Những ngày đầu tháng 3/2021, chúng tôi tìm đến vùng đất Vân Mộng xưa, nơi có di tích đình Vằng Khắc đang hiện hữu. Hình ảnh mà chúng tôi thật sự ấn tượng đó là một ngôi đình khang trang, hệ thống đồ thờ tự được bài trí tôn nghiêm. Ông Đinh Văn Hòa, Thủ từ đình Vằng Khắc cho biết: Đối với chúng tôi, đình Vằng Khắc có ý nghĩa hết sức to lớn, đã che chở cho dân làng chúng tôi về mặt tâm linh. Hằng ngày, chúng tôi vẫn thường xuyên ra đây quét dọn, vệ sinh, đảm bảo cho di tích được trang nghiêm, sạch sẽ.

Thành viên Ban quản lý đình Vằng Khắc nghiên cứu sắc phong lưu giữ tại đình

Theo các sử liệu, đình Vằng Khắc xưa có tên là Khắc Uyên, thuộc thôn Khòn Trả, xã Vân Mộng (nay là xã Thống Nhất), huyện Lộc Bình, nằm trên một quả đồi thấp  bên cạnh bờ sông Kỳ Cùng. Theo các tài liệu lịch sử, đình Vằng Khắc được xây dựng vào thời Lê Cảnh Hưng khoảng từ năm 1740 – 1768, kiến trúc theo kiểu chữ công (I), gồm 2 tòa: tiền đường và hậu cung. Đây là ngôi đình độc đáo, điển hình cho tín ngưỡng thờ thần sông (thần Giao Long) của người dân Xứ Lạng. Đình đã được Chủ tịch UBND tỉnh xếp hạng di tích cấp tỉnh theo Quyết định số 41/2002/QĐ-UBND ngày 2/10/2002.

Nhiều năm trở lại đây, ngôi đình này thu hút rất đông du khách đến tham quan, lễ bái, không chỉ trong tỉnh mà còn có cả các địa phương khác như: Hà Nội, Quảng Ninh, Thái Nguyên… Theo Ban quản lý di tích đình Vằng Khắc, vào những ngày rằm, mùng 1, mỗi ngày, đình đón từ 50 đến 60 lượt khách. Có thể thấy, di tích này ẩn chứa tiềm năng khai thác du lịch tâm linh rất lớn.

Thời gian qua, UBND xã Thống Nhất đã nỗ lực bằng nhiều giải pháp thiết thực nhằm lưu giữ vốn văn hóa cổ truyền cho các thế hệ đời sau. Cụ thể, năm 2003, UBND xã đã phối hợp với các chức sắc thôn Khòn Trả vận động nguồn xã hội hóa lợp lại mái che gian tiền tế với tổng kinh phí khoảng 10 triệu đồng. Năm 2019, UBND xã đã xin chủ trương từ cấp trên tiến hành tu sửa phần hậu cung của đình với tổng kinh phí gần 1,2 tỷ đồng. Bên cạnh đó, UBND xã đã thành lập Ban quản lý di tích đình Vằng Khắc gồm 10 người do Phó Chủ tịch UBND xã làm trưởng ban. Ngoài ra, hằng năm, UBND xã cũng giao cho Trường THCS Vân Mộng chăm lo, quét dọn xung quanh khuôn viên của đình mỗi tháng một lần.

Ông La Văn Dương, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Thống Nhất, huyện Lộc Bình cho biết: Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu, tăng cường chỉ đạo công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị đình Vằng Khắc. Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ chỉ đạo bộ phận văn hóa  – xã hội xây dựng các bài viết giới thiệu về lịch sử, giá trị của di tích đăng tải trên trang thông tin của huyện và các phương tiện thông tin đại chúng khác. Trước mắt, chúng tôi sẽ đẩy mạnh kêu gọi nguồn lực xã hội hóa để hoàn thiện các hạng mục còn lại của đình như: sân, gian tiền tế…

Cùng với 21 điểm, khu di tích đang hiện hữu trên mảnh đất Lộc Bình, đình Vằng Khắc là ngôi đình cổ, chứa đựng nhiều giá trị ý nghĩa, đặc sắc… Do vậy, việc bảo tồn, phát huy di tích này là việc làm cần thiết, thường xuyên, để góp phần lưu giữ những giá trị cổ truyền cho hậu thế.

Hoàng Hiếu - Tiểu Yến/Baolangson.vn

https://baolangson.vn/van-hoa/364269-bao-ton-phat-huy-di-tich-dinh-vang-khac-luu-giu-von-co-cho-muon-doi-sau.html