Trên thực tế, hầu như tất cả mọi người ở mọi độ tuổi đều từng phải đối mặt với áp lực đồng trang lứa (peer pressure). Tuy vậy, trẻ trong độ tuổi dậy thì sẽ phải chịu áp lực này lớn hơn, do kinh nghiệm sống còn ít và nhu cầu muốn khẳng định bản thân cao.

Áp lực đồng trang lứa là tình trạng xảy ra phổ biến ở giới trẻ (Ảnh: Moms).

Theo Frontiers, những người bạn trong cùng độ tuổi sẽ tác động lớn tới sở thích của nhau, từ gu âm nhạc, quần áo cho tới các vấn đề tiêu cực hơn như sử dụng chất kích thích hay lối sống tình dục không lành mạnh.

Bên cạnh đó, với sự phát triển của mạng xã hội cũng tác động lớn tới hành vi phát triển của con trẻ. Chính vì vậy, các bậc phụ huynh cần trang bị đầy đủ kiến thức cũng như chia sẻ, đồng cảm cùng con trong quá trình trưởng thành này.

Nhận biết các dấu hiệu của áp lực đồng trang lứa

Không phải lúc nào áp lực đồng trang lứa cũng sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực; trong một vài trường hợp, áp lực này chính là động lực để trẻ hoàn thiện bản thân. Tuy vậy, nếu thanh thiếu niên tự mắc kẹt trong các áp lực và kỳ vọng về bản thân trong thời gian dài rất dễ biến chuyển thành các xu hướng tiêu cực.

Để nhận biết được áp lực đồng trang lứa, các bậc phụ huynh cần chú ý tới những sự khác biệt trong lối sống cũng như hành động của con trẻ, từ các vấn đề nhỏ như thói quen lựa chọn đồ uống từ nước đóng chai đột ngột thay đổi sang sử dụng nước ngọt có ga hay đồ uống có cồn, cho tới những vấn đề lớn hơn, như nói dối cha mẹ. Sự biến đổi đó là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy sự tác động của môi trường và các mối quan hệ hiện tại đang thay đổi con.

Dưới đây là một số dấu hiệu có thể giúp phụ huynh nhận biết liệu con cái chúng ta có đang bị ảnh hưởng bởi áp lực đồng trang lứa hay không.

Con trẻ cố gắng tự chia sẻ với bạn về áp lực: Có lẽ đây là cách lý tưởng nhất để nhận biết được con đang cảm thấy thế nào. Nếu trẻ gần gũi và cảm thấy an toàn khi chủ động chia sẻ với cha mẹ về điều này thì hãy động viên con. Lắng nghe con và thật sự cởi mở khi chia sẻ về vấn đề này.

Những người bạn của con: Theo khảo sát, thanh thiếu niên dành rất nhiều thời gian trong ngày với bạn bè của chúng. Có những điều trẻ chỉ có thể chia sẻ với bạn bè. Hãy động viên trẻ kết thân với các mối quan hệ lành mạnh, duy trì thái độ sống tốt.

Bên cạnh đó, phụ huynh cũng hãy quan tâm tới những người bạn của con bằng cách mời chúng qua nhà chơi để làm quen và kết thân.

Cảm xúc bất thường ở trẻ: Nổi giận bất thường hay tâm trạng tiêu cực, ủ rũ thường xuyên cũng là một dấu hiệu đáng chú ý bởi điều đó cho thấy con trẻ không thoải mái với bản thân và cuộc sống hiện tại.

Phá bỏ giới hạn: Đây không phải lúc nào cũng là một tín hiệu xấu, chúng ta khuyến khích con trẻ không ngừng trải nghiệm. Nhưng nếu những giới hạn, trải nghiệm đó bao gồm các hành vi xấu như trốn học hay hút thuốc, sử dụng chất kích thích cha mẹ cũng nên có giải pháp ngăn chặn để khuyên răn con trẻ kịp thời.

Chấp nhận những lựa chọn của con

Các bậc phụ huynh quên rằng người lớn đã từng là trẻ con nhưng trẻ con chưa từng là người lớn. Thanh thiếu niên thường có xu hướng hành động theo đám đông bởi lẽ khi tất cả mọi người bao gồm bạn bè xung quanh đều tung hô một trào lưu nào đó thì chúng cũng sẽ thuận theo vì nhu cầu muốn hòa nhập.

Ở một góc độ nào đó, khi đã trưởng thành, hầu hết mọi người đều phải chịu áp lực từ bạn bè dưới nhiều hình thức khác nhau (Ảnh: Moms).

Hãy chấp nhận rằng con bạn đang trưởng thành, có tư duy riêng và có trách nhiệm với mọi quyết định của chúng. Tuy nhiên, hãy trang bị cho trẻ sự tự tin, và sự quyết đoán để từ chối những hành vi sai trái. Giúp trẻ hiểu được giá trị của bản thân và phân biệt được đúng sai sẽ hỗ trợ chúng định hướng cuộc sống tốt hơn.

Làm thế nào để con không sa đà vào các hành vi lệch chuẩn?

Dành thời gian cho con cái, đồng hành và trưởng thành cùng con. Cha mẹ có sự tác động quan trọng tới sự phát triển của con trẻ, nên hãy cho trẻ sự quan tâm cần thiết, dùng bữa với con ít nhất một lần trong ngày, chia sẻ các sở thích với con.

Để con trẻ chịu lắng nghe và tiếp thu những lời khuyên, phụ huynh cần xây dựng được niềm tin vững vàng ở chúng. Tôn trọng không gian riêng, ủng hộ các quyết định của con. Với các hành vi xấu, hãy nhẹ nhàng khuyên răn, không nên phản ứng thiếu tôn trọng con sẽ khiến niềm tin cũng như mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình bị ảnh hưởng.

Cuối cùng, các bậc phụ huynh cần là một hình mẫu tốt để thanh thiếu niên noi theo nhưng đồng thời cũng hãy gần gũi với con như một người bạn để trẻ có thể dựa vào khi cần.

Minh Hiếu/dantri.com.vn

https://dantri.com.vn/giao-duc-huong-nghiep/phu-huynh-can-lam-gi-de-giup-con-vuot-qua-ap-luc-dong-trang-lua-20220829221849302.htm