Chưa bao giờ như những tháng ngày này, gió đánh thức con người đến thế. Cái lành lạnh hanh khô cứ chuồi đi và chợt gọi: Người ơi, ngày cuối năm sắp về rồi! Chẳng còn bao lâu nữa thôi là thời gian cuối cùng của năm sẽ đổ về, năm cũ đang dần cạn ngày cạn tháng. Một cái Tết ấm áp sẽ lại về trên khắp phố phường, thôn xóm quê hương.
Dù thời gian có đáng sợ đến đâu, có bào mòn tuổi thanh xuân đến đâu thì vẫn có một cái Tết làm tôi không bao giờ quên được. Một cái tết đoàn viên bên gia đình thân thương của mình. Nhưng tôi vấn vương mãi những ngày của hương vị Tết xưa.
Tôi nhớ lúc nhỏ chừng 14, 15 tuổi nhà nghèo lắm, không đủ đầy như bao người khác trong xóm nhưng mỗi khi Tết về má tôi luôn chuẩn bị tươm tất mọi thứ từ mứt nhà làm, bánh Tết mà trong đó ngon nhất vẫn là bánh tét má gói. Tết năm ấy, ba má tôi làm trúng ruộng nên nhà tôi được một năm ăn Tết lớn. Má tôi tất bật sắm sửa cho nhà, chị em tôi cũng xắn tay phụ má, kỷ niệm vui là nhà tôi có cái nồi đúc nấu bánh tét to đùng mà nguyên một xóm chỉ nhà tôi có nồi ấy. Cái nồi được mọi người luân phiên nhau mượn để nấu bánh cho kịp đón ông bà dăm ba ngày Tết đến. Tôi khoái nhất công việc ngồi lên lịch chia cái nồi cho bà con trong xóm dùng. Nhà nào nhà nấy cũng hì hụt gói vì thế không khí Tết quê nghèo càng thêm náo nức tưng bừng khắp các thôn xóm ở quê.
Háo hức với Tết xưa bên nồi bánh chưng, bánh tét.Ảnh: vfo.vn. |
Tôi nhớ năm ấy, hừng đông, má đã ra chợ mua nhiều thứ lắm nào thịt, rau cải để về nấu cúng đón ông bà ba ngày Tết... nhưng nồi bánh tét vẫn được má tôi quan tâm nhất. Má giao nhiệm vụ cho chị em tôi rọc lá chuối để gói bánh, cha thì khệ nệ xách quài chuối chặt sau nhà, mua thêm vài ký đậu xanh về làm nhân bánh. Má làm nhiệm vụ quan trọng là gói bánh sẵn tập tành cho chị em tôi gói cho biết để sau này còn làm cho chồng con ăn. Cái bánh đầu tiên tôi gói không hoàn hảo như má nhưng cũng gọi là thành phẩm của riêng tôi. Má nói cái gì cũng vậy lần đầu tiên làm thì sao mà đẹp cho được, làm từ từ mới quen và tạo bánh đẹp được, từ trong sâu thẳm đôi mắt ấy đang dạy tôi điều hay lẽ phải trong cuộc đời, hành trình tôi đang đi còn rất dài và tôi luôn cần một người dẫn đường, người dành một tấm chân tình cho tôi không ai ngoài má.
Bánh nấu khoảng 10 tiếng đồng hồ thì vớt ra ngâm vào nước lạnh một thời gian rồi buộc thành từng túm đem treo lên cho ráo nước trên một cây sào tầm vông đặt trong buồng, hay ở nhà bếp. Sáng 30 Tết, mẹ cắt từng chiếc bánh đem dâng trước bàn thờ cúng tổ tiên, ông bà. Cảnh vui nhất là cả đám háo hức chờ được ăn bánh, xúm lại giành nhau từng khoanh bánh, thi đứa nào ăn nhanh hơn mà bánh tét ăn nhanh thì nghẹn ứ cả cổ. Giờ ngồi nhớ lại chợt thoáng vui, thoáng buồn vì đã có những ký ức tuổi thơ đẹp đẽ, tràn đầy yêu thương về ngày Tết, nhưng theo thời gian cũng chẳng còn cái Tết nào được như vậy nữa.
Từ ngày dời nhà ra gần chợ sống, tất cả lặng lẽ chìm vào quên lãng, Tết đến nhà tôi cũng không còn gói bánh như xưa, nhà cửa san sát nhau, diện tích sân vườn hẹp lại. Chiếc nồi nấu bánh tét cũng không còn dùng đến, bị lớp bụi phủ mờ.
Sáng nay, lòng vòng ngoài chợ trong tiết trời lành lạnh, ghé qua cổng chợ chợt thấy những cuốn lịch đã được bày bán rất nhiều, bánh mứt đủ loại, với những mùi vị khác nhau. Vậy là một năm mới sắp về rồi, nhanh thật! Tôi còn nhớ cái Tết năm ấy ngồi háo hức xé lịch sau khi gói bánh tét xong, vì muốn nhanh Tết đến tôi nhanh tay xé trước vài tờ. Tôi đang lúi húi thì bị má phát hiện mắng cho một trận, vội chạy nhanh ra nép sau lưng cha, cha xoa đầu tôi nở nụ cười hiền, nghĩ lại tôi ước gì được quay về cái ngày xưa ấy. Cái ngày của hương vị Tết xưa.
DIỆP LINH/QDND.VN
https://www.qdnd.vn/van-hoa-giao-duc/van-hoc-nghe-thuat/huong-vi-tet-xua-650137