"Chúng ta không kỳ vọng sẽ có nhiều doanh nghiệp start-up thành công trong trường phổ thông, ĐH nhưng ít nhất là trang bị những kiến thức nền tảng, khơi dậy tinh thần ‘người trong cuộc’ của học sinh, sinh viên, tham gia xây dựng và phát triển đất nước sau này".
Đây là nội dung trong bài phát biểu chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại Ngày hội Khởi nghiệp Quốc gia của học sinh, sinh viên năm 2020 được tổ chức hôm nay (22/12). Theo Bộ GD-ĐT, sau 3 năm thực hiện Đề án 1665 về “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025”, đến nay, số lượng các ý tưởng, dự án tham gia cuộc thi khởi nghiệp SV STARTUP đã tăng từ 200 (năm 2018) lên hơn 600 (năm 2020).
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại hội nghị.
Chất lượng, tính khả thi, sáng tạo của các dự án cũng được đánh giá cao. Một số ý tưởng, dự án của sinh viên đã được thành lập doanh nghiệp hoặc được các doanh nghiệp lớn mua lại.
Tỉ lệ sinh viên sau tốt nghiệp khởi nghiệp bằng cách thành lập doanh nghiệp tăng từ 5% tính đến cuối năm 2018 lên 9% năm 2020, đặc biệt đối với nhóm ngành công nghệ, kinh tế.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, đến nay phong trào khởi nghiệp sáng tạo (start-up) đã được truyền cảm hứng, tiếp sức mạnh, tạo điều kiện và đã huy động được rất nhiều bạn trẻ tham gia. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam đã có một bước tiến rất dài, đến nay đã có trên 60 quỹ đầu tư mạo hiểm, trong các trường đại học học đã có hơn 70 không gian làm việc chung dành cho start-up, trên 3.000 doanh nghiệp start-up thành công. Nhiều học sinh, sinh viên, đặc biệt từ học sinh phổ thông, đã được khơi dậy khát vọng khởi nghiệp để cùng nhau xây dựng và bảo vệ đất nước.
Theo Phó Thủ tướng, trong 30 năm đổi mới, đất nước đã có những bước phát triển vô cùng mạnh mẽ, duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình liên tục cao thứ 2 thế giới. Song vẫn còn nhiều nỗi lo khi thu nhập GDP bình quân trên đầu người của Việt Nam tính theo sức mua mới đứng khoảng 100 trên thế giới. Nhiều chỉ số như môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh quốc gia, chính phủ điện tử… đứng khoảng vị trí thứ 70-80. Trong khi đó, Báo cáo Việt Nam 2035 (công bố đầu năm 2016) nhận định, để thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, liên tục trong 20 năm tiếp theo thu nhập GDP bình quân trên đầu người của Việt Nam phải tăng khoảng 7,5%/năm.
Ví cuộc phát triển, cạnh tranh giữa các nước trên thế giới như một cuộc chạy đua, Phó Thủ tướng cho rằng, Việt Nam dù chạy khá nhanh, đứng thứ 2, song do xuất phát chậm nên đến nay mới chỉ tới vị trí khoảng 100. Do đó, nếu lơ là, bước sai sẽ không chỉ bị tụt hậu mà còn có thể bị loại ra khỏi đường đua.
Nhận định Việt Nam còn rất nhiều tiềm lực, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tin tưởng Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển nhanh hơn nữa.
Cũng theo Phó Thủ tướng, môi trường kinh doanh của Việt Nam đang được cải thiện liên tục, nhưng vẫn đứng thứ khoảng trên 60, gần 70 trên thế giới. Nếu môi trường kinh doanh thực sự thuận lợi sẽ có nhiều doanh nghiệp hơn, đất nước cũng sẽ phát triển hơn. Trong bối cảnh khoa học, công nghệ phát triển, một môi trường kinh doanh thuận lợi sẽ tạo điều kiện cho rất nhiều cách làm, mô hình kinh doanh hoàn toàn mới dựa trên công nghệ mới, tạo ra những sản phẩm, dịch vụ và cách tiếp cận mới, thậm chí tạo ra thị trường mới. Sự thành công của những doanh nghiệp như vậy không chỉ đo bằng một vài chục phần trăm phát triển như doanh nghiệp bình thường. Đây là thời cơ của cộng đồng start-up. Cộng đồng nào, dân tộc nào khơi dậy được khát vọng, sự dũng cảm tìm tòi, sẽ có nhiều cơ hội thành công hơn.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh cần tìm ra, khơi dậy, tạo điều kiện để những cộng đồng doanh nghiệp như cộng đồng start-up lớn mạnh thật nhanh, có sức bật lớn. Có như vậy đất nước mới có thể phát triển nhanh hơn nữa.
“Đây không phải là việc dễ dàng nếu không muốn nói là rất khó, bởi nhiều doanh nghiệp start-up đã thất bại không chỉ một lần trước khi thành công”, Phó Thủ tướng chỉ rõ và khẳng định “không có cách nào khác là phải tiếp tục thực hiện đường lối đổi mới thật mạnh mẽ, để sao cho nguồn lực của đất nước được sử dụng một cách tốt nhất bởi các doanh nghiệp, cá nhân có giải pháp hiệu quả nhất”. Chúng ta phải tiếp tục cải thiện thật tốt môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng khẳng định phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ giáo dục và đào tạo, bởi nguồn nhân lực của Việt Nam là một yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài cũng như nhận được sự tôn trọng của các quốc gia trên diễn đàn quốc tế.
“Chúng ta không kỳ vọng sẽ có nhiều doanh nghiệp start-up thành công trong trường phổ thông, trường đại học nhưng ít nhất là trang bị những kiến thức cơ bản nền tảng, khơi dậy tinh thần ‘người trong cuộc’ của học sinh, sinh viên, tham gia xây dựng và phát triển đất nước sau này”, Phó Thủ tướng nói.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng nhắn nhủ học sinh, sinh viên, bên cạnh việc học tập tốt, cần chủ động tham gia các hoạt động xã hội, các phong trào, tự tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện kỹ năng để sẵn sàng ứng biến trong thế giới nhiều biến động./.
Nguyễn Trang/VOV.VN