Chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng có thể giúp bảo vệ gan. Tuy nhiên, tiêu thụ quá thường xuyên một số loại thực phẩm và đồ uống có thể gây ra và làm tình trạng gan trở nên trầm trọng hơn.
Dưới đây là những thực phẩm và đồ uống bạn nên tiêu thụ ở mức tối thiểu để bảo vệ gan tốt nhất:
- Thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường
Theo Health, tiêu thụ quá nhiều đường, đặc biệt là ở dạng fructose, có thể gây hại cho gan và dẫn đến tích tụ mỡ trong gan. Lượng đường fructose cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Các nghiên cứu cho thấy những người tiêu thụ đồ uống có đường, như soda, hàng ngày có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cao hơn 50% so với những người không tiêu thụ đồ uống có đường.
Ăn nhiều thịt đỏ, thịt chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (Ảnh minh họa: N.P).
- Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn
Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có nhiều chất béo gây viêm và các hợp chất khác góp phần gây viêm và tổn thương tế bào. Ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu và ung thư gan cao hơn.
- Thực phẩm "siêu chế biến"
Thực phẩm "siêu chế biến" (ultra-processed foods) là các thực phẩm đã qua nhiều quy trình chế biến, được thêm nhiều phụ gia và có thể ăn liền.
Thực phẩm "siêu chế biến" có liên quan đến một số tình trạng sức khỏe, bao gồm cả bệnh gan. Vì thế, bạn nên sử dụng thực phẩm này ở mức tối thiểu để bảo vệ sức khỏe tổng thể, trong đó có gan.
- Rượu
Uống quá nhiều rượu sẽ làm tổn thương gan và làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh về gan, chẳng hạn như ung thư gan và xơ gan do rượu.
Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ uống một hoặc nhiều ly mỗi ngày và nam giới uống hai ly trở lên mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư gan tăng 42% và nguy cơ tử vong do ung thư gan tăng 17% so với những người uống ít rượu.
Mặc dù không phải tất cả các yếu tố nguy cơ gây bệnh gan đều nằm trong tầm kiểm soát của bạn, nhưng việc cắt giảm các loại thực phẩm và đồ uống liệt kê ở trên có thể giúp bảo vệ gan của bạn.
Những cách khác để bảo vệ gan của bạn
Ngoài việc tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh, một số yếu tố có thể ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe gan. Những thay đổi lối sống sau đây có thể giúp bảo vệ chống lại bệnh gan và tăng cường sức khỏe tổng thể của gan:
- Giảm mỡ thừa trong cơ thể: Mỡ thừa trong cơ thể, đặc biệt là ở vùng bụng, là yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh gan.
- Tập thể dục thường xuyên: Duy trì hoạt động có thể giúp bạn duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc bệnh gan.
- Bỏ hút thuốc và tránh sử dụng ma túy: Hút thuốc và sử dụng ma túy trái phép có thể làm tổn thương gan và dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác.
- Sử dụng thuốc và thực phẩm bổ sung một cách có trách nhiệm: Lạm dụng quá mức hoặc sử dụng không đúng cách các loại thuốc thông thường, như thuốc giảm đau và thực phẩm bổ sung từ thảo dược, có thể gây hại cho gan và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến gan.
- Thực hành tình dục an toàn: Cả 3 thể viêm gan virus phổ biến là A, B và C đều có thể lây truyền qua quan hệ tình dục.
Thực hiện chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, đồng thời bảo vệ gan bằng cách tránh lạm dụng thuốc và các chất độc như khói thuốc lá có thể giúp gan khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh về gan.
Các thực phẩm, đồ uống tốt nhất cho gan
- Trái cây và rau quả
Thực hiện chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, bao gồm các loại quả mọng, rau lá xanh và rau họ cải, là một trong những cách tốt nhất để chăm sóc gan từ trong ra ngoài. Trái cây và rau quả tập trung các chất dinh dưỡng bảo vệ gan như chất xơ, vitamin, khoáng chất và các hợp chất thực vật.
- Gừng
Gừng chứa một số hợp chất chống viêm và chống oxy hóa, chẳng hạn như gingerols và shogaols, có thể có lợi cho những người mắc một số bệnh về gan, chẳng hạn như bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
- Tỏi
Giống như gừng, tỏi chứa nhiều chất hỗ trợ gan, bao gồm allicin, allinin và ajoene, có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ trong cơ thể. Tiêu thụ tỏi thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe gan ở những người mắc bệnh gan và thậm chí làm giảm nguy cơ ung thư gan.
- Hải sản
Hải sản rất giàu chất dinh dưỡng bảo vệ gan, chẳng hạn như chất béo chống viêm và chất dinh dưỡng chống oxy hóa, như selen và vitamin E.
- Cà phê và trà: Uống cà phê và một số loại trà đã được chứng minh là có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh về gan như ung thư gan. Tiêu thụ nhiều cà phê và trà xanh giúp giảm đáng kể nguy cơ ung thư gan cũng như các bệnh về gan khác.
- Các loại đậu: Các nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung các loại đậu vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp bảo vệ sức khỏe gan bằng cách giảm trọng lượng cơ thể, giảm men gan, hạ huyết áp…
Những dấu hiệu sớm cho thấy gan bị tổn thương
Theo Verywell Health, ở giai đoạn đầu, các tổn thương gan có thể không có bất kỳ triệu chứng nào. Khi có triệu chứng, chúng có thể bao gồm:
- Đau hoặc sưng ở phần trên bên phải của bụng.
- Ăn mất ngon.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân.
- Mệt mỏi.
- Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Điều quan trọng, nhận ra các dấu hiệu sớm của tổn thương gan để bạn có thể thực hiện các bước nhằm cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa tổn thương thêm.
Theo dantri.com.vn