Mục đích chiến dịch là tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, phá vỡ tuyến phòng thủ sông Thao của quân Pháp ở khu vực Yên Bái, Lào Cai, phát triển chiến tranh du kích, giải phóng một bộ phận nhân dân, mở rộng căn cứ Tây Bắc.

Đêm 24-6-1949, Tiểu đoàn 11 được phối thuộc 2 khẩu pháo 75mm, 2 đại đội trợ chiến, 2 đại đội bộ binh và 1 trung đội du kích tiến công đồn Phố Ràng (huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai). Đồn Phố Ràng được xây dựng trên cao điểm 442, rộng gần một héc-ta. Thế đồn gần như 3 mặt là sông, tại vị trí đồn có thể bao quát, theo dõi toàn bộ các hoạt động ở sông và hai bên bờ.

Chiến sĩ xung kích tấn công vào đồn địch trong Chiến dịch sông Thao, năm 1949. Ảnh tư liệu

Pháp cho xây dựng một hệ thống công sự vững chắc với nhiều lô cốt, giao thông hào, hàng rào tre vót nhọn ken dày đặc quanh cứ điểm cùng mìn, vật cản và ụ súng được bố trí xung quanh. Địch còn bố trí 2 trung đội Âu-Phi, 1 đội lính khố đỏ, 1 trung đội lính dù, 1 trung đội lính dõng, các loại vũ khí sẵn sàng đánh trả và cản bước tiến của quân ta.

Cuộc chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 11 diễn ra ác liệt suốt hai ngày đêm. Bước vào cuộc tiến công, quân ta dùng bộc phá điểm hỏa phá hàng rào của địch, nhưng bộc phá không nổ, đơn vị bị lộ, liên hồi hỏa lực của địch từ lô cốt bắn ra. Lúc này, nếu không phá hàng rào sẽ không tiếp cận được mục tiêu.

Trong lúc khó khăn, bộ đội ta nghĩ ra phương án dùng xăng tẩm vào chăn bông đốt hàng rào; dùng thang bắc qua tường xung phong vào đồn. Nhiều cán bộ, chiến sĩ đã nêu cao tinh thần dũng cảm, mưu trí trong chiến đấu. Địch tập trung lực lượng dựa vào hầm ngầm cố thủ, ta chiếm được hai phần ba cứ điểm thì trời sáng, phải tạm ngừng tiến công để củng cố lực lượng, bổ sung đạn dược. Đêm 25-6, Tiểu đoàn 11 tiếp tục tiến công. Các chiến sĩ vây chặt các hầm và dùng lựu đạn, thủ pháo để diệt từng ổ đề kháng địch. Đến sáng, quân ta hoàn toàn làm chủ trận địa. Trong trận này, Tiểu đoàn 11 đã tiêu diệt hơn 100 tên địch, thu 130 súng và 8 tấn đạn.

Với lòng dũng cảm, sự mưu trí, ứng biến nhanh, cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 11 đã dùng chăn tẩm xăng đốt hàng rào để “mở lối” xông lên tiêu diệt địch, góp phần làm nên chiến thắng Phố Ràng, phá vỡ mắt xích quan trọng trong tuyến phòng thủ Bảo Hà-Phố Ràng-Nghĩa Đô-Yên Bình, tạo tiền đề cho bộ đội chủ lực tiến vào giải phóng Phố Lu và tiến đánh đồn Nghĩa Đô (Lào Cai), tạo đà đưa chiến dịch Sông Thao đến toàn thắng; đập tan tuyến phòng thủ trọng yếu của địch, giải phóng hơn 600km2 và hàng chục vạn dân ở Tây Bắc thoát khỏi ách kìm kẹp của địch.

NGUYỄN TRUNG ĐỨC/qdndn.vn

https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/nghe-thuat-quan-su-vn/tam-xang-vao-chan-dot-hang-rao-dich-676651