Ngày 28/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua sắc lệnh về các công ty mạng xã hội và coi là "động thái bảo vệ tự do ngôn luận của Mỹ". Tuy nhiên, giới công nghệ cảnh báo sắc lệnh, nhìn bề ngoài là để bảo vệ tự do ngôn luận bằng cách ngăn việc kiểm duyệt các quan điểm chính trị trên mạng, có thể gây hiệu ứng ngược.

Jack Balkin, Giáo sư tại Đại học Yale, nhận xét trên Reuters: "Tổng thống đang cố đe dọa, ép buộc và gây sợ hãi nhằm khiến các công ty mạng xã hội để ông ấy yên và không dám thực làm những điều như Twitter đã thực hiện với ông ấy".

Những người theo phe bảo thủ từ lâu phàn nàn rằng các nền tảng mạng xã hội ở Silicon Valley có thành kiến với họ, khiến các nội dung bảo thủ thường bị gỡ bỏ. Các công ty mạng xã hội nhiều lần phủ nhận cáo buộc này, nhưng đôi khi lại lên tiếng xin lỗi và rút lại các quyết định xóa post, giải trích đó là lỗi của công cụ kiểm soát nội dung tự động. Những tình huống này đã gieo rắc hoài nghi giữa những người theo phe bảo thủ, trong đó có Trump. Do đó, khi Twitter bị dán nhãn kiểm duyệt hai thông điệp, Trump đã nổi giận, cho rằng "Twitter ngăn cản tự do ngôn luận, và là một tổng thống, tôi sẽ không cho phép điều này xảy ra".

Matt Schruers, Chủ tịch Hiệp hội truyền thông và máy tính CCIA, đại diện cho Facebook và Google, mô tả sắc lệnh của Trump là "hình thức trả đũa", chống lại các công ty công nghệ. Còn Daniel Castro, Phó chủ tịch Quỹ công nghệ thông tin và Đổi mới (ITIF), nhận định, về lâu dài, sắc lệnh sẽ ảnh hưởng tới tự do phát ngôn trên mạng, đặc biệt là những phát ngôn mang tính đối lập.

Trong sắc lệnh mới, Trump muốn "xóa bỏ hoặc thay đổi" Điều 230 của Đạo luật về chuẩn mực truyền thông (CDA) của Mỹ. Điều 230 phân biệt nền tảng công nghệ với nhà xuất bản, trong đó mạng xã hội không phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với các nội dung mà người dùng đăng lên.

Đại diện Twitter cho rằng nỗ lực làm suy yếu Điều 230 sẽ "đe dọa tương lai của các phát ngôn trên mạng", còn phát ngôn viên Google lo ngại sắc lệnh mới sẽ gây nguy hại tới nền kinh tế Mỹ.

Trong khi đó, phát ngôn viên Facebook cho biết họ có hướng đi khác Twitter. Facebook vẫn gắn nhãn cảnh báo cho các bài đăng sai lệch, nhưng miễn trừ nội dung từ chính trị gia bởi mạng xã hội này cho rằng họ không nên đóng vai trò phân biệt đúng sai trong các thông tin chính trị. 

Sắc lệnh của Trump có thể khiến Facebook, Twitter mất đi "lá chắn pháp lý". Ảnh: Reuters.

Tuy vậy, từ lâu Điều 230 của Đạo luật CDA cũng vấp phải nhiều chỉ trích từ các nhà lập pháp. Điều 230 cho phép các mạng xã hội không phải chịu trách nhiệm pháp lý với những nội dung mà người dùng đăng tải. Tuy nhiên, thời gian qua, các mạng xã hội cũng chịu nhiều sức ép, không chỉ ở Mỹ mà cả ở các nước khác trong việc phải kiểm soát chặt chẽ hơn những thông tin sai lệch, thất thiệt...

Trong nhiều năm, dù sự bành trướng ngày càng rộng, các nền tảng công nghệ hiếm khi bị "soi" hay bị quy chịu trách nhiệm về cách người dùng sử dụng nền tảng do mình cung cấp. Theo New York Times, như thể có một khẩu hiệu ngầm ở thung lũng Silicon rằng: Chúng tôi chỉ tạo ra công nghệ, mọi người dùng như thế nào là chuyện khác. Nhưng mọi thứ đang thay đổi và dù miễn cưỡng, các hãng công nghệ bắt đầu thừa nhận trách nhiệm về việc nền tảng của họ tác động đến thế giới như thế nào.

Sắc lệnh của Trump, nếu có hiệu lực, sẽ khiến các công ty công nghệ có thể dễ bị kiện hơn khi họ sẽ phải chịu trách nhiệm về lời nói, thông tin của hàng tỷ người trên thế giới.

Châu An/vnexpress.net

https://vnexpress.net/gioi-cong-nghe-lo-sac-lenh-cua-trump-gay-tac-dung-nguoc-4107125.html