Để đáp ứng ngày một tốt hơn nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội; phục vụ kịp thời, có hiệu quả công tác Đảng, công tác chính trị (CTĐ, CTCT) và nhiệm vụ xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại trong giai đoạn mới, ngày 10-11-2020 Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (BQP) ký ban hành Thông tư (TT) số 138/2020/TT-BQP, quy định chế độ, định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam thay thế TT số 104/2014/TT-BQP.
Kịp thời phục vụ hoạt động CTĐ, CTCT và nhiệm vụ xây dựng quân đội trong giai đoạn mới
TT số 104/2014/TT-BQP được BQP ban hành ngày 13-8-2014, có hiệu lực thi hành từ ngày 29-9-2014 thay thế TT số 24/2009/TT-BQP ngày 27-5-2009 của BQP, quy định và hướng dẫn về tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong QĐND Việt Nam, đã tạo cơ sở pháp lý thực hiện thống nhất chế độ, định mức, tiêu chuẩn và nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng trong toàn quân; thể hiện sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, BQP đối với việc bảo đảm tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong quân đội. Trong đó, hoạt động văn hóa, văn nghệ, câu lạc bộ, sách báo, phim ảnh và giáo dục chính trị được bảo đảm ngân sách tốt hơn; trang bị, vật tư CTĐ, CTCT được đổi mới và nâng cao chất lượng; các thiết chế văn hóa được đầu tư và xây dựng, nâng cấp. Tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần đã đến được với cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân, làm thay đổi cơ bản đời sống văn hóa, tinh thần trong quân đội, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động CTĐ, CTCT, xây dựng bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm cho bộ đội, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của quân đội nói chung và từng đơn vị nói riêng; phục vụ hiệu quả công tác đấu tranh trên mặt trận chính trị tư tưởng, chống âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội.
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn đặc công 113 đọc báo tại thao trường. Ảnh/ TRỌNG HẢI. |
Tuy nhiên, đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội còn nhiều khó khăn, nhất là các đơn vị ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, đơn vị làm nhiệm vụ trên các địa bàn trọng điểm, chiến lược. Thực hiện Kết luận số 16-KL/TW ngày 7-7-2017 của Bộ Chính trị, tổ chức biên chế của quân đội thời gian qua có sự điều chỉnh bổ sung, cụ thể như: Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, Luật Quốc phòng năm 2018, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan QĐND Việt Nam năm 2014; đồng thời một số luật mới liên quan trực tiếp đến quân đội cũng được ban hành như: Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng năm 2015, Luật Cảnh sát biển Việt Nam năm 2018, Luật Dân quân tự vệ năm 2019. Đặc biệt, Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đặt ra yêu cầu xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, trong đó việc nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội có vai trò rất quan trọng. Do đó, một số chế độ, định mức tiêu chuẩn quy định trong TT số 104/2014/TT-BQP đã bộc lộ những vấn đề không còn phù hợp, cần phải sửa đổi, bổ sung để đáp ứng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội; phục vụ kịp thời hoạt động CTĐ, CTCT và nhiệm vụ xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại trong giai đoạn mới.
Thời gian qua, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng BQP, TCCT đã chỉ đạo cơ quan chức năng thuộc TCCT chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu, xây dựng dự thảo TT quy định về chế độ, định mức, tiêu chuẩn, đời sống văn hóa, tinh thần trong QĐND Việt Nam. TT số 138/2020/TT-BQP ngày 10-11-2020, quy định chế độ, định mức, tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần trong QĐND Việt Nam đã được Bộ trưởng BQP ban hành, thay thế TT số 104/2014/TT-BQP.
Tập trung hướng về cơ sở
Trên cơ sở bám sát thực tiễn, TT số 138/2020/TT-BQP kế thừa những nội dung quy định tại TT số 104/2014/TT-BQP còn phù hợp, bổ sung quy định mới nhằm khắc phục những hạn chế, vướng mắc, bảo đảm tiếp cận với trình độ phát triển khoa học, công nghệ hiện đại, nhất là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và phù hợp với ngân sách quốc phòng; đồng thời nêu bật quan điểm tập trung hướng về cơ sở, ưu tiên đơn vị đủ quân, hoạt động độc lập, đơn vị đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, nơi khó khăn gian khổ, đơn vị làm nhiệm vụ trên các địa bàn trọng yếu, chiến lược.
TT số 138/2020/TT-BQP quy định chế độ, định mức, tiêu chuẩn trang bị, vật tư, sách, báo, tạp chí, hoạt động của các thiết chế văn hóa phục vụ CTĐ, CTCT trong QĐND Việt Nam. Thông tư nêu rõ, công tác bảo đảm chế độ, định mức, tiêu chuẩn văn hóa, tinh thần phải được cấp ủy, chỉ huy cơ quan, đơn vị trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, được quản lý chặt chẽ theo đúng chế độ quản lý tài sản, tài chính hiện hành của Nhà nước và BQP. Việc bảo đảm đời sống văn hóa, tinh thần cho các đối tượng theo đúng chế độ, định mức, tiêu chuẩn đã quy định, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí.
Chiến sĩ Sư đoàn 3, Quân khu 1 đọc báo trong thời gian nghỉ giải lao khi huấn luyện hành quân dã ngoại. Ảnh: PHÚ SƠN. |
So với TT số 104/2014/TT-BQP, TT số 138/2020/TT-BQP bao quát đầy đủ hơn đối tượng được bảo đảm đời sống văn hóa, tinh thần; thành phần bảo đảm đa dạng hơn; chế độ, định mức, tiêu chuẩn bảo đảm phong phú hơn, phù hợp hơn, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ, công chức, viên chức quốc phòng, người lao động trong toàn quân những năm tới. Một số điểm mới như: Tăng tiêu chuẩn trang bị, vật tư CTĐ, CTCT; tăng tiêu chuẩn, chế độ hoạt động văn hóa, văn nghệ; bổ sung các thiết chế văn hóa phù hợp với nhu cầu hoạt động văn hóa, tinh thần của bộ đội, bao gồm: Nhà văn hóa; phòng Hồ Chí Minh; phòng sinh hoạt chung; thư viện, phòng đọc; nhà truyền thống, phòng truyền thống; bảo tàng; đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp...
Về tiêu chuẩn sách, báo, tạp chí, TT số 138/2020/TT-BQP cũng quy định Báo QĐND (có số Báo QĐND Cuối tuần) được cấp phát ở cấp trung đội và tương đương trở lên, đối tượng thụ hưởng bao gồm tất cả các loại hình cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường, bệnh viện, doanh nghiệp, đoàn kinh tế-quốc phòng, đoàn an dưỡng... trong toàn quân. Cụ thể, tiêu chuẩn được cấp Báo QĐND hằng ngày, Báo QĐND Cuối tuần, Nguyệt san Sự kiện và Nhân chứng tăng thêm đối tượng thụ hưởng thuộc đồn biên phòng; nhà hát, đoàn văn công, bảo tàng, các đội thuộc đoàn an dưỡng; trạm kiểm soát cửa khẩu; ban chỉ huy vùng cảnh sát biển; Thư viện Đoàn 969, Thư viện Bộ tư lệnh (BTL) TP Hồ Chí Minh, Thư viện BTL 86, BTL Thủ đô Hà Nội; thư viện các Binh đoàn 15, 16, 18; phòng đọc các bệnh viện trực thuộc BQP, Tổng cục Hậu cần; phòng đọc của hải đoàn, đoàn an điều dưỡng, kho, xưởng, trung tâm, đoàn kinh tế-quốc phòng có ban chính trị, viện và đơn vị tương đương, viện thuộc Viện Khoa học và Công nghệ quân sự.
Phòng thuộc Bộ Tổng Tham mưu (BTTM), TCCT, BTL 86; phòng đọc trực thuộc cục, vụ, Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga ngoài 1 số Báo QĐND hằng ngày còn tăng thêm 1 số Báo QĐND Cuối tuần.
Tăng đối tượng thụ hưởng 1 số Báo QĐND hằng ngày và 1 số Báo QĐND Cuối tuần, gồm: Ban trực thuộc cục, BTTM, TCCT, BTL 86; phòng, khoa, ban các trường thuộc BTTM, TCCT; giám đốc, phó giám đốc bệnh viện; hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, chính ủy, phó chính ủy trường thuộc BTTM, TCCT, BTL Thủ đô Hà Nội; thủ trưởng BTL 86, binh đoàn; cục trưởng, phó cục trưởng, vụ trưởng, phó vụ trưởng; thủ trưởng của bệnh viện trực thuộc BQP, thủ trưởng Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga; ban thuộc phòng và tương đương, đội thuộc các đoàn văn công.
Ngoài báo, tạp chí in, nhiều đơn vị được cấp máy tính để bàn cho bộ đội đọc báo điện tử; bộ đội không chỉ được bảo đảm 250 trang sách giấy, mà còn được bảo đảm 5.000 trang sách điện tử/người/năm; đơn vị đóng quân tại quần đảo Trường Sa và nhà giàn DK1 được bảo đảm 300 trang sách giấy và 5.000 trang sách điện tử/người/năm; một số đối tượng đặc thù được cấp phát thêm đầu báo, tạp chí phù hợp với nhiệm vụ chuyên môn, phục vụ công tác giáo dục, tuyên truyền.
Với vai trò là cơ quan đầu mối phát hành báo chí, ông Bùi Văn Hoàng, Giám đốc Công ty phát hành báo chí Trung ương cho hay, toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện kỹ thuật đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác in ấn, xuất bản sách, báo in, tạp chí. Tuy nhiên một thực tế trong giai đoạn hiện nay, báo in vẫn tiếp tục giữ được vị trí, vai trò quan trọng trong đời sống xã hội, lan tỏa giá trị văn hóa đọc trong mọi tầng lớp nhân dân. Việc BQP ban hành TT mới, trong đó có nội dung điều chỉnh, tăng tiêu chuẩn sách, báo, tạp chí và tăng đối tượng thụ hưởng hết sức phù hợp và cần thiết. Bởi đây là những sản phẩm đặc thù cần được giữ vững và nhân rộng trong tất cả các đơn vị quân đội. Hy vọng với sự quan tâm sát sao của lãnh đạo BQP, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị, quy định chế độ, định mức, tiêu chuẩn sách, báo, tạp chí qua TT số 138/2020/TT-BQP sẽ được triển khai, thực hiện đúng, đủ và nghiêm túc, góp phần bảo đảm, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho bộ đội.
TT số 138/2020/TT-BQP có hiệu lực từ ngày Bộ trưởng BQP ký. Tuy nhiên, do liên quan đến việc lập dự toán ngân sách hằng năm, nên chế độ, chính sách, tiêu chuẩn quy định tại TT được áp dụng thực hiện từ ngày 1-1-2021 và được bảo đảm trong thời gian 5 năm.
VƯƠNG HÀ-ĐỨC KIÊN/qdnd.vn