Bệnh do virus Marburg gây ra rất khó chẩn đoán lâm sàng, biểu hiện lâm sàng rất dễ nhầm với các bệnh lưu hành tại vùng đó.
8 người ở châu Phi tử vong sau khi tham dự một lễ tang khiến thế giới lo ngại về một căn bệnh mới. Sau đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác nhận đây là bệnh do virus Marburg, tỷ lệ tử vong là khoảng 24-88%.
Ngày 14/2, tổ chức này đã họp khẩn liên quan tới đợt bùng phát của virus Marburg ở Guinea Xích đạo tại Trung Phi. Đợt bùng dịch này đã làm 9 người thiệt mạng và 16 ca nghi nhiễm.
Ổ chứa tự nhiên của Virus Marburg là một loài dơi ăn quả ở châu Phi (Ảnh: Healthline).
Virus Marburg là gì?
PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết virus Marburg cùng họ với virus Ebola, có cấu trúc ARN, là một virus có ổ chứa tự nhiên là một loài dơi ăn quả ở châu Phi là Rousettus aegyptiacus.
Tên của virus được lấy từ phòng thí nghiệm Marburg nước Đức - nơi phát hiện ra loại virus này vào năm 1967. Virus Marburg gây bệnh lẻ tẻ tại các nước cận Sahara như Uganda, Guinea Xích đạo, Congo, Angola… với tỷ lệ tử vong cao có thể 30-90%.
Virus Marburg lây qua đường nào?
Con người hít phải chất tiết hoặc nước tiểu của loài dơi ăn quả sẽ bị nhiễm bệnh, sau đó lây từ người sang người. Virus này lây từ người sang người qua tiếp xúc gần, dịch cơ thể, đường máu, nước tiểu, nước bọt, mồ hôi, các chất tiết nôn, sữa, dịch ối, tinh dịch…
Ngoài ra khi một số vật dụng chăm sóc người bệnh như quần áo, ga trải giường, bơm kim tiêm, vật dụng y tế… nếu nhiễm virus thì có thể lây sang người. Virus Marburg cũng có thể lây trong phòng thí nghiệm hay nhân viên y tế chăm sóc người bệnh.
Chưa có vaccine hay thuốc điều trị đặc hiệu
Theo PGS Cường virus Marburg thường lây qua đường tiếp xúc, có thể lây qua đường hô hấp cụ thể là giọt bắn khi tiếp xúc rất gần.
Bệnh do virus Marburg gây ra rất khó chẩn đoán lâm sàng, biểu hiện lâm sàng rất dễ nhầm với các bệnh lưu hành tại vùng đó. Ví dụ như ở châu Phi, bệnh dễ nhầm với các bệnh hay gặp như Ebola, sốt vàng, thương hàn, sốt xuất huyết…
Thời gian ủ bệnh kéo dài 2-21 ngày. Khởi phát bệnh nhân có thể xuất hiện các biểu hiện như sốt đột ngột, ớn lạnh, đau đầu, đau cơ, đau người. Ngày thứ 5 có thể xuất hiện phát ban, cảm giác rát trên thân mình. Ngoài ra, còn kèm theo buồn nôn, đau ngực, đau bụng, đau họng, tiêu chảy, vàng mắt, có biểu hiện xuất huyết, mê sảng đi vào sốc và dẫn đến suy gan, suy đa tạng, rối loạn đông máu và có thể gây tử vong.
Hiện nay chưa có vaccine hay thuốc kháng virus đặc hiệu để điều trị. Người bệnh sẽ phải cách ly nghiêm ngặt và phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị hỗ trợ như bù nước điện giải, chống xuất huyết, truyền máu, nếu có biểu hiện nặng thì cần thở oxy, hồi sức chống suy đa tạng… Tuy nhiên, cho dù áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực, người mắc bệnh đều có tiên lượng nặng, tỷ lệ tử vong cao.
Cách phòng ngừa
- Hạn chế đến các vùng có nguy cơ nhiễm bệnh.
- Tránh tiếp xúc với các loài dơi ăn quả, người nghi ngờ mắc bệnh.
- Nếu tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh thì cần mang bảo hộ lao động (găng tay, khẩu trang, dung dịch sát trùng, khử khuẩn…).
Virus Marburg có khả năng lây sang Việt Nam không?
Theo PGS Cường, tại Việt Nam chưa xuất hiện ca bệnh do virus Marburg, chúng ta cần thận trọng nhưng không cần quá hoang mang lo ngại. Từ trước đến nay bệnh mới chỉ xuất hiện lẻ tẻ và liên quan đến châu Phi chứ chưa lan sang các lục địa khác. Ngoài ra, virus Marburg lây khi tiếp xúc gần và gây bệnh mang tính đặc thù theo vùng.
"Đây là một bệnh gây dịch nguy hiểm nhưng hiện tại chưa đủ yếu tố để lan ra toàn cầu cũng như đến Việt Nam", PGS Cường nói.
Nam Phương