Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump từng chuẩn bị một sắc lệnh hành pháp nhằm điều tra nghi vấn nguồn gốc của Covid-19 ở Trung Quốc.
Cựu Tổng thống Donald Trump (Ảnh: Reuters).
Theo The Australian, ông Donald Trump từng lên kế hoạch tiến hành một cuộc điều tra đặc biệt của tổng thống về một phòng thí nghiệm của Trung Quốc ở thành phố Vũ Hán - nơi bị nghi ngờ làm rò rỉ virus gây đại dịch Covid-19.
Cuộc điều tra về nguồn gốc Covid-19 của ông Trump sẽ tương tự cuộc điều tra về vụ tấn công khủng bố vào ngày 11/9 tại Mỹ và vụ ám sát cố Tổng thống John F. Kennedy.
Theo báo Australia, ông Trump đã đưa ra một sắc lệnh hành pháp cho cuộc điều tra, bao gồm một dự luật đòi bồi thường từ Bắc Kinh. Tuy nhiên, các cố vấn kinh tế cấp cao của cựu tổng thống đã thuyết phục ông từ bỏ ý định này.
Các quan chức khác lo ngại đây sẽ được coi là một động thái chính trị liên quan tới cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 năm ngoái.
"Đó thực sự là một ý tưởng tuyệt vời, chỉ là được đưa ra quá muộn. Ý tưởng này nhìn có vẻ mang tính chính trị rất cao, và (chúng tôi) đã rất cố gắng để khiến vấn đề Trung Quốc không mang tính đảng phái", một quan chức cấp cao của Nhà Trắng cho biết.
Theo The Australian, sắc lệnh hành pháp của ông Trump liệt kê những vấn đề sẽ được điều tra, bao gồm nguồn gốc của đại dịch, thiệt hại về kinh tế, xã hội và chính trị đối với Mỹ và liệu Trung Quốc có sử dụng đại dịch để thúc đẩy các chương trình nghị sự về kinh tế, địa chính trị, quân sự hoặc lãnh thổ của họ hay không.
Cuộc điều tra là ý tưởng của Peter Navarro - cố vấn thương mại của ông Trump. Ông Navarro từng chỉ trích những người được xem là "biện hộ cho Trung Quốc" và cho rằng việc hủy bỏ cuộc điều tra là về nguồn gốc Covid-19 một sai lầm.
"Đó là nỗi đau lớn nhất trong 4 năm làm việc của tôi tại Nhà Trắng. Tôi đã làm việc thực sự chăm chỉ để thành lập ủy ban đó. Chúng ta từng có một ủy ban tổng thống để điều tra vụ Trân Châu Cảng, vụ tràn dầu BP và vụ ám sát Kennedy. Chúng ta cũng cần tìm hiểu về nguồn gốc của virus corona", quan chức Nhà Trắng cho biết thêm.
Phát biểu tại hội nghị của đảng Cộng hòa hôm 5/6, ông Trump nói rằng đã đến lúc Mỹ và thế giới yêu cầu Trung Quốc bồi thường và chịu trách nhiệm vì đại dịch Covid-19.
"Chúng ta phải cùng lên tiếng đòi Trung Quốc trả giá. Mỹ cần lập tức thực hiện các bước áp thuế 100% lên mọi hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc", ông Trump tuyên bố.
Ông Trump cho rằng mọi quốc gia cần chung tay "gửi cho Trung Quốc một hóa đơn đòi bồi thường tối thiểu 10.000 tỷ USD cho thiệt hại vì Covid-19". Ông cũng chỉ trích Trung Quốc không kiểm soát dịch bệnh khiến virus lây lan khắp thế giới và cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người Mỹ.
Từ tháng 4/2020, ông Trump đã tuyên bố có bằng chứng cho thấy Covid-19 bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán. Tuy nhiên, ông vẫn chưa đưa ra bằng chứng cho cáo buộc này.
Theo cuốn sách chưa được công bố có tiêu đề "What Really Happened in Wuhan" (Điều gì đã thực sự xảy ra ở Vũ Hán), Tổng thống Joe Biden từng hủy kế hoạch thách thức Trung Quốc, liên quan tới cáo buộc Bắc Kinh che giấu thông tin về Covid-19 và vi phạm công ước về vũ khí sinh học.
Tuy nhiên, trong động thái mới nhất liên quan tới đại dịch, ông Biden ngày 26/5 đã chỉ đạo các cơ quan tình báo Mỹ điều tra thêm về nguồn gốc của Covid-19, bao gồm việc xác định virus xuất hiện ở Trung Quốc là do con người tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh hay do rò rỉ từ một phòng thí nghiệm.
Thành Đạt/dantri.com.vn