Bộ Tài chính vừa có báo cáo Chính phủ về kết quả thực hiện thí điểm kiểm tra việc quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh năm 2022 và 4 tháng đầu năm 2023.

Chùa Ba Vàng và hơn 50 chùa không báo cáo tiền công đức

Số liệu của Bộ Tài chính cho thấy tổng số thu, chi tiền công đức, tài trợ tại các di tích năm 2022 là 70,8 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng), bằng khoảng 40-60% số thu công đức, tài trợ năm 2019, thời điểm trước khi xảy ra đại dịch Covid-19. Tổng số chi là 54,4 tỷ đồng.

Tổng số thu là 61 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng), gần bằng số thu cả năm 2022. Tổng số chi là 29,4 tỷ đồng.

Một số di tích có số thu trong 4 tháng đầu năm 2023 trên 1 tỷ đồng, gồm di tích đền Cửa Ông - Cặp Tiên 19,8 tỷ đồng (chiếm 32% tổng số thu tiền công đức, tài trợ tại các di tích trên địa bàn tỉnh); khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử gần 7,2 tỷ đồng (riêng tại chùa Đồng 4,3 tỷ đồng); đền Thánh Mẫu ở Trà Cổ, Móng Cái 5,3 tỷ đồng; khu di tích lịch sử Bạch Đằng, Hạ Long 3,2 tỷ đồng; chùa Hưng Học ở Nam Hòa, Quảng Yên 2,7 tỷ đồng...

Đáng chú ý, Bộ Tài chính cho biết số liệu nêu trên mới chỉ được tổng hợp từ báo cáo của 221/450 di tích lịch sử - văn hóa thuộc diện cần kiểm tra (khoảng 47%).

Sau khi loại trừ số di tích không có công đức, còn trên 50 di tích không có số liệu báo cáo. Trong đó có chùa Ba Vàng ở Uông Bí thuộc di tích cấp tỉnh, được đánh giá có số thu công đức tốt.

Chùa Ba Vàng không báo cáo tiền công đức (Ảnh: BTC).

Với các chùa không báo cáo, Bộ Tài chính dẫn khoản 2, điều 18 thông tư số 04/2023/TT-BTC quy định tổ chức, cá nhân là chủ sở hữu hoặc được giao quản lý, sử dụng di tích có trách nhiệm cung cấp kịp thời thông tin khi được cơ quan chức năng có thẩm quyền yêu cầu theo quy định của pháp luật.

Băn khoăn về tính khách quan trong việc tiếp nhận, kiểm đếm tiền công đức

Bộ Tài chính cũng chỉ ra một số hạn chế, khó khăn trong việc kiểm tra việc quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Cụ thể, trong 5 khu di tích quốc gia đặc biệt trên địa bàn tỉnh, khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử là điểm du lịch sinh thái tâm linh nổi tiếng, mỗi năm đón trên 2 triệu lượt du khách.

Đoàn kiểm tra của Bộ Tài chính nhận thấy, công tác giám sát tiếp nhận, kiểm đếm tiền trong hòm công đức tuy có sự phối hợp của nhiều bên liên quan nhưng với số thu tiền công đức năm 2022 là 3,7 tỷ đồng, chỉ tương đương số thu tại khu di tích lịch sử Bạch Đằng (3,3 tỷ đồng), thấp hơn so với số thu tại đền Thánh Mẫu, di tích cấp tỉnh ở phường Trà Cổ, Móng Cái (5,8 tỷ đồng) và chưa bằng 1/5 số thu tại đền Cửa Ông (20,1 tỷ đồng).

"Nhìn số liệu so sánh nêu trên không tránh khỏi những băn khoăn về tính khách quan trong việc tiếp nhận, kiểm đếm tiền công đức tại khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử", Bộ Tài chính nêu rõ.

Ngoài ra, tại các di tích có nhà sư trụ trì, Bộ Tài chính nhận thấy đa số di tích có báo cáo thu, chi nhưng chỉ là khoản tiền trong hòm công đức. Thực tế có một số khoản công đức khác dưới hình thức đặt lễ, chuyển khoản không được phản ánh trong báo cáo gửi cho Đoàn kiểm tra.

"Theo đánh giá của du khách thì các khoản này thường cao hơn so với bỏ trong hòm công đức", Bộ này nêu.

Bộ Tài chính đề xuất tra tổng thể tiền công đức đình chùa trên cả nước (Ảnh: VPG).

Cụ thể tại khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử, theo số liệu do Ban quản lý Di tích và Rừng quốc gia Yên Tử cung cấp: từ năm 2007 đến tháng 4/2023, tổng thu tiền trong hòm công đức là 287 tỷ đồng, tổng chi khoảng 638 tỷ đồng; theo đó.

Như vậy, số thu tiền công đức thực tế cao hơn số thu nêu trong báo cáo gửi cho đoàn kiểm tra khoảng 351 tỷ đồng (cao hơn 2,2 lần).

Bộ Tài chính cho hay, trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh hiện có 328 di tích đưa vào danh mục kiểm kê (bằng 72% trên tổng số di tích).

Bộ này đề nghị địa phương rà soát, đánh giá, nhận diện đầy đủ giá trị của từng di tích trong số 328 di tích nêu trên; trường hợp không đủ tiêu chuẩn xếp hạng di tích thì đưa ra khỏi danh mục kiểm kê; trường hợp đủ tiêu chuẩn xếp hạng di tích thì lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích, nhất là những di tích đang bị xuống cấp, hủy hoại hoặc có nguy cơ bị hủy hoại.

Theo dantri.com.vn

https://dantri.com.vn/kinh-doanh/bo-tai-chinh-chua-ba-vang-va-hon-50-chua-khong-bao-cao-tien-cong-duc-20230722220748517.htm