Hơn 100 tài liệu đặc sắc về giáo dục được lựa chọn từ khối Châu bản, Mộc bản triều Nguyễn – Di sản tư liệu thế giới sẽ được giới thiệu trong triển lãm.

Triển lãm gồm 5 chủ đề: Khai giảng, Trường học, Người thầy, Học tập – thi cử, Khuyến học – khuyến tài.

Cảnh lều chõng tại trường thi. Ảnh: BTC

Cảnh xướng danh. Ảnh: BTC

Thí sinh vào trường thi. Ảnh: BTC

Nền giáo dục xưa, trong đó có giáo dục dưới triều Nguyễn (1802 – 1945) đã lùi xa nhưng tính công bằng nghiêm minh trong khoa cử, cách rèn luyện tinh thần học tập, cách tu dưỡng đạo đức nhân cách, hun đúc khí tiết cho con người... của người xưa vẫn là những giá trị có sức sống bền vững, lâu dài trong thời đại ngày nay.

Trong khuôn khổ triển lãm, người xem được thấy hình ảnh công tác chuẩn bị cho lễ khai giảng được thực hiện chu đáo. Ngày khai giảng ở Quốc Tử Giám diễn ra trang trọng. Quan Tế tửu dẫn theo toàn bộ thầy trò, mũ áo chỉnh tề lên Di Luân đường làm lễ yết cáo Tiên sư (Khổng Tử). Lễ Khai giảng dưới triều Nguyễn mang đậm dấu ấn thời đại lúc bấy giờ.

Chủ đề “Trường học” của triển lãm giới thiệu với người xem hệ thống trường học công lập được mở rộng khắp từ Kinh đô đến các địa phương. Hệ thống trường học hoạt động quy củ, bài bản.

Hình ảnh người thầy giáo là điểm nhấn quan trọng của triển lãm. Qua Châu bản, Mộc bản triều Nguyễn, có thể thấy trong xã hội xưa, người thầy có vị trí vai trò vô cùng quan trọng, không chỉ là người dạy chữ mà còn dạy lễ nghi, đạo lý, là tấm gương mẫu mực và được xã hội trọng vọng, đề cao. Vì vậy, việc tuyển chọn người làm thầy luôn hướng đến tiêu chuẩn giỏi chữ nghĩa văn chương, đồng thời có đạo đức, khí tiết theo chuẩn mực trong quan niệm lúc bấy giờ.

Châu bản, Mộc bản triều Nguyễn cũng đã lưu lại tên tuổi của nhiều người thầy tiêu biểu là tấm gương sáng ngời về đạo đức, khí tiết và học vấn uyên bác lúc bấy giờ.

Ngoài ra, các chủ đề: Học tập – thi cử, Khuyến học – khuyến tài, sẽ giúp người xem hiểu rõ hơn về việc thi cử được coi là con đường để nhà vua tuyển chọn người ra giúp việc cho triều đình trong hoạt động trị nước. Tính công bằng, nghiêm túc trong học hành, thi cử được đề cao từ thời kỳ đó.

Ban tổ chức hy vọng đây sẽ là nguồn tài liệu, tư liệu quý đối với các nhà nghiên cứu và công chúng có cùng mối quan tâm đối với vấn đề này.

KHÁNH HUYỀN/qdnd.vn