Mỹ đã phê duyệt vắc xin của Moderna và Pfizer-BioNTech, trong khi nước Anh phê duyệt vắc xin của Pfizer và vắc xin do AstraZeneca và Đại học Oxford sản xuất. Cả hai nước cũng đã cho phép sử dụng vắc xin của Johnson & Johnson, loại vắc xin tiêm một liều duy nhất.

Nước Anh đang trì hoãn việc tiêm mũi vắc xin thứ hai lên đến 12 tuần để ưu tiên tiêm mũi đầu cho hầu hết người dân do tình trạng thiếu vắc xin. Tại Mỹ, CDC khuyến nghị tiêm mũi vắc xin Pfizer thứ hai sau mũi đầu 21 ngày và vắc xin Moderna sau mũi đầu 28 ngày, với khoảng thời gian giữa hai mũi tiêm lên đến 6 tuần trong các tình huống "bất khả kháng".

Dữ liệu về hiệu quả hoạt động của vắc xin sau một mũi chưa được xác định rõ ràng, nó phụ thuộc vào việc bạn đánh giá cái gì và đánh giá khi nào. Dưới đây là đánh giá mới nhất của các chuyên gia về mức độ bảo vệ mà một mũi tiêm của mỗi loại vắc xin này mang lại, dựa trên dữ liệu từ các thử nghiệm giai đoạn cuối của mỗi loại vắc xin, thường là dữ liệu tốt nhất hiện có.

Pfizer-BioNTech: Ít nhất 80%

Theo tài liệu của FDA, vắc xin Pfizer có hiệu quả 52,4% trong việc bảo vệ chống lại COVID-19 có triệu chứng giữa liều đầu tiên và liều thứ hai. Nhưng con số 52,4% bao gồm 11 ngày trước khi sự bảo vệ được kích hoạt sau liều đầu tiên, vì vậy tỷ lệ thực có thể cao hơn.

Giá trị thực nằm trong khoảng 29,5% đến 84,5%, theo các tài liệu của FDA. Khoảng chênh lệch khá rộng vì không có nhiều người bị mắc Covid-19 trong thử nghiệm trong khoảng thời gian này.

Vắc xin Pfizer có hiệu quả 100% trong việc ngăn ngừa nhập viện và tử vong. Tuy nhiên, điều này dựa trên một số lượng khá nhỏ - chỉ có 4 người bị Covid-19 nghiêm trọng trong thử nghiệm sau khi nhận giả dược chứ không phải vắc xin.

Có bằng chứng khá rõ ràng rằng bạn được bảo vệ ít nhất 80% - và "có lẽ" là hơn 90% - đối với vắc xin Pfizer chống lại Covid-19 có triệu chứng sau một liều duy nhất. Chưa thể chắc chắn hoàn toàn điều gì sẽ xảy ra sau 21 ngày vì điều này chưa được kiểm nghiệm đầy đủ.

Moderna: Ít nhất 80%

Vắc xin của Moderna có hiệu quả 69,5% trong việc ngăn ngừa Covid-19 có triệu chứng giữa liều đầu tiên và liều thứ hai, với giá trị thực nằm trong khoảng 43,5% và 84,5%. Khoảng cách này khá rộng vì số người mắc Covid-19 trong thử nghiệm trong khoảng thời gian này khá thấp.

Con số 69,5% bao gồm 13 ngày trước khi tác dụng bảo vệ bắt đầu, vì vậy tỷ lệ phần trăm thực có thể cao hơn.

Có một số ít người trong thử nghiệm của Moderna - khoảng 7% - không tiêm mũi thứ hai mà không rõ lý do. Trong nhóm này, mũi tiêm có hiệu quả 50,8% trong việc ngăn ngừa Covid-19 có triệu chứng sau mũi đầu tiên tới 14 ngày và hiệu quả 92,1% sau 14 ngày.

Không rõ một mũi vắc xin có tác dụng bảo vệ chống nhập viện và tử vong như thế nào vì không có nhiều người bị nhiễm Covid-19 nặng - 2 người trong nhóm tiêm vắc-xin và 4 người trong nhóm giả dược.

Các chuyên gia cho biết bạn được bảo vệ ít nhất 80%, và có thể hơn 90% đối với vắc xin của Moderna chống lại Covid-19 có triệu chứng trong vòng 28 ngày sau khi tiêm một liều duy nhất. Sau 28 ngày, số liệu còn chưa rõ ràng.

AstraZeneca: Hơn 70%

Khó xác định con số đối với vắc xin AstraZeneca hơn vì các thử nghiệm giai đoạn cuối sử dụng các thiết kế nghiên cứu khác nhau và một nghiên cứu lớn ở Mỹ đang diễn ra. FDA cũng chưa trình bày dữ liệu về vắc xin này giống như cách họ đã thực hiện đối với các loại vắc xin khác.

Một liều duy nhất của vắc xin AstraZeneca có hiệu quả 76% trong việc bảo vệ chống lại Covid-19 có các triệu chứng trong ít nhất 90 ngày, theo dữ liệu thử nghiệm giai đoạn cuối được công bố trên The Lancet vào ngày 19 tháng 2. Các tác giả nghiên cứu cũng báo cáo rằng một liều vắc xin có tác dụng bảo vệ 100% khỏi nhập viện, nhưng số lượng khá ít.

Dựa trên các nghiên cứu hiện có, hiệu quả của một liều duy nhất của vắc xin AstraZeneca có lẽ ít nhất là 70% chống lại Covid-19 có triệu chứng trong 90 ngày đầu tiên. Hiệu quả sau khoảng thời gian này còn chưa rõ ràng.

Johnson & Johnson: 66%

J&J đã xem xét khả năng bảo vệ chống lại Covid-19 từ trung bình đến nặng trong các thử nghiệm, thay vì Covid-19 có triệu chứng, như Pfizer, Moderna và AstraZeneca.

Tác dụng bảo vệ bắt đầu sau 14 ngày và hiệu quả 66,1% sau 28 ngày. Hiệu quả của vắc xin khác nhau tùy thuộc vào quốc gia mà nó được sử dụng. Vắc xin có hiệu quả 72% ở Mỹ nhưng hiệu quả lần lượt là 64% và 68% ở Nam Phi và Brazil. Cả hai quốc gia này đều có các biến thể virus lưu hành có thể phần nào né tránh các kháng thể.

Tỷ lệ phần trăm hiệu quả của vắc xin có nghĩa là gì?

Tỷ lệ phần trăm hiệu quả của vắc xin đề cập đến tỷ lệ những người được bảo vệ đầy đủ sau khi tiêm vắc xin. Với hiệu quả 80%, 80% mọi người được bảo vệ đầy đủ và 20% thì không.

Đối với những người được bảo vệ đầy đủ trong lần đầu tiên, mũi tiêm thứ hai cải thiện chất lượng của phản ứng miễn dịch và độ bền của nó.

Đối với những người chưa được bảo vệ đầy đủ với lần tiêm đầu tiên, một số người sẽ được bảo vệ đầy đủ sau liều thứ hai. Một số người sẽ không bao giờ nhận được sự bảo vệ đầy đủ từ vắc xin vì hệ thống miễn dịch của họ hoàn toàn không đáp ứng.

Dữ liệu thực tế mới nhất: Một mũi vắc xin giảm đáng kể nhiễm trùng và lây truyền

• Một nghiên cứu của Vương quốc Anh cho thấy vắc xin của Pfizer hoặc AstraZeneca đã giảm 72% số trường hợp nhiễm Covid-19 có triệu chứng sau một liều và khả năng bảo vệ có thể được duy trì trong tới 10 tuần. Khả năng bảo vệ của vắc-xin Pfizer tăng tới 90% sau hai liều. Nghiên cứu chưa được bình duyệt.

• Một nghiên cứu của Mỹ trên người lao động thuộc ngành nghề thiết yếu cho thấy một liều duy nhất vắc xin Pfizer và Moderna có hiệu quả 80% chống lại tất cả các trường hợp nhiễm virus sau 14 ngày.

• Một nghiên cứu ở Scotland cho thấy một liều vắc xin Pfizer có hiệu quả 91% ngăn ngừa nhập viện sau khi tiêm 28 đến 34 ngày. Một liều vắc xin của AstraZeneca có hiệu quả ngăn ngừa nhập viện là 88% sau cùng thời gian.

• Một nghiên cứu của Anh thấy một liều vắc xin Pfizer hoặc AstraZeneca làm giảm tới 50% lây truyền Covid-19 có triệu chứng trong hộ gia đình.

• Nghiên cứu của Hàn Quốc cho thấy một liều vắc xin Pfizer có hiệu quả 89,7% trong việc ngăn ngừa Covid-19 ở người Hàn Quốc trên 60 tuổi, ít nhất 2 tuần sau khi tiêm. Vắc xin của AstraZeneca có hiệu quả 86% trong ngăn ngừa Covid-19 sau một liều. Chưa rõ mức độ nặng của bệnh mà các mũi tiêm phòng ngừa được - nhìn chung, chúng hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa nhiễm Covid-19 phải nhập viện hoặc tử vong.

• Một nghiên cứu ở Anh cho thấy một liều vắc xin Pfizer hoặc AstraZeneca có hiệu quả khoảng 80% trong việc ngăn ngừa nhập viện ở những người trên 70 tuổi. Tác dụng bảo vệ kéo dài ít nhất 6 tuần, bao gồm chống lại biến thể Alpha lần đầu tiên được xác định ở Anh.

• Một nghiên cứu của Israel cho thấy vắc xin Pfizer có hiệu quả 54% đối với Covid-19 có triệu chứng, từ 13 đến 24 ngày sau khi tiêm, con số tương đương với dữ liệu thử nghiệm giai đoạn cuối được trình bày cho FDA.

Mũi tiêm thứ hai mang lại khả năng bảo vệ tốt hơn chống lại các biến thể

Dữ liệu từ thực tế từ Anh được Public Health England đăng ngày 23/5 cho thấy vắc xin Covid-19 của Pfizer và AstraZeneca hoạt động tốt hơn chống lại các biến thể khi tiêm 2 liều thay vì chỉ 1 liều. Cả hai vắc xin đều có hiệu quả 30% đối với Covid-19 có triệu chứng do biến thể Delta (Ấn Độ) gây ra, 3 tuần sau liều đầu tiên.

Hiệu quả tăng lên từ 60% đến 88% hai tuần sau liều thứ hai. Hai vắc xin này có hiệu quả 50% đối với Covid-19 có triệu chứng chống lại biến thể Alpha được tìm thấy lần đầu tiên ở Anh, 3 tuần sau liều đầu tiên. Tỷ lệ này tăng lên từ 66% đến 93% hai tuần sau liều thứ hai.

TS Anthony Fauci, cố vấn y tế chính của Tổng thống Joe Biden cho biết hôm 8/6, rằng việc tiêm hai liều vắc xin Covid-19 sẽ ngăn chặn biến thể Delta lây lan trên khắp nước Mỹ. Tại Anh, Giáo sư Deborah Dunn-Walters, Chủ tịch cơ quan chuyên trách Covid-19 của Hội Miễn dịch Anh, cho biết trong một tuyên bố vào ngày 4/6 rằng hai liều vắc xin Pfizer là "rất quan trọng để bảo vệ" chống lại các chủng virus mới xuất hiện.

Cẩm Tú/dantri.com.vn

https://dantri.com.vn/suc-khoe/muc-do-bao-ve-khi-tiem-mot-mui-vac-xin-pfizer-astrazeneca-va-moderna-20210614113238812.htm