Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau dạ dày nhưng phổ biến nhất là do viêm loét dạ dày, nhiễm khuẩn HP, lạm dụng thuốc… Đặc biệt, tình trạng này trở nên rất phổ biến trong giới văn phòng.
Đau dạ dày để chỉ tình trạng tổn thương, viêm nhiễm bên trong niêm mạc dạ dày. Đặc trưng của bệnh là sự xuất hiện của những cơn đau ở vùng thượng vị kèm theo tình trạng chán ăn, ợ chua, buồn nôn…
Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp dẫn đến đau dạ dày:
Ăn uống không đúng giờ giấc
Do bận rộn cùng thói quen dậy muộn, nhiều người bỏ qua bữa sáng. Bữa trưa có khi cũng để đến 13-14h. Bữa tối lại thường ăn rất muộn và ăn nhiều. Lượng thức ăn nạp vào cơ thể không theo nhịp sinh học bình thường (sáng, trưa ăn nhiều, tối ăn ít). Dịch vị dạ dày (axit HCl) tiết ra quá mức sẽ gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
Ăn quá nhanh
Ăn trưa muộn, ăn thật nhanh, nhai không kỹ thức ăn xuống dạ dày vẫn ở dạng thô, chưa được trộn đều với men tiêu hóa trong nước bọt, làm tăng gánh nặng cho dạ dày, dịch dạ dày phải tiết nhiều hơn để tiêu hóa. Đây là nguyên nhân của những cơn đau dạ dày cấp tính.
Không rửa tay trước khi ăn
Tại công sở, bàn làm việc, bàn phím, con chuột, tay nắm cửa…. đều là những ổ vi khuẩn lớn. Nếu không có thói quen rửa tay trước khi ăn, vi khuẩn dễ dàng tấn công khiến dân văn phòng dễ mắc các bệnh về đường ruột như viêm dạ dày cấp tính, đau dạ dày…
Vừa ăn vừa làm việc khác
Một thói quen tai hại của dân văn phòng, đó là vừa ăn vừa làm việc khác. Bàn làm việc biến thành bàn ăn, vừa ăn vừa nhìn máy tính, lướt facebook, đọc báo… Khiến não phải xử lý quá nhiều thứ cùng lúc. Quá trình tiêu hóa không thông suốt, dạ dày phải tiết nhiều axit hơn, co bóp chậm, lâu hơn. Axit tấn công dạ dày trong thời gian dài hơn, lâu dần dẫn tới tình trạng viêm loét.
Ăn xong nằm nghỉ luôn
Công việc bận rộn, giờ nghỉ thì ít. Dân văn phòng vừa ăn tại bàn làm việc rồi ngủ luôn khiến lưu thông máu tới ruột kém đi. Thức ăn không được tiêu hóa hết sẽ gây đầy hơi, chướng bụng, gây ra những bệnh dạ dày, bệnh đường ruột.
Lạm dụng cafe, trà đặc
Cafe, trà đặc là bạn thân của nhiều dân văn phòng giúp làm giảm căng thẳng, tăng khả năng tập trung. Có người có thể uống 3-4 cốc cafe/trà đặc một ngày.
Trà đặc có nhiều tanin, khiến cho niêm mạc dạ dày co lại, chất protein bị kết tủa, đồng thời làm loãng dịch vị, ảnh hưởng đến tiêu hóa và hấp thụ chất sắt cho cơ thể. Bên cạnh đó trà đặc còn gây mất ngủ. Điều này sẽ khiến axit dạ dày tăng cao, lâu ngày dẫn đến viêm dạ dày.
Người bệnh đau dạ dày uống cà phê vào sẽ làm tăng tiết axit và dịch dạ dày khiến các vết viêm loét tại dạ dày ngày càng lan rộng và có thể gây xuất huyết dạ dày.
Ngồi lâu một chỗ, ít vận động
Ngồi liên tục nhiều giờ mà không đứng dậy cơ thể thiếu vận động khiến nhu động dạ dày-ruột giảm, dịch tiêu hóa bài tiết cũng giảm, cơ thể mệt mỏi, kém linh hoạt, thụ động tăng nguy cơ béo phì. Từ đó làm tăng áp lực lên dạ dày, tiết dịch dạ dày nhiều dẫn tới đau dạ dày, gây ra các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, ợ hơi, ợ chua, đau tức, nóng rát dạ dày khó chịu, ảnh hưởng đến công việc cũng như cuộc sống.
Hút thuốc lá, uống rượu bia
Dân văn phòng, nhất là cánh mày râu thường tụ tập nhậu sau giờ làm. Những cuộc nhậu kéo dài hàng giờ, sẽ khó tránh việc phải uống rượu bia, hút thuốc lá…
Rượu sau khi vào dạ dày, tiếp xúc với các enzym sẽ chuyển hóa thành chất gây hại cho gan, dạ dày. Thậm chí rượu còn là dung môi để đưa các chất độc hại từ thuốc lá thấm sâu vào cơ thể thông qua các cơ quan hô hấp, tiêu hóa, gan mật, tiết niệu…
Căng thẳng, áp lực kéo dài
Việc tăng ca thường xuyên, làm việc với áp lực phải chạy deadline, doanh số… gây trạng thái tâm lý căng thẳng, khiến các hormon từ tuyến yên sẽ kích thích dạ dày tiết ra nhiều axit HCl hơn, đồng thời suy giảm miễn dịch tại chỗ (giảm dịch nhầy bảo vệ niêm mạc). Từ đó, axit HCl có trong dịch vị dễ dàng tiếp xúc và gây tổn thương niêm mạc dạ dày, hình thành các vùng viêm loét.
Bác sĩ Hà Hải Nam - Phó trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K