Hôm qua (3/2), Mỹ chính thức tuyên bố gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược mới (New START) với Nga. Động thái này diễn ra khi trước đó ngày 29/1, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký luật gia hạn thêm 5 năm Hiệp ước New START. Trước thông tin này, cộng đồng quốc tế đã hoan nghênh hiệp ước có tính ràng buộc pháp lý duy nhất còn lại về kiểm soát vũ khí hạt nhân giữa Nga và Mỹ.

Ảnh minh họa: Reuters

Liên Hợp Quốc hoan nghênh Mỹ và Nga gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược mới thêm 5 năm, gọi đây là phương tiện quan trọng để duy trì các giới hạn có thể xác minh được đối với kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới.

Phát biểu với báo giới, ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho rằng, việc gia hạn hiệp ước START mới là bước khởi đầu để thế giới có thể củng cố lại chế độ kiểm soát vũ khí hạt nhân. Ông nhấn mạnh quan điểm của Liên Hợp Quốc mong muốn trong 5 năm sắp tới, Nga và Mỹ sẽ đàm phán để cắt giảm hơn nữa số lượng vũ khí hạt nhân mà hai nước đang sở hữu, đồng thời đạt được những thỏa thuận mới để có thể giải quyết những thách thức mới nổi trong vấn đề vũ khí hạt nhân và đảm bảo thế giới có thể sống trong hòa bình.

Cùng ngày, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tuyên bố, các đồng minh NATO tin rằng Hiệp ước START mới sẽ đóng góp vào sự ổn định quốc tế và một lần nữa bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc tiếp tục thực hiện Hiệp ước, cũng như những cuộc đối thoại tích cực và sớm về các biện pháp cải thiện ổn định chiến lược".

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua cho rằng, thỏa thuận này sẽ góp phần thúc đẩy hòa bình và ổn định quốc tế đồng thời hối thúc Mỹ và Nga cần hoàn thành trách nhiệm giải trừ hạt nhân. Trong khi đó, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho rằng, đây là một sự kiện quan trọng vào thời điểm bắt đầu một năm then chốt của việc giải trừ quân bị và kiểm soát vũ khí.

“Năm 2021 là một năm quan trọng để thực thi giải trừ quân bị và kiểm soát vũ khí. Trong những năm gần đây, Hiệp ước lực lượng hạt nhân tầm trung và Hiệp ước bầu trời mở đều thất bại. Chính vì vậy, việc Mỹ và Nga gia hạn Hiệp ước START mới nhằm hạn chế số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược thực sự có lợi cho an ninh thế giới cũng như cho châu Âu”.

Hiệp ước START mới là hiệp ước kiểm soát vũ khí cuối cùng giữa Nga và Mỹ, cho phép mỗi nước triển khai không quá 1.550 đầu đạn hạt nhân, mức thấp nhất trong hàng chục năm qua. Hai nước cũng bị giới hạn về số lượng tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất và tàu ngầm, cũng như oanh tạc cơ mang bom và tên lửa hành trình hạt nhân.

Theo thỏa thuận ban đầu, Hiệp ước này sẽ hết hạn vào ngày 5/2 tới. Tuy nhiên, ngay sau khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã điện đàm với người đồng cấp Nga hôm 26/1 và hai bên đã đạt thỏa thuận về việc kéo dài Hiệp ước START mới thêm 5 năm, đến ngày 5/2/2026. Tổng thống Biden đã nhấn mạnh rằng, việc gia hạn START mới chỉ là bước khởi đầu trong nỗ lực của Mỹ nhằm giải quyết các thách thức an ninh của thế kỷ 21. Mỹ được cho là sẽ sử dụng quãng thời gian gia hạn Hiệp ước để cùng Nga nghĩ ra cơ chế kiểm soát hạt nhân mới./.

Vũ Anh Tuấn/VOV.VN

https://vov.vn/the-gioi/quoc-te-hoan-nghenh-my-va-nga-gia-han-hiep-uoc-new-start-835370.vov