Chiều 7/4, ban tổ chức giải chạy Marathon Huế 2025 đã cung cấp thông tin chính thức liên quan đến trường hợp bà N.T.P. (SN 1972, trú tại huyện Quảng Điền, thành phố Huế) tử vong do đột quỵ khi tham gia hoạt động thể thao này.

Không chỉ một, đã có nhiều người nhập viện trong cùng giải chạy.

Theo thông tin từ bệnh viện, bà P. bị vỡ phình mạch não, dẫn đến xuất huyết dưới nhện và tổn thương não lan tỏa. Dù được hồi sức tích cực, sử dụng thuốc vận mạch liều cao, bệnh nhân vẫn hôn mê sâu, không có phản xạ. Đến khuya cùng ngày, gia đình xin đưa bệnh nhân về nhà và bà đã tử vong không lâu sau đó.

Câu chuyện buồn này không chỉ gây tiếc nuối, mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về sự an toàn trong các giải chạy phong trào đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam.

Không phải ai cũng phù hợp với chạy cự ly dài

Theo ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, chạy bộ là một phương pháp rèn luyện sức khỏe tuyệt vời, nhưng chỉ thực sự hiệu quả và an toàn nếu người chạy chọn đúng cự ly phù hợp với thể trạng và kinh nghiệm luyện tập.

ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam (Ảnh: Minh Nhật).

"Rất nhiều người không phải vận động viên chuyên nghiệp nhưng lại đăng ký các cự ly dài như 21km hay thậm chí 42km. Nếu không có quá trình tập luyện trường kỳ trước đó, cơ thể không thể thích nghi với cường độ vận động cao, dễ dẫn đến chấn thương hoặc các biến cố nghiêm trọng", BS Mạnh cảnh báo.

Một điểm đặc biệt trong các giải chạy hiện nay là thường bắt đầu từ rất sớm, có khi 4-5h. Theo BS Mạnh, đây là thời điểm không phù hợp để luyện tập thể thao, nhất là các môn vận động cường độ cao như marathon.

"Khoảng thời gian rạng sáng là lúc cơ thể vẫn đang trong trạng thái sinh học của giấc ngủ: máu cô đặc, nhịp tim chậm, huyết áp thấp. Nếu đột ngột vận động mạnh, cơ thể chưa kịp thích nghi có thể gây rối loạn tuần hoàn, đột quỵ, thậm chí đột tử", chuyên gia này phân tích.

Thêm vào đó, trời chưa sáng rõ, nhiệt độ thường thấp, việc khởi động không đầy đủ hoặc thiếu ánh sáng có thể làm tăng nguy cơ chấn thương cơ xương khớp, thậm chí té ngã.

Nguy cơ sốc nhiệt và mất nước - Kẻ thù giấu mặt của người chạy bộ

Một sai lầm thường gặp là người tham gia không bổ sung đủ nước trong quá trình chạy. Theo BS Mạnh, sốc nhiệt có thể xảy ra không chỉ khi trời nắng, mà còn xuất hiện ở người trẻ, chạy cự ly dài với cường độ cao, sinh nhiệt nội tại lớn.

"Sốc nhiệt làm tăng nguy cơ suy thận cấp, thậm chí gây tổn thương các cơ quan khác như tim, não. Nhiều trường hợp cần phải lọc máu cấp cứu để bảo toàn tính mạng", BS Mạnh cho biết thêm.

Khi đổ nhiều mồ hôi, chỉ uống nước lọc thôi là chưa đủ. Người chạy cũng cần bổ sung điện giải, đặc biệt là muối (natri), để duy trì cân bằng nội môi và phòng ngừa chuột rút, mất nước.

Để giải chạy phong trào trở nên an toàn hơn

Sự phổ biến của các giải chạy là tín hiệu tích cực cho phong trào thể thao cộng đồng. Tuy nhiên, để các sự kiện này thực sự an toàn và bền vững, theo BS Mạnh người tham gia cần ý thức rõ:

- Tự đánh giá thể trạng, khám sức khỏe tổng quát trước khi đăng ký tham gia, đặc biệt với người có bệnh nền như huyết áp cao, tim mạch, tiểu đường, phình mạch não…

- Lựa chọn cự ly phù hợp, bắt đầu từ ngắn đến dài, không ép bản thân chạy xa chỉ để "chinh phục".

- Tập luyện đều đặn trước giải, không chạy theo phong trào.

- Khởi động kỹ trước khi chạy, giữ nhịp độ ổn định trong suốt quá trình.

- Không nên chạy lúc rạng sáng hoặc quá muộn.

- Uống đủ nước và bổ sung điện giải trước - trong - sau khi chạy.

- Ngừng ngay lập tức nếu thấy cơ thể mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu hoặc có dấu hiệu bất thường.

"Vụ việc runner tử vong vừa qua là nỗi tiếc nuối của cộng đồng chạy bộ, và cũng là lời cảnh báo cần thiết để mỗi người tham gia các giải chạy tự nhìn lại mình: liệu mình đã thực sự sẵn sàng?

Chạy để khỏe, không phải chạy để mạo hiểm. Đừng biến một hoạt động thể thao đáng lẽ đem lại niềm vui và sức sống trở thành hiểm họa - chỉ vì thiếu chuẩn bị và hiểu biết", BS Mạnh nhấn mạnh.

Theo dantri.com.vn

https://dantri.com.vn/suc-khoe/tu-vu-tu-vong-khi-chay-giai-bac-si-canh-bao-khung-gio-chay-nguy-hiem-20250408093351610.htm