Vùng đất xứ Nẫu Bình Định có rất nhiều món ăn dân dã hấp dẫn, nhưng để chọn món ăn ngon, rẻ, có lẽ món bột mì (sắn) khuấy chấm nước mắm - người dân gọi là "bột mì nhứt" là "nhất bảng".
Bột mì nhứt khuấy chấm nước mắm dằm với cá lóc đồng nướng ngon tuyệt của người dân miền xứ Nẫu Bình Định.
Thời buổi công nghệ 4.0, du khách muốn đi đâu, ăn gì, ở đâu cũng chẳng phải là quá khó. Nếu không có bạn bè, người quen ở điểm đến hướng dẫn thì đã có "ông google" dẫn lối. Và nếu để nói về món ăn hẳn du khách lần đầu tiên đến với miền đất võ Bình Định ai cũng từng ăn đặc sản như: bún chả cá Quy Nhơn trứ danh, nem chả chợ Huyện, hay bánh xèo tôm nhảy trên đường Diên Hồng (TP Quy Nhơn).
Đặc biệt, trong các món bình dân nổi tiếng xưa nay như: cháo lòng bánh hỏi, bún dây Bồng Sơn, bánh tráng cuốn bánh tráng… có lẽ, món bột mì khuấy (người dân địa phương gọi là phấy) chấm nước mắm "rin" mới là món ăn ngon, rẻ ở vùng xứ Nẫu Bình Định nhưng không phải du khách nào cũng đã từng được thưởng thức.
Ngày xưa bột mì nhứt chỉ chấm nước mắm đã ngon lắm rồi, nhưng nay mì bột nhứt được chấm với nước mắm dằm cá lóc đồng nướng thì ngon không chê vào đâu được.
Thoạt nghe thấy có vẻ kỳ lạ, nhưng thử rồi mới biết món ngon tuyệt. Theo người dân địa phương, món bột mì nhứt thích hợp ăn vào những ngày mưa gió lạnh. Nhất là vào những tháng 10, 11, 12, lúc đó thời tiết ở miền Trung thường hay mưa bão, lụt lội. Khi ấy cả nhà quây quần ngồi bên bếp lửa hồng, khuấy chảo mì nhứt chấm nước mắm ăn, cảm giác gia đình sum vầy thật ấm áp.
Bột mì nhứt là món ăn dân dã nhưng để làm ra nó cũng qua nhiều công đoạn rất kỳ công. Ban đầu củ mì được lột vỏ sạch sẽ, đem máy xay thành bột (ngày xưa người dân còn mài mì bằng tay). Tiếp đó bột mì chà trên lớp lưới hoặc vải dày, phần bột lắng xuống thau (chậu) để qua đêm thì gọi là bột mì nhứt.
Cảm giác được ăn một miếng bột mì nhứt vào những ngày mưa lạnh thì thật đã.
Trước khi chế biến, bột mì được pha với một lượng nước vừa đủ, không loãng quá cũng không đặc quá. Sau đó chuẩn bị chảo chiên có cho vào một ít dầu ăn để bột khỏi cháy, khi ăn lại có vị thơm và hơi béo của dầu. Đặc biệt, lúc chiên phải để lửa liu riu và khuấy thật đều tay để bột chín đều. Bột chín đến đâu thì trong veo đến đó và dẻo quạnh lại là được.
Theo những bậc cao niên, thời khó khổ ở khắp các miền quê ở Bình Định, những ngày mưa gió ở nhà làm món bột mì nhứt chấm nước mắm thôi cũng đã ngon nhất hạng rồi.
Gặp những ngày mưa lũ nước ngập đồng ruộng, người dân đem lưới đi thả kiếm vài con cá rô đồng, về rửa sạch đem nướng dưới bếp lửa hồng. Cá chín bay mùi thơm phức, lấy thịt cá dằm với nước mắm. Nước mắm muốn ngon thì thêm vài tép tỏi, vài trái ớt xiêm, một chút đường đem giã nhuyễn, xong pha nước mắm để chấm thì chỉ có thể nói là ngon "nhức răng".
Qua nhiều công đoạn từ xay bột, lọc... trở thành bột mì nhứt.
Ngày nay, ăn bột mì nhứt cũng "biến hóa", có người ăn cùng tôm, thịt kho, lòng bò, lòng heo… Song, ngon nhất vẫn là chấm với nước mắm dằm cá lóc đồng, nướng bằng rơm rạ thì mới cảm nhận hết được hương vị đậm đà quê hương.
Với người dân xứ Nẫu Bình Định, bột mì nhứt chấm nước mắm là món ăn tinh thần của một thời khó khổ, mà có lẽ những người lớn tuổi hoặc thế hệ 7X, 8X, thậm chí là những 9X "đời đầu" đều biết.
Bột mì nhứt pha loãng trước khi đổ vào chảo nấu.
Món ăn bình dân là vậy, nhưng nay bột mì nhứt lại trở thành món "sơn hào hải vị" tại một số nhà hàng ở Quy Nhơn. Du khách về Bình Định muốn thử cũng phải "đặt hàng" vì bây giờ món này ít phổ biến. Tuy không phổ biến như ngày xưa, nhưng bột mì nhứt vẫn có bán ở các chợ từ quê đến thành phố với giá khá rẻ khoảng 13.000- 17.000 đồng/kg.
Khi nấu phải để lửa liu riu và khuấy đều tay.
Bột mì nhứt đặc lại dần và khi chín sẽ trong suốt.
Bột mì nhứt chín sẽ trong suốt và dẻo quánh.
Doãn Công/dantri.com.vn