Từ những hậu quả thảm khốc tại Thủy điện Rào Trăng 3, tại họp báo Bộ Công Thương chiều 16/10, nhiều câu hỏi liên quan đến an toàn hồ đập, thủy điện nhỏ và vấn đề qui hoạch thủy điện được các phóng viên quan tâm, đặt câu hỏi.

Liên quan đến vấn đề bảo đảm an toàn cho các hồ, đập chứa nước thủy điện đặc biệt là trong mùa mưa lũ, ông Tô Xuân Bảo, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp – Bộ Công Thương cho biết trách nhiệm quản lý của Bộ Công Thương.

Theo ông Bảo, thời gian qua, Bộ đã thực hiện các giải pháp để đảm bảo an toàn hồ chứa thủy điện, như: ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tập trung rà soát, đánh giá việc đảm bảo an toàn hồ chứa và triển khai các quy định như Nghị định 114 về đảm bảo an toàn hồ chứa, đập hồ chứa nước. “Qua việc kiểm tra tại địa phương cùng với đoàn kiểm tra liên ngành, đánh giá lại thì các hồ thủy điện đang vận hành trong cả nước đều đảm bảo an toàn theo quy định”, ông Bảo khẳng định.

Liên quan đến quy trình xả lũ của các hồ thủy điện khu vực miền Trung trong những ngày mưa lũ vừa qua, ông Bảo cho biết, tại khu vực này các hồ thủy điện có dung tích nhỏ, không có khả năng phòng lũ. Khi nước về ngoài việc qua các tổ máy để phát điện còn tràn qua mặt đập xuống hạ du. Đối với các hồ có dung tích lớn, có khả nước cắt và xả lũ, việc chỉ đạo vận hành nằm trong cơ chế điều hành liên hồ.

“Các hồ có dung tích phòng lũ thì nguyên tắc trong mùa lũ phải đưa lượng nước về mức đảm bảo phòng lũ, báo cho Ban phòng chống thiên tai tỉnh để duy trì mực nước đón lũ, làm chậm, giảm lũ về hạ du. Đó là nguyên tắc vận hành”, ông Bảo giải thích.

Ông Tô Xuân Bảo, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp – Bộ Công Thương.

Cũng theo thông tin từ ông Bảo, trong các mùa lũ, Bộ Công Thương đều có các văn bản chỉ đạo điều hành vận hành các hồ đúng quy định, thông báo tới hạ du, phối hợp với chính quyền địa phương để giảm thiểu tác động tới hạ du. Bộ Công Thương cũng liên tục theo dõi mực nước, lưu lượng nước về hồ để có báo cáo với Ban chỉ đạo phòng chống thiên tai về điều hành các hồ chứa

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, đợt mưa lũ trong những ngày từ 5-12/10, tổng lượng mưa Hà Tĩnh, Bình Định trên 500 mm, Quảng Trị có nơi 1.800 mm, Quảng Nam 1400 mm. Đặc biệt Thừa Thiên Huế có nơi đạt trên 2.000mm. Chỉ trong hơn 1 tuần, lượng mưa ở Huế xấp xỉ bằng cả mùa mưa ở đây, gây ngạp lụt nhiều vùng, thiệt hại nặng về tài sản, người.

Trong khi đó, khu vực miền Trung có địa hình dốc, mỏng, đa số là các hồ nhỏ, đập tràn tự do và không có dung tích phòng lũ. Còn các hồ lớn như Sông Tranh, Quảng Trị, A Vương, A Lưới… đều có dung tích phòng lũ từ 30-150 triệu m3; được quy định mức đón lũ. Các hồ này hiện đều duy trì mức đón lũ để làm chậm, giảm lũ hạ du.

“Thời gian tới, Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát để chỉ đạo, ứng phó thiên tai để đảm bảo chủ động, lường được các tình huống có thể xảy ra. Bộ tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về hồ chứa để giám sát vận hành các hồ chứa thủy điện”, ông Bảo nói.

Chia buồn với những mất mát lớn về người tại thủy điện Rào Trăng 3 những ngày vừa qua, ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo bày tỏ, đây là sự cố thiên tai thảm khốc khi cường độ mưa lũ lớn, lại kéo dài quá nhiều ngày. Cũng liên quan đến tai nạn thủy điện Rào Trăng, ông Bảo cho biết, phía Bộ Công Thương đã rà soát và xuống các tỉnh, địa phương rà soát, loại bỏ các dự án ảnh hưởng môi trường, chiếm đất rừng…

Từ đó cho thấy, từ năm 2016 đến nay, tất cả các dự án thủy điện nhỏ, liên quan đến rừng tự nhiên, không có dự án nào được bổ sung quy hoạch. Các dự án được bổ sung quy hoạch đều được kiểm soát rất kỹ về đất, rừng. Các dự án thủy điện trước đây chiếm đất từ 4-5ha/MW nhưng hiện chỉ còn bình quân 1-2ha/MW. Các tỉnh, địa phương cũng đã nhận thức rất tốt vấn đề này. Theo thống kê từ 2017, diện tích chiếm đất chỉ còn chưa đến 2ha cho 1 MW.

“Chúng tôi đã có các chỉ thị thực hiện nghiêm túc, không có dự án nào được quy hoạch chiếm đất rừng tự nhiên; không bổ sung các dự án dưới 3 MW vào quy hoạch nữa. Ngoài ra, cảnh báo của Bộ Tài nguyên Môi trường với các dự án thủy điện liên quan đến bồi lắng, dòng chảy… thì đều được Bộ Công Thương lưu ý khi xem xét quy hoạch...”, ông Quân nêu rõ./. 

Nguyễn Quỳnh/VOV.VN

https://vov.vn/kinh-te/tu-vu-rao-trang-3-quy-hoach-bo-sung-thuy-dien-duoc-kiem-soat-ra-sao-786675.vov