Không chỉ đóng học phí gấp 15-20 lần trường công, phụ huynh trường tư còn phải gánh nhiều khoản phí lớn đầu năm học.
Quỹ phát triển trường lên cả chục triệu, đóng góp từ giấy thi tới tin nhắn điện tử
Chị L.L.A. (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) vừa chuyển khoản gần 50 triệu đồng cho Trường Tiểu học - THCS Pascal, nơi con chị đang theo học lớp 2 trước khi bước vào năm học mới đầu tháng 8 tới. Khoản tiền này bao gồm học phí học kỳ I, tiền ăn và bán trú học kỳ I cùng nhiều khoản đóng góp đầu năm.
Chị L.A. cho biết riêng khoản tiền quỹ hỗ trợ phát triển trường đã lên đến 8 triệu đồng. Với học sinh hệ Cambridge, số tiền này là 10 triệu đồng. Tiền sách tiếng Anh nước ngoài 2 triệu đồng. Các khoản đóng góp khác 2,7 triệu đồng gồm tiền tham quan dã ngoại, hoạt động ngoại khóa, nguyên vật liệu cho các tiết học câu lạc bộ, khám sức khỏe, thẻ học sinh, giấy thi và photo tài liệu…
Các khoản thu năm học 2023-2024 của Trường Tiểu học và THCS Pascal (Ảnh: Trường Pascal)
Nếu tính cả tiền đồng phục 2,5 triệu đồng, tổng các khoản thu đầu năm học không bao gồm tiền học, tiền ăn là 15,2 triệu đồng.
Chị K.T.T. (Nam Từ Liêm, Hà Nội), người có hai con đang học tại Trường Tiểu học - THCS Vinschool Gardenia, chia sẻ vừa đóng số tiền xấp xỉ 105 triệu đồng. Trong đó, học phí và tiền bán trú chưa đến 80 triệu đồng, còn lại là các khoản đóng góp đầu năm.
Cụ thể, phí phát triển trường 4,2 triệu đồng, phí học phẩm 2,7 triệu đồng, phí dịch vụ cổng thông tin điện tử 400.000 đồng, phí hoạt động trải nghiệm 1,5 triệu đồng, đồng phục 2,1 triệu đồng, bộ sách giáo khoa hệ chuẩn 2,16 triệu đồng. Số tiền này nhân đôi lên cho hai con của chị T.
Các khoản thu của con chị K.T.T đầu năm học 2023-2024 (Ảnh NVCC)
Chị P.T.H. (Đống Đa, Hà Nội) cho biết chưa nhận được thông báo đóng góp từ Trường Tiểu học Lê Quý Đôn, nơi hai con chị đang học lớp 3 và lớp 5. Trường đón học sinh tựu trường từ ngày 31/7. Thông thường, khoảng trung tuần tháng 8, chị H. cần hoàn thành nghĩa vụ đóng phí.
Các năm học trước, ngoài học phí, tiền ăn và tiền xe bus đưa đón đóng theo tháng, chị H. phải đóng một khoản hơn 7 triệu đồng vào đầu năm học gồm phí phát triển trường 2,5 triệu đồng, phí hoạt động sự kiện 2 triệu đồng, quỹ khuyến học 400.000 đồng, quỹ sao đội 200.000 đồng, đồng phục 2 triệu đồng, bảo hiểm y tế tạm tính 600.000 đồng.
Cộng hai con, chị cần nộp gần 15 triệu đồng.
Chị L.L.A. chia sẻ: "15 triệu đồng nghe qua không lớn. Người ngoài nhìn vào sẽ nghĩ phụ huynh trường tư có tiền, 15 triệu đồng đã là gì. Nhưng sự thực khi phải lo đến 50 triệu đồng cho một học kỳ, mỗi triệu đồng đều là một gánh nặng với chúng tôi.
Đa số phụ huynh trường tư có mức thu nhập khá, phải chi tiêu tiết kiệm, khoa học, thậm chí chắt bóp mới đủ khả năng chi trả. 15 triệu đồng ấy có khi bằng khoản đóng cả một năm học nếu cho con học công lập".
Chị P.T.H. bày tỏ: "Các khoản phí ở trường tư mang tính thỏa thuận nhưng một chiều. Nếu phụ huynh không hài lòng, chỉ có cách từ chối cho con học ở trường. Một số khoản thu tôi thấy không hợp lý, như quỹ sao đội 200.000 đồng, phí hoạt động sự kiện 2 triệu đồng mà kì thực một năm các con chỉ có hai chuyến dã ngoại lên một trang trại mà năm nào cũng đi.
Một tiết ngoại hóa Trường Tiểu học Lê Quý Đôn (Ảnh: Fanpage Trường Lê Quý Đôn)
Tuy nhiên, phụ huynh nào cũng cố gắng đóng góp cho con thôi. Không lẽ vì vài triệu mà cho con sang nơi khác. Hầu như trường tư nào cũng yêu cầu những khoản thu như vậy cả".
Phụ huynh "nhà giàu" lập nhóm chia sẻ đồng phục cũ, giúp nhau vượt khó
Chị P.T.T.V., phụ huynh học sinh Trường Tiểu học & THCS FPT, tham gia vào một nhóm cho, tặng đồng phục hai năm nay. Theo lời chị V., số lượng đồng phục được đề nghị cho, tặng nhiều hơn số đồng phục xin nhận nhưng nhóm không nản vì tin rằng nhiều phụ huynh chưa tiếp cận được hoạt động này.
Phụ huynh xin đồng phục cũ chủ yếu có con học lớp 3,4,5. Phụ huynh lớp 1, 2 còn giữ tâm lý ngại ngần, muốn con có quần áo mới mặc đầu năm học thay vì mặc đồ cũ.
"Trước đây tôi cũng nghĩ 2 triệu đồng một bộ đồng phục gồm các món đồ mùa hè, mùa đông và tiết học thể dục không quá nhiều. Trẻ con cũng thích mặc quần áo mới. Nhưng nay tôi nghĩ khác.
Các con lớn nhanh, hầu như năm nào cũng phải thay mới. 2-2,5 triệu đồng không phải con số lớn nhưng cộng dồn các khoản đóng góp thì lớn. Có nhiều gia đình tôi biết không dư dả, vì muốn con có môi trường học tiên tiến mà cố gắng để con học tư, nên tiết kiệm được khoản nào hay khoản đó", chị V. chia sẻ.
Học sinh Trường Tiểu học & THCS FPT (Ảnh: Trường FPT)
Chị V. cho biết các con của chị đều mặc đồng phục cũ được cho, tặng, mỗi năm học tiết kiệm được 2 triệu đồng, đủ để chị đóng quỹ lớp. "Bố mẹ không xem bộ đồ có vấn đề thì con trẻ cũng vui vẻ đón nhận. Các con hồn nhiên hơn chúng ta nghĩ rất nhiều", chị V. tâm sự.
Chị K.T.T. thông tin, nhóm phụ huynh của trường con chị cũng có hoạt động cho, tặng, bán đồng phục cũ như trên.
"Có phụ huynh chuyển học cho con từ giữa năm, đồng phục mùa đông còn mới nguyên, bỏ đi lãng phí nên phụ huynh lên nhóm trường tìm người cần dùng để tặng.
Những bộ quần áo đã dùng hoặc được tặng, hoặc được bán với giá 50.000 đồng/bộ, tiết kiệm đáng kể so với mua mới 500.000 đồng/bộ mùa hè hoặc mùa đông. Đồng phục nhà trường may rất cẩn thận, chất liệu vải tốt nên các con dùng cả năm vẫn đẹp. Cuối năm học, nếu các phụ huynh tích cực cho, tặng, bán đồng phục còn lành lặn, sạch sẽ thì thực sự là giúp nhau vượt khó", chị L.L.A. bày tỏ.
Ngoài đồng phục, các phụ huynh còn chia sẻ balo, bộ sách tiếng Anh, thậm chí cả các tài khoản học tập online dùng chung. Nhiều gia đình phải mua hai bộ sách, một bộ dùng ở lớp, một bộ dùng ở nhà để dạy kèm con. Bộ dùng ở nhà có thể mua sách cũ với giá 200-300.000 đồng, trong khi mua mới hơn 2 triệu đồng.
Đây là những đầu mục chi phí không quá tốn kém nhưng hữu ích, giúp phụ huynh tiết kiệm cho nhau và tránh vứt bỏ, lãng phí.
Chị K.T.T. cho rằng nuôi con ăn học là gánh nặng của phụ huynh nói chung, không riêng trường công hay trường tư, thành thị hay nông thôn. Vì thế, việc chia sẻ chi phí học tập trong cộng đồng phụ huynh có ý nghĩa rất lớn để những người làm cha mẹ cảm thấy được thấu hiểu, giảm bớt một phần gánh nặng và có động lực cùng cố gắng.
"Các trường tư nên chăng có những giải pháp hữu ích, thiết thực, như chủ động mở hoạt động trao đổi, cho tặng đồng phục cũ, sách giáo khoa…, cắt giảm các phí thu không cần thiết để hỗ trợ phụ huynh trong bối cảnh kinh tế khó khăn. Những hoạt động đó cũng là bài học về tính nhân văn, chia sẻ và cho đi để dạy con trẻ", chị K.T.T. đề xuất.
Hoàng Hồng