiến nghị các nhà đầu tư nước ngoài, để thực hiện được ý tưởng chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam cũng như giúp Việt Nam phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, đề nghị các hiệp hội, doanh nghiệp và thông qua các vị có tiếng nói với Chính phủ của mình, các tổ chức quốc tế, các quỹ đầu tư tiếp tục hỗ trợ Việt Nam:

Một là chia sẻ kinh nghiệm và tư vấn chính sách trong phát triển năng lượng mới, năng lượng tái tạo nói chung, các cơ chế mua bán điện trực tiếp, phát triển thị trường lưu trữ carbon, các cơ chế chính sách khác trong lĩnh vực phát triển công nghiệp nền tảng như cơ khí, chế tạo, chế biến, năng lượng…

Đề nghị các vị đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ hợp tác nghiên cứu để điều chế nguyên liệu mới, vật liệu mới, vật liệu thay thế tại Việt Nam.

Thứ ba là đầu tư, hợp tác đầu tư tại Việt Nam về những lĩnh vực mà Việt Nam quan tâm như là năng lượng mới, công nghệ nền tảng, đồng thời có cam kết, lộ trình rõ ràng và khả thi để các doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Cuối cùng đề nghị các vị vận động các quỹ toàn cầu có những khoản tài trợ không hoàn lại hoặc cho vay với lãi suất thấp để thực hiện các mục tiêu trên.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết: Trong Hội nghị này, đã có 3 Tập đoàn trao đổi với Bộ Kế hoạch và Đầu tư cam kết sẽ đầu tư mới và mở rộng đầu tư trong năm nay với tổng vốn đầu tư lên đến 3,7 tỷ USD. Đó là các nhà đầu tư của Cộng hòa Liên bang Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, trong các lĩnh vực như sản xuất xanh, sản xuất năng lượng tái tạo, sản xuất trong lĩnh vực thiết bị y tế. Sản xuất xanh, sản xuất năng lượng tái tạo khoảng 1,5 tỷ USD, sản xuất trang thiết bị y tế khoảng 600 triệu USD; sản xuất năng lượng, logictics khoảng 1,6 tỷ USD.

Sớm có những giải pháp mới, đột phá tiết giảm chi phí cho doanh nghiệp

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu kết luận Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: Với tinh thần thảo luận thẳng thắn, sôi nổi, khẩn trương và hiệu quả, Hội nghị đã cơ bản hoàn thành chương trình và đạt được mục tiêu đề ra. Các đại biểu đã đưa ra các cam kết đầu tư sau hội nghị với tổng số vốn gần 4 tỷ USD.

Với 100 đầu cầu trong nước và 83 đâu cầu nước ngoài, đây là Hội nghị trực tiếp, trực tuyến có quy mô lớn nhất từ trước tới nay với các nhà đầu tư nước ngoài.

Khái quát các ý kiến tại Hội nghị, Thủ tướng nêu rõ một số vấn đề nổi lên gồm: Phản ứng chính sách; giải quyết thủ tục hành chính; phê duyệt dự án; tháo gỡ khó khăn về pháp lý; đề xuất sửa đổi cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong lúc khó khăn là chưa kịp thời, linh hoạt, chưa mang lại hiệu quả cao.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương căn cứ, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tinh thần trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu, vì nước, vì dân, vì sự phát triển của doanh nghiệp, chủ động giải quyết kịp thời những vướng mắc mà các nhà đầu tư kiến nghị với trách nhiệm cao nhất, kịp thời, hiệu quả nhất, Chính phủ sẽ có cơ chế và kế hoạch kiểm tra các bộ, ngành địa phương thực hiện chỉ đạo này.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành, địa phương liên quan nghiêm túc tiếp thu các ý kiến của các doanh nghiệp, nhà đầu tư; chủ động xử lý ngay theo thẩm quyền hoặc kịp thời tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền theo quy định. Đồng thời, các cơ quan khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành văn bản chỉ đạo là sản phẩm sau Hội nghị về tăng cường thu hút và nâng cao hiệu quả đầu tư nước ngoài.

VỀ ĐÁNH GIÁ KHÁI QUÁT BỐI CẢNH TÌNH HÌNH VÀ THỰC TRẠNG NỀN KINH TẾ VIỆT NAM

Đại diện các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tham dự Hội nghị Thủ tướng Chính phủ gặp mặt các nhà đầu tư - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng đánh giá, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, tác động, ảnh hưởng sâu rộng trên nhiều lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội đến hầu hết các quốc gia, khu vực. 

Trong đó, có thể khái quát thành 6 điểm chính: (1) Hậu quả của đại dịch COVID-19 tiếp tục kéo dài và tác động nặng nề; (2) Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột ở Ukraine diễn biến ngày càng phức tạp; (3) Tình hình lạm phát cao và chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất kéo dài dẫn đến suy giảm tăng trưởng và nguy cơ suy thoái ở nhiều quốc gia; (4) Các thị trường lớn, truyền thống của Việt Nam bị thu hẹp; (5) Rủi ro trên các thị trường tài chính, tiền tệ, bất động sản thế giới gia tăng; (6) Thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh ngày càng bất thường, tác động tiêu cực đến sản xuất và đời sống trên phạm vi toàn cầu, nguy cơ khủng hoảng lương thực, khủng hoảng năng lượn.

Trong bối cảnh đầy khó khăn, thách thức đó, trên cơ sở kiên định, kiên trì các mục tiêu, định hướng chiến lược đề ra; đồng thời ứng phó linh hoạt, uyển chuyển, phản ứng chính sách phù hợp, kịp thời, sát thực tiễn, trong điều kiện một nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, độ mở cao, Việt Nam đã giảm thiểu được những tác động bất lợi của các yếu tố từ bên ngoài và bên trong, đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực.

Nổ bật là, vừa thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch COVID-19; vừa tập trung triển khai các giải pháp thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã họi. Nhờ kiểm soát hiệu quả được đại dịch COVID-19 mà Việt Nam đã sớm mở cửa toàn bộ nền kinh tế từ giữa tháng 3/2022.

Thực hiện nhất quán, hiệu quả mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; ổn định chính trị, giữ vững quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội. Trong đó, điều hành các chính sách kinh tế vĩ mô (về tiền tệ, tài khoá, thương mại, đầu tư…) chắc chắn, chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; bảo đảm ổn định, an toàn hệ thống ngân hàng.

Nhờ đó, mặt dù gặp rất nhiều khó khăn từ bên ngoài và bên trong, Việt Nam đã đạt được kết quả trên cả 3 phương diện: (i) Kiểm soát lạm phát ở mức thấp (dưới 3,5%) trong khi lạm phát thế giới tăng rất cao; (2) Duy trì tăng trưởng dương giai đoạn 2020-2021 và đạt mức cao năm 2022 mặc dù chịu "tác động kép" rất nặng nề từ dịch COVID-19, từ các yếu tố bên ngoài và bên trong;   (3) Các cân đối lớn được giữ vững (về NSNN, bảo đảm thu đủ chi; về XNK, bảo xuất đủ nhập, có thặng dư; bảo đảm an ninh lương thực, năng lượng và phục hồi nhanh thị trường lao động); có mặt cải thiện (trong đó, tổng kim ngạch XNK năm 2022 đạt trên 730 tỷ USD, thuộc nhóm 20 nước có quy mô thương mại lớn nhất thế giới; bội chi NSNN giảm, nợ công chỉ còn khoảng 38% GDP, nợ chính phủ khoảng 34,7%GDP).

Các đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực được tập trung triển khai thực hiện hiệu quả; trong đó việc rà soát, hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương.

Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, góp phần thúc đẩy việc thu hút đầu tư trong nước và nước ngoài trong bối cảnh rất khó khăn. Vốn đầu tư toàn xã hội năm 2022 tăng 11,2%, trong đó, vốn FDI thực hiện đạt 22,4 tỷ USD. Tính đến hết quý I/2023, các nhà đầu tư từ 143 quốc gia, vùng lãnh thổ đã đầu tư vào Việt Nam với tổng số khoảng 37 nghìn dự án còn hiệu lực và tổng vốn đầu tư gần 445 tỷ USD.

Việt Nam là một số ít quốc gia được các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế uy tín nâng mức tín nhiệm quốc gia trong bối cảnh cả thế giới gặp khó khăn. Moody's nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam từ mức Ba3 lên mức Ba2, triển vọng "Ổn định". S&P nâng xếp hạng tín nhiệm của VN từ mức BB lên BB+, triển vọng "Ổn định". Fitch duy trì xếp hạng tín nhiệm của VN ở mức BB, triển vọng "Tích cực".

Việt Nam là quốc gia được đánh giá cao trong việc xây dựng, phát triển và có thương hiệu quốc gia đạt tốc độ tăng trưởng giá trị nhanh nhất thế giới trong giai đoạn 2020-2022. Theo báo cáo của Brand Finance, giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2020 đạt 319 tỷ USD (tăng 29,1% so với năm trước); năm 2021 đạt 388 tỷ USD (tăng 21,6%); năm 2022 đạt 431 tỷ USD (tăng 11,1%).

Đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên với quan điểm xuyên suốt coi con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, động lực, nguồn lực cho sự phát triển; không hy sinh tiến bộ, công bằng và an an sinh xã hội để chạy theo tăng trưởng đơn thuần. Xếp hạng hạnh phúc của Việt Nam tăng 12 bậc, lên thứ 65 trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới.

Đặc biệt, Việt Nam đang tập trung phát huy các yếu tố nền tảng quan trọng cho phát triển bền vững: (i) Là một dân tộc yêu chuộng hòa bình, thân thiện, hài hòa, có lịch sử hào hùng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; càng khó khăn càng đoàn kết, thống nhất, nỗ lực vươn lên. "biến nguy thành cơ"; (ii) Có nền văn hóa lâu đời, phong phú, đa dạng; (iii) Con người cần cù, bản lĩnh, cầu thị, sáng tạo, thân thiện và mến khách.

Tình hình chính trị, xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; bảo đảm an ninh, an toàn, an dân. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh; đồng thời bảo đảm, bảo vệ những người làm ăn chân chính, tuân thủ pháp luật và có trách nhiệm với cộng đồng, với sự phát triển chung; góp phần củng cố niềm tin trong Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Công tác đối ngoại được triển khai toàn diện, thực chất, hiệu quả trên cơ sở kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển. Xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, thực chất, hiệu quả. Kết hợp sức mạnh bên trong và bên ngoài, sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại, lấy nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng và đột phá, trong đó có nguồn lực đầu tư nước ngoài.

Những kết quả nêu trên thể hiện sự đúng đắn của các định hướng, quyết sách đề ra, được Nhân dân và cộng đồng quốc tế đánh giá cao; qua đó, góp phần tích cực vào những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước sau gần 40 năm đổi mới. Năm 2022, quy mô nền kinh tế đạt 409 tỷ USD; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 4.100 USD. Việt Nam đã ký kết, triển khai hiệu quả 15 Hiệp định thương mại tự do (FTA) kết nối với hơn 60 nền kinh tế, thị trường lớn nhất thế giới; đồng thời đóng vai trò quan trọng trong các diễn đàn song phương, đa phương, trong đó có CPTPP, RCEP...

Về tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức, ổn định kinh tế vĩ mô chưa thật sự vững chắc; sức ép lạm phát còn cao. Tình hình bất ổn bên ngoài tiếp tục tác động, ảnh hưởng lớn đến Việt Nam (do nền kinh tế có độ mở lớn, sức chống chịu còn hạn chế, trong khi Việt Nam là nước đang phát triển, nền kinh tế đang trong quá trình chuyển đổi).

Tăng trưởng GDP quý I/2023 chỉ đạt 3,32%, do một số ngành công nghiệp chủ lực (dệt may, điện tử, đồ gỗ, chế biến chế tạo…) giảm hoặc tăng thấp (chủ yếu vì nhu cầu ở các thị trường quốc tế lớn, truyền thống giảm mạnh).

Hoạt động sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn; chi phí đầu vào tăng; tiếp cận vốn, tín dụng, thị trường còn nhiều trở ngại; các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản còn khó khăn.

Đời sống một bộ phận người dân, người lao động còn khó khăn. Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội ở một số địa bàn, lĩnh vực diễn biến phức tạp …

Những tồn tại, hạn chế nêu trên có nguyên nhân khách quan và chủ quan, nhất là: (1) Tác động, ảnh hưởng rất nặng nề do nhiều thị trường quốc tế lớn, truyền thống suy giảm mạnh; (2) Những hạn chế, bất cập nội tại kéo dài từ nhiều năm đang bộc lộ rõ, tác động tiêu cực đến nhiều ngành, lĩnh vực; (3) Công tác quản lý nhà nước có lúc, có nơi còn sự thiếu chủ động, tích cực trong nắm bắt tình hình và phản ứng chính sách; (4) Sự né tránh, đùn đẩy trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức; (5) Sự phối hợp chưa chặt chẽ, kém hiệu quả giữa một số bộ, cơ quan, địa phương…

VỀ VAI TRÒ VÀ ĐÓNG GÓP CỦA CÁC DOANH NGHIỆP, NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI

Thủ tướng: Việt Nam rất trân trọng, đánh giá cao sự hợp tác và hỗ trợ quý báu của bạn bè, đối tác quốc tế, đặc biệt là các nhà đầu tư, ngay cả trong những lúc khó khăn như những năm đầu Đổi mới, các cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, đại dịch COVID-19 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng nhấn mạnh: Có được thành quả như trên nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự ủng hộ, đoàn kết, đồng hành của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, bên cạnh đó, Việt Nam rất trân trọng, đánh giá cao sự hợp tác và hỗ trợ quý báu của bạn bè, đối tác quốc tế, đặc biệt là các nhà đầu tư, ngay cả trong những lúc khó khăn như những năm đầu Đổi mới, các cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, đại dịch COVID-19.

Trong những năm qua, hoạt động FDI tại Việt Nam ngày càng sôi động; ngày càng nhiều tập đoàn đa quốc gia, DN FDI lớn với công nghệ hiện đại đang đầu tư, mở rộng đầu tư với chất lượng, hiệu quả ngày càng tăng.

"Mặc dù còn có những hạn chế, bất cập, nhưng nhìn chung, các nhà đầu tư đều chia sẻ, thấu hiểu, đồng hành với Việt Nam. Người Việt Nam có câu: Non cao cũng có đường trèo/Đường dù hiểm nghèo cũng có lối đi. Người Việt Nam vốn rất linh hoạt, cộng với sự chia sẻ, đồng hành à linh hoạt của các nhà đầu tư thì nhất định các khó khăn sẽ được xử lý, thách thức sẽ được vượt qua.

Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ Việt Nam, tôi ghi nhận, đánh giá cao và trân trọng cảm ơn sự chung tay, đồng hành, hỗ trợ, chia sẻ khó khăn của cộng đồng DN, nhà đầu tư nói chung và các DN, nhà đầu tư nước ngoài nói riêng trong thời qua, nhất là trong cuộc chiến phòng chống dịch COVID-19 và nỗ lực cùng Việt Nam vượt qua thách thức, thực hiện mục tiêu phục hồi nhanh và phát triển bền vững", Thủ tướng phát biểu.

VỀ ĐỊNH HƯỚNG, NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM THỜI GIAN TỚI

Thủ tướng khẳng định Việt Nam cam kết tạo lập môi trường kinh doanh tốt nhất hướng đến các chuẩn mực của OECD - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng nêu rõ thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực dự báo diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, nhiều vấn đề mới phát sinh, như ý kiến của nhiều đại biểu đã nêu. Trong đó, việc OECD chuẩn bị kế hoạch áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024 sẽ ảnh hưởng đến hoạt động FDI trên phạm vi toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Hội nghị thống nhất cao về nhận định, đánh giá tình hình chung: khó khăn, thách thức tiếp tục nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, tác động, ảnh hưởng đa chiều đến các quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Theo Thủ tướng, tình hình lúc nào cũng có những khó khăn, hết khó khăn nay lại đến khó khăn khác cần giải quyết.  Vì vậy, cần tăng cường phân tích, đánh giá tình hình, dự báo những vấn đề quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam để có đối sách phù hợp, xác định một số trọng tâm, trọng điểm, các bên cùng cố gắng với tinh thần chia sẻ, thấu hiểu, đồng hành, lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ, vì lợi ích chung của cả 2 phía: cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư và Nhà nước, Nhân dân Việt Nam.

Thủ tướng nêu rõ quan điểm xây dựng các yếu tố nền tảng thu hút đầu tư:

(1) Thực hiện nhất quán mục tiêu ưu tiên kiểm soát lạm phát, ổn định vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; qua đó tạo nền tảng vững chắc và điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư.

(2) Tiếp tục quyết liệt tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh theo tinh thần "lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ"; tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư làm ăn, kinh doanh có hiệu quả, lâu dài, bền vững tại Việt Nam.

(3) Tập trung huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực; lấy nội lực là cơ bản, quyết định, lâu dài; ngoại lực là quan trọng, đột phá; trong đó xác định rõ đầu tư nước ngoài là một nguồn lực quan trọng để góp phần thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm công ăn, việc làm, đời sống cho Nhân dân.

(4) Đẩy mạnh xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện thực chất, hiệu quả. Nâng cao sức chống chịu và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.

(5) Đồng thời, tiếp tục tập trung xây dựng, hoàn thiện các yếu tố nền tảng căn bản, mang tính cốt lõi của Việt Nam: (i) Nền dân chủ XHCN (phát huy tối đa năng lực của các chủ thể trong xã hội, trong đó có toàn bộ các doanh nghiệp đầu tư tại Việt Nam); (ii) Nhà nước pháp quyền XHCN (mọi người dân, doanh nghiệp hoạt động theo luật pháp và được bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp của mình); (iii) Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN (tôn trọng các quy luật thị trường, nhất là quy luật cung cầu, cạnh tranh và bảo đảm sự can thiệp của Nhà nước khi cần thiết).

Các định hướng thu hút đầu tư gồm:

- Việt Nam tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, xây dựng môi trường đầu tư kinh doanh an toàn, minh bạch, có tính cạnh tranh cao để cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, trong đó có các nhà đầu tư nước ngoài yên tâm đầu tư lâu dài tại Việt Nam với tinh thần bình đẳng, cùng phát triển, cùng có lợi, cùng có trách nhiệm với xã hội, người lao động, bảo vệ môi trường; đặc biệt là bảo đảm lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ. Tiếp tục cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, giải quyết những vấn đề mà nhà đầu tư kiến nghị liên quan visa, lao động, thuốc… (phút 35)

- Việt Nam chủ trương thu hút, hợp tác đầu tư có chọn lọc, lấy chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường là tiêu chí đánh giá chủ yếu. Trong đó, ưu tiên thu hút các dự án trên 3 phương diện: (i) Thuộc lĩnh vực công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển; (ii) Tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị; (iii) Thúc đẩy kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững.

- Việt Nam cam kết tạo lập môi trường kinh doanh tốt nhất hướng đến các chuẩn mực của OECD. Đó là: (i) Giữ vững ổn định chính trị xã hội và kinh tế vĩ mô; (ii) Tháo gỡ những điểm nghẽn, khó khăn của nền kinh tế về thể chế pháp luật, hạ tầng cơ sở và nguồn nhân lực; (iii) Phát triển các chuỗi cung ứng, giảm chi phí giao dịch, đặc biệt là chi phí về logistics và chi phí hành chính; (iv) Xây dựng môi trường - chính sách ổn định, có tính dự báo cao, bảo đảm thực thi minh bạch và đề cao trách nhiệm giải trình.

Thủ tướng chỉ rõ những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới:

Lãnh đạo các bộ, ngành tham gia dự Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

(1) Đối với các Bộ, ngành, địa phương:

- Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, triển khai nghiêm túc, hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn nữa với phương châm "Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, động lực và nguồn lực phát triển"; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

- Thứ hai, tiếp tục đánh giá thực trạng tình hình, rà soát, tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách hợp tác đầu tư nước ngoài có tính cạnh tranh cao, hội nhập quốc tế, bảo đảm yếu tố cân đối, hợp lý, linh hoạt trên cơ sở đặc trưng của các địa phương, vùng miền, đảm bảo phù hợp với định hướng, quy hoạch và yêu cầu phát triển theo tinh thần Nghị quyết số 50-NQ/TW của Bộ Chính trị.

- Thứ ba, tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ và Chỉ thị số 03 ngày 27/1/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Trong bối cảnh hiện nay, cần đặc biệt quan tâm, sớm có những giải pháp mới, có tính đột phá để tạo điều kiện thuận lợi, tiết giảm chi phí cho các doanh nghiệp (nhất là về cơ cấu lại nợ, giãn nợ, miễn giảm lãi suất; giãn, hoãn, miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và đầu tư tư nhân; phát triển thị trường trong nước gắn với mở rộng xuất khẩu, thúc đẩy các động lực tăng trưởng cả về tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu…)

- Thứ tư, đối với các kiến nghị, đề xuất của doanh nghiệp, nhà đầu tư, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài, cần nghiêm túc lắng nghe với tinh thần cầu thị; "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm", trên cơ sở đó, kịp thời có biện pháp xử lý hiệu quả, nhất là những khó khăn, vướng mắc thực tế mà các doanh nghiệp, nhà đầu tư đề xuất, kiến nghị [như tiếp cận vốn tín dụng, chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, đất đai, thủ tục hành chính, thuế, phí, lệ phí, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường, xử lý nước thải, khí thải…].

- Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác công tư, khơi thông, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển, trong đó có phát triển hệ thống hạ tầng chiến lược gắn với hoàn thiện thể chế, đào tạo nhân lực chất lượng cao. Chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết (về pháp lý, quỹ đất, hạ tầng, năng lượng, lao động…) để đón vốn đầu tư mới, nhất là các dự án FDI có tính lan tỏa cao, tác động thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

- Thứ sáu, tăng cường công tác nắm tình hình, dự báo sát thực tiễn để có phản ứng chính sách phù hợp, linh hoạt, kịp thời ứng phó với các tình huống phát sinh, nhất là những cơ chế, chính sách phù hợp, tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư trong nước, ngoài nước, thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả giữa Nhà nước, người dân, doanh nghiệp.

Các nhà đầu tư hoan nghênh những cam kết của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

(2) Đối với cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư:

- Thứ nhất, xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thân thiện môi trường, tập trung vào các ngành mới nổi như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, đổi mới sáng tạo, kinh tế tri thức, ứng phó biến đổi khí hậu.

- Thứ hai, tuân thủ đúng pháp luật, thực hiện tốt văn hóa doanh nhân, chế độ, chính sách đối với người lao động và đồng hành với chính quyền các cấp, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đem lại giá trị gia tăng cao, vì lợi ích của Nhà nước, doanh nghiêp, nhà đầu tư và người dân, tích cực tham gia bảo đảm an sinh xã hội.

- Thứ ba, các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài cần nêu cao tinh thần "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ"; "đã nói là phải làm; đã cam kết phải thực hiện hiệu quả", bằng năng lực, trí tuệ, kinh nghiệm để chuyển hóa những khó khăn, thách thức thành cơ hội, động lực phát triển.

- Thứ tư, chủ động đổi mới mô hình sản xuất kinh doanh, tái cấu trúc doanh nghiệp gắn với phát triển theo kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, không ngừng đổi mới, sáng tạo, xây dựng và nâng cao thương hiệu..

- Thứ năm, các hiệp hội là "cánh tay nối dài" của Chính phủ với các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, cần kịp thời thông tin, báo cáo các vướng mắc, khó khăn của các hội viên, doanh nghiệp, nhà đầu tư trong quá trình hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam; tích cực tham gia tư vấn chính sách, chia sẻ các kinh nghiệm hay, bài học quý.

"Thành công của các nhà đầu tư cũng là thành công của Việt Nam. Việt Nam luôn chào đón và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư cùng thắng, cùng Việt Nam phát triển. Đề nghị chúng ta hãy cùng chung tay, chung sức, đồng lòng, bằng những hành động thiết thực, hiệu quả, nỗ lực phấn đấu vì một thế giới hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và không ai bị bỏ lại phía sau.

Kinh nghiệm thực tiễn cho thấy: Nguồn lực bắt nguồn từ tư duy; động lực bắt nguồn từ đổi mới; Thành công đến từ sự hợp tác, tin tưởng, chung sức, đồng lòng.  Tôi mong muốn và tin tưởng rằng, với tinh thần đoàn kết, sẻ chia, chung tay, cộng đồng  doanh nghiệp, nhà đầu tư nói chung và các nhà đầu tư nước ngoài nói riêng sẽ luôn đồng hành cùng Chính phủ và Nhân dân Việt Nam nỗ lực khắc phục khó khăn, vượt qua thách thức, tiếp tục quyết liệt hành động và đạt được nhiều thành công hơn nữa, mang lại lợi ích thiết thực, lâu dài, bền vững cho cả cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng và lãnh đạo các bộ ngành đã giải đáp cụ thể các vấn đề cụ thể mà các đại biểu quan tâm.

Về vấn đề OECD áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu, theo Thủ tướng, Việt Nam luôn đề cao việc tuân thủ luật pháp và chủ động, tích cực tham gia các cam kết chung của quốc tế, trong đó có các cam kết về thuế tối thiểu toàn cầu của OECD (trong khuôn khổ Sáng kiến chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận của OECD).

Chính phủ đã và đang chỉ đạo khẩn trương rà soát, có các giải pháp thu hút đầu tư, hỗ trợ khác ngoài thuế trên cơ sở không trái với các quy định và cam kết quốc tế, hài hòa lợi ích giữa các bên, bảo đảm ứng xử bình đẳng giữa các doanh nghiệp (như hỗ trợ liên quan đến đất đai; chi phí nghiên cứu khoa học và công nghệ; cải cách thủ tục hành chính; phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; đào tạo nguồn nhân lực; phát triển hạ tầng…) để khuyến khích các nhà đầu tư hiện hữu và các nhà đầu tư mới.

Đồng thời, tập trung rà soát, hoàn thiện thể chế, quy định và xây dựng lộ trình áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế và áp dụng phù hợp với Việt Nam trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Về các vấn đề khác, Thủ tướng cho biết, Chính phủ đang trình Quốc hội xử lý các vấn đề liên quan thị thực. Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã có giải đáp về vấn đề lao động.  Các cơ quan đang tiếp tục xử lý các vấn đề liên quan tới phòng cháy chữa cháy (Bộ Công an, Bộ Xây dựng và các Bộ ngành liên quan), thuốc, vật tư y tế (Bộ Y tế), năng lượng (quy hoạch điện VIII, điện gió, điện mặt trời, điện áp mái, thí điểm cơ chế mua bán điện trực tiếp) (Bộ Công Thương), thủ tục cấp phép vận hành các cơ sở giáo dục (Bộ Giáo dục và Đào tạo), đánh giá tác động môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường)…

Nhân dịp này, Thủ tướng chúc các hiệp hội, doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài ngày càng phát triển lớn mạnh, tạo dựng được uy tín, thương hiệu, giá trị của mình và tỏa sáng ở Việt Nam./.

Theo baochinhphu.vn

https://baochinhphu.vn/tong-thuat-hoi-nghi-thu-tuong-chinh-phu-gap-mat-cac-nha-dau-tu-nuoc-ngoai-102230422083136837.htm